Yaşlanmak her birimiz için kaçınılmaz olan bir gelecektir. Lakin yaşlanmak her zaman olumsuzluklara odaklanmak demek değildir. Edinilen tecrübeler, görülen yerler, biriktirilen insanlar ve anılar gibi birçok farklı yönüde bulunmakta. Peki ya unutkanlık bu nasıl çözülebilir bu yazımızda onu inceleyeceğiz. Keyifli okumalar.
- Süper Yaşlılar terimini duymuş muydunuz ?
Süper yaşlılar terimi ilk defa 2007 yılında Northwestern Üniversitesinde yapılan çalışmalar sonucu kullanılmıştır. Ölçüm için kişilere çeşitli hafıza testleri uygulayan araştırma ekibi, 80 yaş üstündeki bazı kişilerin testlerde yaş grubu ortalamalarının çok üzerine çıktığını gördü. Uzmanlar özelikle 80 yaşın üzerinde olup da zihinsel olarak gençler kadar keskin belleğe sahip süper yaşlıların beyinlerinde farklar aramaya başladı. Gerçekten de diğer yaşıtlarının beyinlerine göre bu kişilerin bazı farklılıkları ortaya çıktı.
- Süper yaşlılar ve beyin yapıları incelendiğinde aşağıdaki bulgulara rastlandı.
Korteks (gri madde) yani beyin kabuğu daha kalın. Bu yapısal özellik 30 yaşındaki insanlarınkine benziyor. Korteks ne kadar kalın olursa sinir hücresi sayısı da o kadar fazla olur, yani beyin daha sağlıklı olur.
Alzheimer’in çok önemli belirtilerinden biri olan nörofibriler yumak sayısı %90 daha az.
Sosyal zeka sinir hücreleri (nöronları) olarak bilinen Von Economo nöronlarının sayısı çok daha fazla.
Avusturyalı psikiyatrist ve sinirbilimci Constain von Economo tarafından 1929 yılında keşfedilen Von Economo nöronları insan, balina, fil, maymun, yunus gibi ileri sosyal türlerde beynin sadece belirli kısımlarında bulunan çok özel sinir hücreleri olarak biliniyor.(1)
Von Economo sinir hücreleri beynin şakağa yakın ön lobundaki korteks alanlarında bulunuyor. Bu alanlar beynin daha çok dil, iletişim, dikkat, odaklanma, sosyal uyum, farkındalık, motivasyon ve hafıza ile ilgili işlevlerinin gerçekleştiği bölgelerdir. Von Economo nöronları karmaşık bilişsel ve sosyal işlevlerde kullandığımız bilgiyi hızlı işleme görevini yerine getirir. Bu nöronlar bilinçli davranışların gelişmesinde rol oynar. Süper yaşlıların beyninde bu nöronlardan normal yaşlılara kıyasla 4 kat fazla bulunuyor. Bu nöronların sayısal azalmanın davranışsal değişimlere, sosyal uyumsuzluğa, öz farkındalığın azalmasına ve bunamaya yol açtığı düşünülüyor. (2)
Süper yaşlıların hafızalarının daha iyi olmasının sebepleri tabi ki yalnızca bu değil. Bu kişiler yaşamlarında daha aktif olmayı tercih eden kişilerden oluşuyor çoğunlukla. Sosyal, fiziksel anlamda yoğun bir aktiviteleri söz konusu.
- Peki bizler nasıl süper yaşlı olabiliriz?
Bu sorunun cevabı net olmasa da en iyi cevapları şöyle sıralayabiliriz.
-Aktif ve düzenli bir spor hayatına sahip olmak
-Sosyal aktiviteleri sık tutmak.
-Beyni meşgul etmek.
-Çalışmak
Aslında işin özeti ‘aktiflik’. Bu hayat bizlerin bizler de bu hayatı en iyi şekilde yaşamak istiyorsak kendimize, vücudumuza ve beynimize mümkün mertebe iyi bakmalıyız. O gün atacağımız beş, on bin adım sayısı dahi bize iyi gelecek bir aktivitedir. 🙂
Bu içerikler ilginizi çekebilir:
Elizabeth Loftus: Hafızanın kurgusu
Hafızayı Güçlendirmenin 3 Yolu
Hafızanızı Geliştirmek İçin 10 Doğal Yol