Vaktinde Değeri Anlaşılmadan Kayıp Giden Bir Yetenek: Vivian Maier

Vivian Maier, 1926 yılında Fransız Alpleri’ndeki Saint-Julien köyünde doğdu. Maier, 2007 yılında ise hayata gözlerini yumdu. 1950 yılından 1990 yılına kadar Chicago’da dadılık yaptı. Maier, aslında hiçbir zaman fotoğrafçılık eğitimi almadı fakat hayatının her anında fotoğraf çekti. Vivian Maier, dışa dönük bir kadın değildi. Çocuklarına baktığı her aileden öncelikle kaldığı odasına kilit taktırmalarını isterdi. Kimse, onun fotoğrafçılıkla ilgilendiğini bilmezdi. Sırlarla dolu bir kadındı Vivian. Çektiği fotoğrafları kimseye göstermezdi. Fakat 2009 yılında Vivian Maier öldükten sonra, eşyalarını sakladığı depo borçları yüzünden açık arttırılmaya çıkarıldı.

Fotoğrafçı, tarihçi ve film yapımcısı olan John Maloof, yazmakta olduğu bir kitap için Chicago’nun eski fotoğraflarına ulaşmak istiyordu. Maloof da bu açık arttırmaya katıldı ve Maier’in kolileri arasından en büyüğünü satın aldı. Maloof’un satın aldığu bu kolide, yüz bin tane banyo ettirilmemiş negatif fotoğraf vardı. John Maloof, görevinin Vivian’ı tarih kitaplarına geçirmek olduğunu söylüyordu ve bu negatifler arasından birkaç fotoğrafı banyo ettirip inceledi.

Maier’in çektiği fotoğraflar genelde sokak yaşamı, self-portreleri, fotoğrafta zıtlık, ayrıntı yakalaması ve doğal çerçeve kullanımından oluşuyordu. Maloof, bu fotoğrafları beğenmişti ve daha sonra birkaç iyi fotoğrafçıyla görüşüp aslında bu fotoğrafların bir deha harikası olduğu anlaşıldı. John Maloof, bu kadar fotoğrafın altından kalkamayacağını düşündü ve müzeden sergi için yardım istedi. Fakat bu yardım isteği kabul edilmedi. Maloof, kendisi sergi açıp bu fotoğrafları yayımlamaya karar verdi ve Chicago Kültür Merkezi ile anlaştı. Sergiye olan katılımın şimdiye dek en yüksek katılım olduğu söylendi. Ardından bütün haber sitelerinde ve dergilerde Vivian Maier ile ilgili haberler çıktı. John Maloof, Maier’in gizemini ortaya çıkarmak için satın aldığı eşyalarının arasında ipucu yakalamaya çalıştı.  “Sahip olduğu ne varsa saklamış. Sanki her sahip olduğu şey için kutusu varmış gibi. Kuponlar, notlar, el ilanları, otobüs kartları, tren kartları, şapkalar, ayakkabıları, paltoları, bluzları, binlerce dolar değerinde bozdurulmamış vergi iadesi çekleri’’…

Fotoğrafçıların Vivian Maier’ın eserleri için söyledikleri sözler:

“Mizahi bir yanı var ve trajik bir yanı. Müthiş bir ışık ve mekân duyusu. Harika.”
Mary Ellen Mark

“Bir olaya tanıklık ettiğinde kişisel duygularından sıyrılmak zorundasın. Bence onun fotoğrafları sevecenliği, insan trajedileri, fedakârlığı ve nezaketi gösteriyor. Onun fotoğraflarına baktığımda birtakım özgün yanlar görüyorum. İnsan doğasını gerçekten iyi biliyor. Samimi ve yapmacıklıktan uzak. O, fotoğraf çekerken birisinin alanına ne kadar yaklaşabileceğine bakmış ve onları öyle fotoğraflamış. Bu bana onun hakkında çok şey anlatıyor. Tamamen yabancı olduğu kişilerin dünyasına girebildiğini gösteriyor. Böylelikle onların oldukları gibi görünmesini sağlıyor. İşte gerçek bir fotoğrafçı.’’
Joel Meyerowitz

Ve son olarak Vivian Maier’ın bir sözüyle yazımı bitirmek istiyorum.

“Hiçbir şeyin sonsuza dek sürmeyeceğini biliyorum. Diğer insanlar için de bir alan bırakmalıyız. Bu bir döngü. Binersin ve sonuna kadar gidersin. Sonra başkası alır yerini. Şimdi de üzerime düşeni yapmak için bunu kapatıp hızla bir sonraki kapıya koşacağım.’’
Vivian Maier