Uykunun Beyinden Bağımsız Evrimi

Uykunun evrimsel kökenini anlamaya çalışan bir araştırma grubunda, uyku evriminin beyin evriminden bağımsız olduğuna yönelik bulgular elde edilmiştir. Araştırmanın lideri Kyushu Üniversitesi’nden Taichi Q. Itoh, ‘Hayvanların bir beyinden edinmeden önce uyku ihtiyacını kazanmış olduklarına dair güçlü kanıtlarımız var.’ diyor.

Araştırma ekibi boyutları 7mm- 1 cm olan, suda yaşayan ve merkezi sinir sistemleri olmayan sadece canlının bütün gövdesini saran sinir ağ yapısına sahip hidralar( Hydra vulgaris) üzerinde yaptığı araştırmalarda hidraların uyku benzeri bir durum gösterdiğini ve aynı zamanda daha evrimleşmiş hayvanlarda uyku ile ilişkili moleküllere yanıt verdiği de gözlenmiştir.

Uyku genellikle beyin dalgalarının görüntülenmesi ile izlenirken bir beyine sahip olmayan hidralarda bu durum mümkün değildir. Bu yüzden araştırmacılar, hidraların nasıl bir uyku düzenine sahip olduklarını izlemek için bir video sistemi kurdular. Gözlemlerden elde edilen bulgular sonucunda hidraların 24 saatlik bir sirkadiyen ritme sahip olmadıklarını, 4 saatlik uyku benzeri aktif bir döngüye sahip oldukları görüldü.

Hidraları, uyku- uyanıklık döngüsünü etkileyen melatonine maruz bırakmak hidraların uyku miktarını ve sıklığını orta derecede artırdığı görülmüştür. Ayrıca uyku bozuklukları tedavisinde mekanizmasını kullandığımız nörotransmitter olan GABA’nın hidralarda uyku aktivitesini büyük ölçüde arttırdığı gözlenmiştir. Şaşırtıcı olarak genellikle uyarılmaya neden olan dopamin molekülünün hidralarda uykuyu teşvik ettiği gözlenmiştir

Ayrıca Itoh, "Hepsi birlikte ele alındığında, bu deneyler, hayvanların uyku ile ilgili mekanizmaları merkezi sinir sisteminin evrimsel gelişiminden önce edindiğine ve bu mekanizmaların çoğunun beyinler geliştikçe korunduğuna dair güçlü kanıtlar sağlıyor" diyor.

Detaylı bilgi için tıklayınız.