Öğrenci Kariyeri Banner

Bilim101: Kaybolan Devridaim Makinesi

Bilim101: Kaybolan Devridaim Makinesi

Enerjinin vardan yok, yoktan var olamayacağı fikri yani enerjinin korunumu yasası fizik dersinde bize öğretilen temel konulardan bir tanesi. Tarih boyunca bilim insanları da bu konu üzerinde sayısız deney ve çalışma yaptı. Üzerinde durdukları çalışmalardan en önemlilerinden birisi de devridaim makineleri oldu.

besslergirisi

1150 yılında Hint matematikçi Bhaskara’nın geliştirdiği çark sistemi devridaim makinelerinin ilk örneği olarak biliniyor. Ancak geliştirilen bu ilk makine tıpkı kendisinden sonra denenecek yüzlerce sistem gibi başarılı olamadı.

Başarıyla çalışan tek bir devridaim makinesi icat edildi ancak sırrı mucidi ile birlikte yok oldu : Orffyreus Tekerleği.besslerdevridaimcizimi

1680 yılında Almanya’nın Zittau şehrinde doğan Johann Bessler, başarılı olan bu sistemin mucidiydi. Bilimle uğraşmadan önce farklı işlerde çalışmış, Avrupa’nın farklı yerlerinde dolaşarak saat satmış, gezgin ve maceracı biriydi. İtalya’ya yaptığı seyahatte kaldığı bir manastırda ilk defa devridaim makinesini yapmayı düşündü. Gezgin mucit, bunla ilgili ilk çalışmasını ise İtalya’nın dışında, Çek Cumhuriyeti’nde yaptı.

 Üzerinde uzun yıllar çalıştığı makinesini 6 Haziran 1712 tarihinde, devrinin önde gelen bilim adamlarının oluşturduğu konseye sundu. Harekete geçirildiği andan itibaren 50 tur atan bu büyük buluşa çok az ilgi gösterildi. Bu durum Bessler’i öylesine sinirlendirdi ki konseye, “ ebedi hareketin sırrını bulduğunu, eğer işe yaramazsa kafasının kesilebileceğini ve halka açık bir şekilde gösterilebileceğini kabul ettiğini” söyledi. 9 Ekim 1712 tarihinde, yani icadın ilk sunumundan 3 ay sonra, “Orffyreus” ilk defa resmi bir sertifika almaya hak kazandı. Bessler 1713 yılında Draschwitz’e taşındı ancak burada kendisiyle alakalı sahtekâr söylentileri çıkması üzerinde halka kızarak bulduğu devridaim makinesini parçaladı.

besslerdevridaimesi

1715 yılında daha büyük bir devridaim makinesini yapan Bessler, 2.kez patent almaya hak kazandı. Bu sefer yapılan ve büyük bir teker görünümündeki sistem Hessel- Kassel Prensi Charles’ın ilgisini çekmişti. 2 Kasım 1717 yılında, Bessler’in icadı Kassler Sarayı’ndaki bir odaya dönmekte iken kilitlendi ve odanın kapısı mühürlendi. Mühür 4 Ocak 1718 tarihinde kırıldı ve odaya girildiğinde çarkın hala döndüğü görüldü. Bessler, icadını satın almak isteyenlerden çok yüksek fiyatlar talep ediyordu. 1730’da Prens’in ölmesi ile onu koruyan kimse kalmadı. 1733 yılında icadına dair önemli kayıtları yok etti. 1745’te öldü ve ölümünden sonra eşi kalan belgeleri bilim adamları ile paylaştı ancak Bessler’in Orffyreus Tekeri’nin sırrı gizemini hala koruyor. 


Egehan Uğraş

Bilkent Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğrencisi

0 Yorum

Yorum Yap

😄

Bültenimize kayıt olun!

Güncel haberleri takip etmek için bültenimize kayıt olun, böylece daima güncel bilgilerle donanmanıza yardımcı olabilelim.