Haliç'in Timsahı: Taht-el Bahir

Denizaltılar, icat edildikleri tarihten itibaren hem askeri alanlarda hem de bilimsel araştırmalarda kullanılan araçların başında geliyor. Denizaltılar ile ilgili ilk tasarımlar 15.yüzyıla kadar uzansa da bu tasarımların hiçbiri gerçeğe dökülemedi. İcat edilen ilk denizaltılardan birisi ise Osmanlı Devleti’nde yapılır üstelik bu denizaltı ne bir deniz savaşında ne de bir keşifte kullanılır. Taht-el Bahir adı verilen bu aletin ilk kullanıldığı yer bir sünnet düğünüdür! 

Osmanlı padişahlarından 23.sü olan III. Ahmet, şehzadeleri Mustafa, Süleyman, Mehmet ve Bayezid'e sünnet düğünü yapmak ister ancak düğün 4 şehzade ile sınırlı kalmaz. İstanbul ve çevresindeki maddi durumu iyi olmayan 3000'den fazla çocuğun da sünnet edilmesi kararlaştırılır. Daha önce defalarca kez padişahların eğlencelerine tanıklık eden Okmeydanı Semti bu sefer hiç kimsenin beklemediği bir sürpriz ile karşılaşacaktır.

Haliç'in sularında bir anda beliren timsah görünümlü ancak çok daha büyük bir cisim, 15 gün sürecek sünnet düğünü için toplanmış İstanbul halkını fazlasıyla korkutur. III. Ahmet ise hiç telaşlanmadan izlemeye devam eder. Birkaç defa denize dalıp çıkarak padişahı selamlayan timsah, daha sonra Haliç'in altın rengi sularına dalarak gözden kaybolur. 

III. Ahmet'in izlediği bu alet, Başmimar İbrahim Efendi tarafından yapılmış Türk ve Osmanlı tarihinin ilk denizaltısıdır. İki kayığın birbirine bağlanması ve çok sayıda kürek ile denize batıp çıkması sağlanan bu alet ilk denizaltı örneklerinden birisi olsa da ne yazık ki üzerine daha fazla çalışma yapılmamıştır.Batılı kaynaklarda pek sık rastlanmayan Taht-el Bahir 'den ilk defa Osmanlı Dönemi tarih yazıcılarından Seyyid Vehbi'nin III. Ahmet'in düzenlediği sünnet düğününü konu alan kitabı Surname-i Humayun'da bahsedilmiştir. Surname-i Humayun eserine Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde ulaşabilirsiniz!