Güneşli bir günde çimenlere uzanarak gökyüzündeki bulutları hayvanlara, taşıtlara, çizgi film karakterlerine kimi zamanda tanıdığımız insanlara benzeterek eğlenceli vakit geçirmişizdir. Bazen de hiç olmayacak anlamsız şeyleri farklı şekilde anlamlandırabiliyoruz. Bunu ise gözlerimiz bize oyun oynuyor şeklinde tanımlıyoruz. Oysa bu etkinin bir adı vardır; Pareidolia.
Pareidolia, illüzyonun bir çeşidi olarak görülmektedir. Pareidolia beynin ilk kez gördüğü nesneleri, şekilleri ve objeleri aralarında hiçbir ilişki olmamasına rağmen önceden öğrendiğimiz şeylere benzeterek yorumlamamızdır. Aslına bakarsak beyin kendine kandırmakta, çevremizi ve dünyayı anlamlandırmak ve gelebilecek tehditleri belirlemek için yanlış görüntüler oluşturmaktadır.
Pareidolia etkisinin örnekleri sıklıkla gökyüzündeki bulutlara farklı görsel anlamlar yüklemek, kahve köpüğünde şekiller görmek, ağaçların gövdelerindeki kabuklarının görüntüsünün insan yüzüne benzetmek şekillinde çoğaltabiliriz.
Yüz olmayan nesnelerden veya anlamsız desenlerden yüzleri görme eğilimine yüz pareidoliası denir. Yüz pareidoliası yaygın bir pareidolia çeşididir. Yüz pareidoliası deneyiminin bireysel farklılıklara göre görülme sıklığı konusunda çalışmalar yapılmıştır.
Çalışmada ele alınan kategoriler cinsiyet (erkek ve kadın), gelişim faktörleri (bebeklik döneminde gelişim), kişilik özellikleri ve nörogelişimsel faktörler olmak üzere dört ana kategoride incelenmiştir. Yapılan çalışmada kadınların yüz görme olasılıklarının erkeklere göre daha baskın olduğunu göstermiştir. Ayrıca yüz pareidoliası deneyiminde kadınların gördükleri yüzün tepkileri hakkında da bilgi vermişlerdir.
Kişilik özellikleri üzerine yapılan çalışmada ise paranormal fenomenlere ve dinlere güçlü inananların, pareidolia yüzlerini saptamada inanmayanlara göre yüz görme olasılıklarının daha fazla olduğunu ortaya koydu.
Pareidolia çalışmalarını görmek için tıklayabilirsiniz.
İlginizi Çekebilecek İçerikler
Şirinler Gibi Mavi Tenli Aile: Fugate Ailesi
Vücudumuz Hakkında Doğru Olarak Bilinen 6 Yanlış
Bir Savaş Travması: Shell Shock