Mimaride Erkeklerin Hegemonyasına Son Veren Kadın Zaha Hadid

Mimaride erkeklerin hegemonyasına son veren kadın Zaha Hadid 31 Ekim 1950’de Bağdat’ta doğmuştur. Irak asıllı İngiliz vatandaşı olan Hadid mimarlık dünyasında kavislerin kraliçesi olarak tanınırdı. Dünyaca ünlü tasarımlara imza atan Hadid Mart 2016’da daha 65 yaşındayken hayata veda etmiştir. 

Daha çok küçük yaşlardayken çizime ve sanata yönelmiş, kişisel eşyalarını kendisi tasarlamak ile tasarımcılığa ilk adımını atmıştır aslında. 

Mimarlık eğitimine başlamadan önce Beyrut Amerikan Üniversitesi’nde Matematik bölümünü onur diploması ile bitiren Zaha Hadid, mimar olmak istediğine karar vererek 1972 yılında mimarlık eğitimi almak için en iyi mimarlık okullarından biri olarak gösterilen Architectural Association’da eğitimine başlamıştır.

Architectural Association

Matematik bilgisi ile mimariyi bileştiren Hadid daha okul dönemlerinde tasarladığı projeleri ile parlak bir öğrenci olmuş ve eğitmenlerinin dikkatini çekmeyi başarmıştır. Hadid ’in 4. Sınıf projesi olan Malevich Tektoniği ismindeki projesi ünlü eserleri arasındadır. 

1977 yılında mezun olması ile beraber okuldaki hocaları ile ortağı olduğu Office For Metropolitan Architectur’ da faaliyet göstermeye başlamıştır.1980 yılında ise kendi adını taşıyan Londra merkezli ofisini kurmuştur.

1980’lerde aynı zamanda mezun olduğu okulda ve Dünyanın başka yerlerinde prestijli kurumlarda dersler vermişidir. Eğitmenlik yapmayı çok seve Hadid Vefatından önce Viyana’da uygulamalı sanatlar üniversitesinde profesörlük yapmıştır. 

Hadid ‘in mimari hayatını değiştiren olaylarda biri de Hong Kong’da bir kulüp tasarımı yarışmasını kazanmasaydı. Projesi hayata geçirilmemesine rağmen, Hadid ‘in tanınmasını sağladı. Daha pek çok uluslararası projede 1.lik kazanmıştır. (Galler’deki Cardiff Körfezi Opera Binası- 1994, İsviçre’deki Basel Kumarhanesi Projesi- 2005)  

Hong Kong Kulüp Tasarımı 

1993’te inşa edilen Vitra Yangın İstasyonu  Zaha Hadid ‘in somut dünyada gerçeklik kazanan ilk projesidir. Brüt beton kullanılan proje, keskin hatlarıyla oldukça ilgi çekici bir tasarıma sahiptir. 

Vitra Yangın İstasyonu

Döneminin efsanesi olan ve Dünya genelinde birçok tasarımı bulunan Hadid 2004’te Pritzker Ödülünü kazanmış ve bu ödülü alan ilk kadın mimar olarak tarihe geçmiştir.

Pritzker 

2016’da İngiliz Mimarlar Kraliyet Enstitüsünden (RIBA) altın madalya almıştır. 

Aynı okulda görev yaptığı Dekan Yardımcısı ve Kıdemli Öğretim Görevlisi olan Phil Bernstein’a göre Hadid, sektördeki kadın olmasından dolayı oluşan tüm önyargılara rağmen mimarlığa yön vermiştir. 

Phil Bernstein

Zaha Hadid 2008 yılında Forbes dergisinin ‘’Dünyanın En Güçlü 100 Kadını’’ listesinde 69. Olmuştur

Irak Hükümeti tarafından Irak’ın Merkez Bankasına yeni bir bina tasarlaması için görevlendirilmiştir. Bu proje Hadid ‘in kendi ülkesi için yaptığı ilk projedir.

Irak Merkez Bankası