- Yeni yapılan araştırmalara göre kayalar Plato’nun öngördüğü gibi küp şeklinde parçalara ayrılma eğiliminde.
- Platonik katılar Platon’un element diye nitelendirdiği 3 boyutlu yapılardır.
- Akademisyen Gábor Domokos ilk kendi kendini doğrulayan “gömböc”ü keşfetti.
Gömböc ne diye soracak olursanız düz bir yüzen üzerinde sadece tek bir kararlı denge noktasına sahip olan dışbükey 3 boyutlu homojen bir yapı.
Yeni yapılan araştırmalar Platon’un idealinin doğru olabileceğini gösteriyor: Dünya sadece Minecraft’ta değil gerçekte de küpler halinde olabilir.
Yeni bir makalede Amerikalı ve Macaristanlı araştırmacılar dünyadaki “doğal 3 boyutlu parçalar” üstünde bir simülasyon gerçekleştirdiler ve çoğunun küp formuna yakın bir formda olduğunu buldular.
Peki Platon’un bütün bunlarla ne ilgisi var ? Platon Timaeus adlı kitabında toprak, su, ateş ve havayı bir çatı altında toplayan klasik elementler teriminden bahseder. Günümüzdeki elementlerin ve atomun keşfinden önce, “doğal filozoflar” – modern bilimin ataları – dünyanın neyden oluştuğunu açıklamak için bazen 5. element olarak ‘eter’i de içeren klasik elementler kavramını ortaya attılar.
Platon bu teoriyi daha da ileriye götürerek ‘Platonik Katılar’ kavramını ortaya attı. Bu katılar 3 boyutlu şekiller halinde, kenarları kare veya eşkenar üçgenler, yani 2 boyutlu poligonların 3 boyutlu versiyonları, olan yapılardır.
Platon’a göre küp Dünya ile bağlantılıydı, ancak dünyadaki tüm düzenli katıları bu şekilde ifade etme düşüncesi asıl Euklid gibi geometricilerin ilgisini çekti.
Tabii ki bu düzgün şekiller yalnızca ideal olarak varlar ve gerçek hayatta gözlemlenemiyorlar. Fakat birçok mineral doğal olarak küp kristaller şeklini alıyor ve birçok kaya doğal yollarla neredeyse küp şeklinde olan parçalara bölünüyor.
Ve burada sezgisel bir şey var: Onları ayıran güce göre parçalara ayrılıyorlar ve bu şekilde dik açıyla parçalara ayrılmaları bizim bir pastayı dik açıyla kesmemizden daha kolay.
Araştırmacılar “Çamur çatlaklarından Dünya’nın tektonik plakalarına kadar doğal 2 boyutlu parçaların genel geometrisinin ‘Platonik Dörtgenler’ ve ‘Voronoi Altıgenler’ diye iki çekici noktaya sahip olduğunu göstermek için dışbükey mozaiklerin teorisi uyguluyoruz.” diye açıklıyorlar makalelerinde.
Voronoi Poligonu, materyalleri parçalamak için kullanılan bir algoritmik yolun parçasıdır. Bilim insanlarının demek istediği şey betonun üzerinde düşen bir çamurun veya bir seramik tabakasının Voronoi çokgenlerine veya Platon’un karelerine ayrılma ihtimalinin yüksek olduğudur.
Ancak bilim insanları aynı fikirlerin simülasyonlarını 3 boyutlu şekiller üzerinde gerçekleştirdiklerinde Platon’un Kareleri Voronoi Poligonları’na baskın geldi. Bunu şu şekilde açıklıyorlar:
“Doğal kaya parçalarının şekli genelde küboiddir. Dışbükey mozaiklerin merceğinden bakıldığında, doğal parçalar gerçekten Platon’un formlarının geometrik gölgeleridir.”
Bu verilerin hepsi, Voronoi ve Platonik şekilleri “ilgi noktası” parametreler olarak kullanarak sonuçları işlemek için bir kaya kırma simülatörü ve yazılım kullanılarak hesaplanmış.
Özgün İçerik
