Mansplaining Nedir?

Günlük hayatınızda uzmanı olduğunuz bir konuda sizden daha çok şey bildiğini iddia eden insanlarla karşılaşmışsınızdır. Hukuk bölümünü başarıyla tamamlamış biri olarak anayasayla ilgili verdiğiniz bir bilgiye, bu konuda hiç bilgisi olmayan biri "O öyle değil, yanlış biliyorsun." diyebilir. Psikoloji bölümünü bitirseniz de ortada gördüğünüz bir sorunu paylaşırken "Aman sen ne bileceksin?!" denebilir. Ya da en basitinden defalarca yaptığınız bir yemeği pişirirken biri mutfağa gelip "Ona soğanı çok koydun." diyerek sizi düzeltmeye çalışabilir. Peki bu çok gerekli (!) açıklamaları genelde kimlerden duyarsınız? Anneniz, babanız, kız kardeşiniz ya da erkek arkadaşınız?

"Mansplaining", ilk kez Rebecca Solnit tarafından kullanılan ve İngilizce "man" (erkek) ve "explain" (açıklık getirme) sözcüklerinin birleşmesinden oluşan bir kavramdır. Anlam olarak karakteristik olarak genellikle erkeklerin, uzmanlık alanları olsun ya da olmasın her konu hakkında karşılarındaki kadından daha iyi bildiklerini düşünerek; o kadın bu konuyla ilgili yıllarca okumuş olsa bile buna aldırmayıp doğrusunu kendilerinin bildiğine emin bir şekilde büyüklük taslayarak ve küçümseyici bir tavırla açıklama yapmaları anlamına gelir.

Günlük hayatımızda neredeyse her gün yaşadığımız bu durumu, normal bir tartışmadan ayıran şey, karşı tarafın konuyla ilgili bir bilhisi olmamasına rağmen konuştukları insanı sadece "kadın" olduğu için kendilerinden daha donanımsız, yetersiz ve eksik görüyor olmasıdır. İş yaşamınızda, okulunuzda hatta evinizde bu tarz açıklamalara sıklıkla maruz kalıyor olabilirsiniz. Babanız, annenizin "cam silme tarzını" yanlış buluyor, dedeniz hukuk okusanız bile bu konuda daha deneyimli olduğundan size akıl veriyor, ya da amcanız bilgisayar mühendisi olsanız da kendisi daha çok oyun oynadığı için yazılımdan daha iyi anladığını iddia edebilir. Ne yazık ki yüzyıllardır süregelen toplumsal rollerden ötürü, birçok erkek mansplaining yaptığının farkına bile varmıyor. Yine de bu konuda bilinçli olup, babamızı, abimizi, arkadaşlarımıza da bilgilendirerek onların da farkındalığını artırmaya çalışabiliriz. Tabii biz bunları anlatırken onlar yaptıkları şeyin "mansplaining" olmadığını iddia edip bizi kısır bir döngüye de sokabilirler. O an, tam da yaptıkları bu açıklamayı kast ettiğinizi söylediğinizde belki fikirleri değişmeye başlar. 

Özgün İçerik