Tarihe Yön Verenler: Mustafa Kemal Atatürk

İyi bir evlat, çalışkan bir öğrenci, mücadeleci bir asker, kahraman ruhlu bir lider; Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve temsilcisi Mustafa Kemal Atatürk. Doğduğu andan itibaren mücadelelerle geçen yaşamına birçok öyküyü sığdıran hatta bir devleti sığdıran, adından zaferlerle söz ettiren ve namını dünyaya duyurmuş bir insan: Atatürk.

Hayatı

• 1881 yılında Selanik'te doğdu.
• Annesi Zübeyde Hanım, babası Ali Rıza Efendi'dir. Beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda vefat etti. Geriye sadece 1956 yılına kadar Makbule kız kardeşi yaşadı.
• Eğitim hayatına Mehmet Hafız Efendi Mektebi'nde başladı fakat sonra babasının isteği üzerine Şemsi Efendi Mektebi'ne devam etti. Bu sırada babasını kaybeden Mustafa Kemal Atatürk bir süre dayısının kaldı ve daha sonra Selanik'e dönüp okulunu bitirdi. Şemsi Efendi Mektebi'nden sonra Selanik Mülkiye Rüştiyesi'ne kaydoldu. Kısa bir süre sonra Askeri Rüştiye'ye girdi ve bu okuldaki matematik öğretmeni ona "Kemal" adını verdi. Askeri Rüştiyesi'nden sonra sırayı Manastır Askeri İdadisi ve Harp Okulu izledi. Harp Okulu'ndan "teğmen" rütbesiyle mezun olan Atatürk, sonrasında Harp Akademisi'ne devam etti ve 11 Ocak 1905'te akademiyi "yüzbaşı" rütbesiyle tamamladı.
• İlk görevini 1905-1907 yılları arasında Şam 5. Ordu emrinde yaptı.
• 1907 yılında Kolağası (kıdemli yüzbaşı) oldu. Manastır'a 3. Ordu'ya atandı.
• 19 Nisan 1909'da İstanbul Hareket Ordusu'nda Kurmay Başkanı olarak görev aldı.
• 1911 yılında İstanbul'da Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı.

Katıldığı Savaşlar

Mustafa Kemal Atatürk 56 yıllık ömrünün uzunca bir zamanını cephede geçirdi ve birçok savaşla karşı karşıya geldi. Bulunduğu savaşların kronolojik olarak sırası:

• 31 Mart Vakası - 13 Nisan 1909
• Arnavutluk İsyanı - 15 Ocak 1911
• Trablusgarp Savaşı - 29 Eylül 1911
• İkinci Balkan Savaşı - 1912/1913
• Çanakkale Savaşı - 18 Mart 1915
• Doğu (Kafkas) Cephesi - 1916/1917
• Suriye-Filistin Cephesi - 1917/1918
• Kurtuluş Savaşı - 1919/1923
• Sakarya Savaşı - 20 Ekim 1921
• Büyük Taarruz - 4 Mart 1922

Devrimleri

Atatürk, Türkiye'yi "çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak" amacıyla bir dizi devrim yaptı:

1. Siyasal Devrimler:

• Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
• Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
• Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

2. Toplumsal Devrimler:

• Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)
• Şapka ve kıyafet devrimi (25 Kasım 1925)
• Tekke zâviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
• Soyadı kanunu ( 21 Haziran 1934)
• Lâkap ve unvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
• Uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerin kabulü (1925-1931)

3. Hukuk Devrimi:

• Mecellenin kaldırılması (1924-1937)
• Türk Medeni Kanunu ve diğer kanunların çıkarılarak laik hukuk düzenine geçilmesi (1924-1937)

4. Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler:

• Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924)
• Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
• Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)
• Üniversite öğreniminin düzenlenmesi (31 Mayıs 1933)
• Güzel sanatlarda yenilikler

5. Ekonomi Alanında Devrimler:

• Aşârın kaldırılması
• Çiftçinin özendirilmesi
• Örnek çiftliklerin kurulması
• Sanayiyi Teşvik Kanunu'nun çıkarılarak sanayi kuruluşlarının kurulması
• I. ve II. Kalkınma Planları'nın (1933-1937) uygulamaya konulması, yurdun yeni yollarla donatılması

Eserleri

Atatürk'ün en büyük eseri kuşkusuz ki Türkiye Cumhuriyeti fakat bunun yanı sıra hayatı boyunca kaleme aldığı toplam 14 adet yazılı eseri mevcuttur. Atatürk’ü yine kendi kaleminden anlatan bu yazılı eserleri 3 ana başlık altında incelenebilir:

1. Siyasi

• Büyük Söylev (Nutuk)
• Atatürk'ten Mektuplar
• Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri

2. Sosyal ve Kültürel

• Atatürk'ün Hatıra Defteri
• Arıburnu Muharebeleri Raporu
• Karlsbad Hatıraları
• Geometri
• Medeni Bilgiler

3. Askeri

• Bölüğün Muharebe Eğitimi
• Takımın Muharebe Eğitimi
• Taktik Tatbikat Gezisi
• Taktik Meselelerin Çözümü Ve Emirlerin Yazılmasına İlişkin Öğütler
• Cumalı Ordugahı
• Zabit Ve Kumandan İle Hasbıhal

Bilinmeyenleri

• Bu konuda net bir sayı bilinmemekle birlikte Atatürk'ün boyu 1.70 civarındaydı ve kilosu askerlik yıllarında 50-55 kg iken ileriki yıllarında 75 kg civarıydı.
• Ayakkabı numarası kırk ikiydi.
• En sevdiği yemek etsiz kuru fasulye ve pilavdı.
• Türk kahvesini çok severdi.
• Tüm gömlekleri beyazdı.
• Takım elbiselerini kendi tasarlardı.
• Lacivert rengi sevmezdi.
• Ata binmeyi ve yüzmeyi çok severdi.
• Kitap okumayı çok severdi ve başucu kitabı "Çalışkuşu"ydu. Öyle ki kitabı sürekli yanında taşırdı.
• Atatürk’ün iki hayali vardı. Biri özellikle Türk tarihi ve dilini araştırabileceği uluslararası bir geziye çıkmaktı. İkinci hayali ise çocukluğunun ve gençliğinin geçtiği Rumeli’nin dağlarını, nehirlerini, doğasının tekrar görebilmekti.
• Asıl aşkı Fikriye Hanım'dı.
• "Atatürk" lafını ilk kez dönemin Türk Dil Kurumu Başkanı bir konuşmasında kullanmış, Mustafa Kemal de çok beğenerek soyadı olarak almıştı. Kendisine "Ata" diye hitap edilmesinden hiç hoşlanmazdı.
• Güreş’i çok severdi. Zaman zaman köşke pehlivanları çağırarak güreştirirdi, para yardımları yapardı.
• Çok şık giyinirdi. Kılık-kıyafet ve ayakkabılarına çok dikkat ederdi.

Unutulmaz Sözleri

• "Beni görmek demek mutlaka yüzümü görmek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu kafidir."
• "Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır fakat Türkiye Cumhuriyeti sonsuza dek yaşayacaktır. Ve Türk milleti güven ve mutluluğun kefili olan ilkelerle, uygarlık yolunda, tereddütsüz yürümeye devam edecektir."
• "Dünya yüzünde gördüğümüz her şey kadının eseridir."
• "Ey kahraman Türk kadını, sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın."
• "İstikbal göklerdedir."
• "Ben sporcunun zeki, çevik ve ahlaklısını severim."
• "Öğretmenler! Yeni nesil, cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcilerini, sizler yetiştireceksiniz ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır."
• "Uyuyan milletler ya ölür ya da köle olarak uyanır."
• "Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir."
• "Din gibi temiz bir duygu, politika gibi kirli oyunlara alet edilemez. Din ait olduğu yerde, temiz vicdan sahnesinde yaşanmalıdır."
• "En büyük savaş, cahilliğe karşı yapılan savaştır."
• "Halkı cehaletle sefalete teslim eden yöneticiler yok olmaya; cehalet ve sefalete sürükleyen yöneticileri seçen halk ise köle olmaya mahkumdur."
• "Çalışmadan, yorulmadan, üretmeden rahat yaşamak isteyen toplumlar; önce haysiyetlerini sonra hürriyetlerini daha sonra ise istiklal ve istikballerini kaybederler."

​​​​​​​Ne kadar yazarsak yazalım ne kadar anlatırsak anlatalım o bunlardan, o her şeyden çok daha fazlası. O bizim için 23 Nisan, o bizim için 19 Mayıs, o bizim için 29 Ekim. Akıllarımızda bize bıraktıklarıyla, bize verdiği ders ve öğüt niteliğindeki yaşanmışlıklarıyla kalacak, kalmaya da devam edecek. O bizim her daim başöğretmenimiz. "Bütün ümidim gençliktedir." dediği, biz, gençlik olarak öğretilerinden faydalanarak yenilikçi bir ruhla kendimizi geliştirerek yolumuza devam edeceğiz ve senin yarattığın Çağdaş Türkiye Cumhuriyetini ilelebet yaşatacağız.

Bizler için dipsiz karanlıktaki bir kuyu bugün, sanki nefes alamıyoruz artık senin alamadığın gibi. Her taraf karanlık, her taraf matem... Söylemeye dilimiz varmıyor tarihi, dilimiz varmıyor söylemeye saati. İşte tam o anda tüm dünyada saatler durdu artık. Herkes senin sessizliğini, siren seslerini dinliyor, bugün herkes senin için ayakta ve seni anıyor çünkü bugün o gün, o söyleyemediğimiz... 

Sevgi, saygı ve sonsuz minnetle...

Özgün İçerik​​​​​​​​​​​​​​