Öğrenci Kariyeri Banner

Platon’un Mağara Alegorisine Birey Özgürlüğü Çerçevesinden Bir Bakış

Platon’un Mağara Alegorisine Birey Özgürlüğü Çerçevesinden Bir Bakış

 

Mağara alegorisi Yunan filozof Platon’ un bir diğer adıyla Eflatun’ un Sokrates’ in Savunması adlı kitabında Sokrates’ in ağzından anlatılan bir kuramdır. Kuramı kısaca açıklamak gerekirse, kısaca diye belirtiyorum çünkü anlatmaya başladığımdan itibaren bir şekilde tanıdık gelecek bu kuram size…

Mağara alegorisinde doğumlarından itibaren mağaraya zincirlenmiş insanlar tasvir edilir. Bu insanlar zincirleri dolayısıyla yalnızca mağaranın tek bir duvarını görebiliyorlardır. Bu duvarın özelliği ise güneş ışıklarının ve gölgelerin mağaranın açık olan kısmından ona yansıyor olmasıdır. Zincirlenmiş insanların tek görebildikleri bu duvardaki yansımalar, gölgelerdir. Dünyanın buradan ibaret olduğunu düşünüyorlardır,  başka bir gerçeklik görüntüsü yoktur onlar için.

Bir süre sonrasında aralarından bir tanesi zincirlerinden kurtulur dışarı çıkar ve o yansımaların asılları ile karşılaşır. İlk başta her ne kadar inanamasa da zamanla asıllarının gerçekliğini ve bu gerçekliğin güzelliğini kavrar. Dönüp bunu hala zincirlere bağlı olan arkadaşlarına anlatmak istese de bir türlü onları asıl gerçekliğe ikna edemez, çünkü onlar yalnızca bu gerçekliğe alışmışlardır ve tek bildikleri o’ dur.

Mağara alegorisinin ne anlattığına baktıktan sonra bir de bu alegoriye özgürlüğümüz çerçevesinde yaklaşalım.

Gerçekten küçüklüğümüzden bu yana inandıklarımız ne derece de gerçeklik, özgürce mi inanıyoruz kimi değerlere? Keşiflere bir bakın… Amerika keşfedilmeden önce orada herhangi bir kara parçası olduğuna dair inanç yoktu, sudan ibaret sanılıyordu ve gerçeklik o insanlara göre bu idi. Lakin bir süre sonra bir kâşif zincirlerini koparttı ve oradaki asıl gerçekliği keşfetti. O zaman oranın asıl gerçekliğine kavuşmuş oldu. Şayet bu asıl gerçeklik dünyaya duyurulmasaydı birçoğumuz herkesin bize anlattığı gibi orayı sudan ibaret sanacaktır. O kaşifi kendimiz gibi düşünelim… Zincirlerinden koptu ve gerçekliğe ulaştır, özgür iradesiyle. Eğer bizlerde zincirlerimizden kurtulup kendi özgür irademizle keşfe çıkarsak elbet asıl gerçekliğe ulaşabiliriz.

Bu fikre dair yazımın bu kısmında ilginizi çekeceğine inandığım bir film görseliyle sorgulamanızda daha derine inmek istiyorsanız sizler için tam kıvamında bir öneride bulunacağım… The Truman Show…

Hadi şimdi bu alegoriyi günümüz şartlarında düşünelim, sorgulayalım… Günümüzde yaşayan bizlerin bildiği üzere yoğun bir virüs ile COVİD-19 ile mücadele ettiğimiz dönemdeyiz. Bu mücadelenin belli başlı kısıtlamaları da var. Karantina… Virüsten kaçınabilmek için az insanla temas ve de çoğunluk olarak evlerimizde olmamız gerekiyor. Çoğunlukla dünyayı telefonlarımızdan, sosyal medya uygulamalarından keşfedebiliyoruz. Gördüklerimize hemen inanıp çoğunluk kabul ettiyse kabul edebiliriz mantığında sürü psikolojisi ile yaklaştığımız oluyor… Asıl gerçekleri görmek çok mümkün değil. Bize anlatılan her ne ise bildiklerimiz ne yazık ki sadece onlar... Peki ya gerçekten her şey bize yansıtıldığı gibi değilse, asıl gerçeklik çok daha farklıysa ?

Bunu bilebilmenin tek yolu gerçeklerle yüzleşebilmek için kapsamlı bir araştırma  yapmak, gerçek dünyaya çıkıp asıl olan ile karşılaşmak olabilir. Lakin gerçek dünya şu an bizler için karşılaşması tehlikeli olan bir yer. Bu sebeple bilinçlerimizi sosyal medyanın perdesinden yansıtılanlarla doldurmak yerine araştırıp salt bilgileri edinmek bizler için bu gerçekleri görmekte bir çözüm yolu olabilir.

" İnsanın gözü iki karşıt sebepten, iki türlü bulanır. Biri aydınlıktan karanlığa geçişte olur, öbürü de karanlıktan aydınlığa. Onun gibi düşünce de bir şeyi açık seçik göremeyince, buna gülecek yerde düşünmeli: Acaba daha ışıklı bir dünyadan gelip karanlıklara alışamadığı için mi, yoksa bilgisizlikten aydınlığa varıp aşırı bir parlaklıkla kamaştığı için mi bulanık görüyor göz ? "  Platon, Devlet adlı kitabından bir alıntı ile sizleri düşüncelerinizle ve gerçeklerle yüzleşmenin uçsuz bucaksız mağarasında kendinizle başbaşa bırakıyorum.

 


Büşra Canpolat

Kocaeli Üniversitesi - Hukuk Fakültesi

0 Yorum

Yorum Yap

😄

Bültenimize kayıt olun!

Güncel haberleri takip etmek için bültenimize kayıt olun, böylece daima güncel bilgilerle donanmanıza yardımcı olabilelim.