Sanat Tarihine Başlangıç Kılavuzu

İnsan var oluşundan beri bir şeyler yaratma ve duygularını görselleştirme dürtüsüne hâkim olamamıştır ve sanatlarını mağara duvarlarından tuvallere kadar icra etmiştir. Sanat, insanın kendini anlatma yollarından biridir. Ve sanatı incelerken ortaya çıktığı dönemin yaşam koşullarını, çevresel etmenleri göz önünde bulundurmak gerekmektedir.

Sanat var olduğu toplumun kültürel izlerini bünyesinde bulundurur. Bir sanat eserine bakıp var olduğu topluma dair birçok veri elde etmek mümkündür. Öyle ki sanat bulunduğu toplumun aynası niteliğindedir.

Sanat tarihinin belli başlı amaçları vardır:

• Sanat yapıtının kökenini tespit etmek 
• Bir sanat yapıtının ortaya çıktığı kültürün gelişimini irdelemek 
• Sanat geleneklerinin gelişimini incelemek ve tarih çizgisi içinde konumlandırmak.

Kültür, sanat tarihinde buluntuların sınıflandırılmasında oldukça yardımcı olan bir unsurdur. 

Sanat tarihi o kadar güzel bir daldır ki geçmişte yaşanan önemli toplumsal olaylardan, sanatçının yaşadığı büyük aşklara kadar yaşananları günümüze aktarılmasını, varlığının sürdürülmesini sağlar. O dönemde yaşayan insanların duygularına tercüman olur; bizlere gerek ilham vermek gerekse ders almak için birer örnek oluşturur. Sanat tarihi sayesinde geçmişteki olaylardan, insanların yaşam tarzlarında haberdar olur ve tüm bu öğrendiklerimizi gelecek nesillere aktarırız. Bizlere çok büyük birer miras olan sanat eserlerine gözümüz gibi bakmalı, bu büyük mirasın hiçbir zarar gelmeden bizden sonraki nesillere aktarılmasını sağlamalıyız. 

Eğer sizler de sanat tarihine ilgi duyuyor ve nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız birkaç kitap önerisinde bulunmak istiyorum.

1. Sanatın Öyküsü (E. H. Gombrich)

Sanat tarihine yeni adım atacaklar için kuşkusuz ilk tavsiyem “Sanatın Öyküsü” kitabı. Sanat tarihi kitapları arasında en bilinenlerinden biridir. Bu alana yeni yeni ilgi duymaya başlayanlar için bir kılavuz niteliğinden olan bu kitap, 688 sayfadan oluşmakta. Sizi gereksiz ayrıntılara boğmadan, konuları genel hatları ile ele almakta ve bilmeniz gerekenleri anlatmakta. Bilinen ilk mağara resimlerinden, günümüzün deneysel sanatlarına kadar uzanan geniş bir dönemi inceler. 

2. Sanat Kitabı (Kolektif)

352 sayfalık bu kitap sanat tarihinin ve teorisinin anlaşılmasını kolaylaştırmayı amaçlamıştır. Kitap en büyük sanat eserlerinden örneklerle ve bunların arkasındaki düşünceleri açıklayan bilgilerle doludur.

3.Sanat Tarihi (Madelynn Dickerson)

Tüm detayları ile sanat tarihi ve görsel sanatlarla ilgili konularda okuru aydınlatmayı hedefleyen bir kitap. 30.000 yıl öncesinden bugüne sanatçıların ortaya koyduğu eserler, bu eserleri yaratırken hangi fikirler ile yola çıktıklarına, içerisinde yaşadıkları dönemin etkilerine kadar fikir sahibi olabileceksiniz. Aynı zamanda sanatçıların kullandıkları malzemeler, kullandıkları teknikler, etkilendikleri akımlar ve benimsedikleri üslupları öğreneceksiniz. 

4.Görme Biçimleri (John Berger)

168 sayfalık bu kitap BBC için yapılan bir televizyon dizisinin kitaplaştırılmış halidir. Sanat tarihini anlamak yorumlamak için eserlere bakmanın ötesinden onları görmemiz gerekmektedir. Bu kitap sayesinde eserleri görmeyi öğreneceksiniz.

Kitapta görüntünün nasıl kodlandığı, sunulduğu ve çözüldüğü, bu işlemler yapılırken hangi ideolojik zeminler kullanıldığı anlatılıyor. Sanat tarihi üzerine, büyük yankı uyandırmış çok özel bir kitap. ‘’Olkan Özyurt’’

Kitabı okumadan önce daha çok araştırmak isteyenleri ayrıntılı eleştiri yazılarını okumak isteyenleri bu siteye yönlendiriyorum.

metiskitap

5. Sanatçıların Hayat Hikayeleri (Giorgio Vasari)

390 sayfadan oluşan bu kitabın ilk basımı 16. yüzyılda gerçekleştirilmiş ve ilk sanat tarihi kitabı olarak nitelendirilmiştir.

Kitabın yazarı Giorgio Vasari’nin 1540’lardan başlayarak İtalyan Rönesansı’nın öncü sanatçılarının hayatları ve eserleri ile ilgili bilgiler topladığı hikâyelerini okurken sanat tarihi hakkında birçok bilgi sahibi olacaksınız. 

Bu yazıyı yazarken ilham aldığım tarihlisanat sitesine göz atmanızı öneririm.