Dijitalleşme 102

“Her şey kontrolümüz altında, tüm verileri dikkatlice inceliyoruz. Verilere uygun aksiyonlar alacağız.”

Bu sözleri bir doktorun söylediğini varsayarsak tedavi işlemini itina ile gerçekleştirdiğini söyleyebiliriz. Bir finans uzmanının söylediğini varsayarsak, şirketin maliyetlerini düşürecek bir formül üzerine çalıştıklarını söylememiz mümkün. Buradaki veri kaynağının biz, kontrol edenlerin de bizi 7/24 izleyen yazılımlar olduğunu varsaysak peki? Sizce de korkutucu mu?

Dijitalleşme kavramının temel hatlarını şu yazımızda incelemiştik. Bir adım daha ilerleyelim. Her şey dijitalleştirilebiliyorsa, bu dijital varlıkların yer alacağı bir alan olmalıydı, değil mi? En başında o alanların sınırlarını bizler belirlemedik, ürünlerini kullandığımız şirketler söz sahibi oldu. O ürünleri, uygulamaları kullanmamız karşılığında bizim bazı bilgilerimizi istediler. Hatırlarsınız, sadece isim yahut e-posta adresi yetiyordu eskiden. Şimdi ise ilgili yazılımlar ile en yakın arkadaşımız ile olan mesajlaşmalarımız bile inceleniyor. Sonucunda ya bir ürün reklamı ile karşılaşıyoruz yahut seçim kampanyaları için yönlendirme projelerine kurban gidiyoruz. Varmaya çalıştığım nokta şu; dijital dünyaya açılabildiğimiz her bir nesne, birer gözlemci haline geldi. Telefonların, buzdolaplarının üzerinde birer göz olduğunu hayal edin. Bizi gözleyip bizim yerimize karar vermeye başladılar. Eve gelmemize ramak kala ışıkları açıp masumca ısıyı ayarlıyorlar. Hem bizim işimize geliyor hem de bu uygulamaları üretenlerin, şu an için.

Düşünün ki, bir manzaranın videosunu çekiyorsunuz. O sırada karşınızda bir gasp olayı yaşandı. Fark ediyorsunuz ki, gasp olayının neredeyse her saniyesini kaydetmişsiniz. Polis bu videoyu gaspçının yüzünü tespit etmek için kullanıyor. Ardından bir veri tabanında tarama işlemi başlıyor. Sosyal medyada paylaşılan tüm fotoğraflar, AVM güvenlik kameraları, Mobeseler, toplu taşıma kullanım bilgisi, okul sistemindeki fotoğraflar, vs. aklınıza gelebilecek her türlü kaynak sayesinde gaspçının kimliği, şu an nerede bulunduğu ve 1 saat içinde nereye gideceği bilgisine anında erişiliyor. Ne? Daha az önce bir yerde HES Kodu mu okutmuştunuz? :) Toplumun asayişi, düzenin korunması, kişiye özel hizmetler uğruna daha ne kadar ileri gideceğimiz ayrı bir merak konusu.

Bu yazıyı sonlandırırken bir kitap, bir film, bir belgesel önerisinde bulunalım.

George Orwell’ın yazarı olduğu 1984 kitabını günümüz teknolojilerinin gelişmişlik düzeylerini göz önünde bulundurarak tekrar okumakta fayda olduğunu düşünüyoruz.

Başrolünde Tom Cruise’un yer aldığı, Türkçeye “Azınlık Raporu” olarak çevrilen 2002 yapımı bilim-kurgu filmini izlemenizi şiddetle öneriyoruz.

Social Dilemma adlı Netflix yapımı belgeselde ise dijital dünyanın insan hayatı ve sosyalleşme üzerine etkisi ele alınıyor.

Bonus Öneri: Hazır konu verilerin başkaları tarafından kullanılması meselesine gelmişken, Sherlock dizisinin His Last Vow adlı bölümünü gündemdeki olaylar ışında tekrar izlemenizi öneriyoruz.

Social Dilemma Film İncelemesi İçeriğimize buradan ulaşabilirsiniz