Bilim101: “Sayın Uzaylı Arkadaşlarımız…”

Türkiye Uzay Ajansının son zamanlarda yaptığı paylaşımlar ve Elon Musk’ın uzaya bir Türk astronot göndereceği iddiaları son günlerde Türkiye’de yaşayan herkesin dikkatini çekiyor. Gündemimiz uzay olsa da çoğu kişinin bilmediği ancak neredeyse 45 yıldır atmosferimizin dışında dolanan Türkçe bir mesaj var: “Sabah şerifleriniz hayrolsun.”

Bu mesajın hikayesi ise şöyle; NASA, uzaya göndereceği meşhur Voyager uzay araçlarına, uzaylılarla karşılaşılma ihtimaline karşı bir ses kaydı eklemek ister. Ancak uzaylıların hangi dilde konuşacakları bilinemediği için mümkün olan tüm dillerin ses kaydına eklenmesine karar verilir. Aslında Türkçe’nin plağa eklenmesi biraz tesadüfi olur: Mesajları taşıyacak plak üzerinde çalışan ekibin bulunduğu Cornell Üniversitesinde, bölüm başkanı ile karşılaşan Prof. Peter Ian Kuniholm’e Türkçe bilinip bilinmediği sorulur. Kuniholm’ün bildiğini söylemesi üzerine ise uzayda 45 yıldır dolanan ve Voyager uzay araçları ile uzun bir süre daha dolaşmaya devam edecek olan ses kaydedilir; “Sayın Türkçe bilen arkadaşlarımız, sabah şerifleriniz hayrolsun.”

Farklı dillerde sesler kaydedilip Voyager araçları uzaya gönderildikten sonra plağın nasıl kullanılacağını uzaylılara anlatmak için kullanma kılavuzu eklemeyi de unutmuyor NASA.

Profesör Kuniholm daha sonra bu cümleyi nerden duyduğunu da açıklıyor: “Türkiye’de Robert Kolejinde İngilizce öğretmenliği yaparken okuldaki edebiyat öğretmeni Behçet Kemal Çağlar, sabah karşılaştığı insanları böyle selamlıyordu.

Voyager uzay aracında bulunan ve uzaylı dostlarımıza gönderilen Türkçe ses kaydı;