Kısa film ülkemizde gelişimini yavaş ilerletse de başarılı yapımların olmadığı anlamına gelmiyor. Bugün gerçek bir kısa film olarak değerlendirilen işler, imkansızlıktan ortaya çıkanlar değil, bilinçli ve bir amaç doğrultusunda üretilenlerdir.
Türkiye’de kısa filmin ayağı yere basan ilk adımları 1967’de Robert Koleji Sinema Kulübü’nün hayata geçirdiği “Hisar Kısa Film Yarışması”dır. Ancak hatırlamak gerekir ki 1933’te ilk sesli belgesel kısa film olan “Düğün Gecesi” o dönemde İpek Film’de senarist ve yönetmen olan Nazım Hikmet imzasını taşımaktadır. Kısa film için atılan diğer bir adım ise 80 ve 90’lı yıllarda adından söz ettiren ve ulusal hâle gelen bugün “İstanbul Film Günleri” olarak bildiğimiz “İFSAK Ulusal Kısa Film Yarışması”dır. Bugün “Ankara Film Festivali”nin de ağırlıklı olarak kısa filme öncelik verdiğini görüyoruz.
Türk yapımı birkaç kısa filmi sizler için derledik. Keyifli okumalar ve seyirler.
1) Asfalt – Süleyman Demirel
23. Adana Film Festivali’nde en iyi deneysel kısa film ödülünü alan yapım bir yol hikayesi. Fakat bu gidiş başlangıç ve bitişin içine hapsolmuş bir doğum ölüm yolculuğu. Kadının ve mucizevi doğurganlığının Türk aile yapısında nasıl algılandığı çok basit ancak etkileyici şekilde verilmiş. Ataerkil düzende kuşkusuz tek suçlu yine kadın (!). Duymaktan korktuğumuz sesleri bastırmak istediğimizde tek yapabildiğimiz başka sesleri arttırmak. Sonuçta yangın yerini yine gözyaşıyla söndürmek… Son sahneye kadar düşündüren ve eleştiren başarılı bir film.
2) Salıncak – Nazan Kesal
Hiç diyalog geçmeyen, 12 dakikalık bir haya öyküsü. Yoksulluk, şiddet, töre ve kadın olma. Yine Türk aile yapısındaki hiyerarşi ve ataerkil yaşam biçiminin sonuçları. Çaresizliğin sallanışı.
3) 7 Santimetre – Metehan Şereflioğlu
“Baskı” konulu kısa film 2016 yılında Altın Portakal ve Altın Koza’da en iyi senaryo, yönetmen ve oyuncu gibi birçok ödülü kazanmış bir yapım. Gençlerin okul ve aile baskısı ile duygularının arasında kalmasını gayet gerçekçi ve naif biçimde işlemiş Şereflioğlu. Filmde delikanlının şapkası, üniformasının kravatı, sınıf sıra ayakları, sokaktaki arabalar gibi birçok detay kırmızı renktedir. Hikâyenin konusunda uygun olarak hem tehlike hem de pasif bir başkaldırış için iyi seçilmiş bir renk.
4) Nefesini Tut – Emin Murat Kılıç
Ulusal ödüller de dahil olmak üzere 2018’in en çok konuşulan kısa filmlerinden “Nefesini Tut” gerçek kavramı üzerine kurgulanmış harika bir yapım. Eğitimden siyasete, sosyal hayattan iş hayatına her alanda insanların koskoca maskelerle dolaştığını yüzümüze yüzümüze çarpan bir hikaye. Herkesin her sabah üzerine giydiği sahtekarlık kostümü karşısında tutunacak tek bir insan, var mıdır? Tüm her şeyi bilmek mi oyunu kurallarına göre oynamak mı?
5) Söz Uçar – Tufan Taştan
Barış Bıçakçı imzasının hemen anlaşıldığı öz bir hikaye. Bulmak için sığınılacak tek yer, kitaplar. Direnen herkes için… Özellikle neye direndiğini bilenlere.
6) 128 – Onur Atalay Şenol
4 dakikalık tarihsel bir hikâye. 1 insan 1 sayı değildir. İnsan, candır. Kapitalist sistemin insanı metalaştırması ve rakamsal değerler vermesi üstüne kurulmuş harika bir yapıt. Yönetmen sesleniyor bakın, buraya bakın. Burada çok acı var. İz var. Unutmayın, iyi bakın. Filmin ilham kaynağı ise Ece Ayhan şiiri. (Filmi izledikten sonra okumanızı tavsiye ediyorum.)
MEÇHUL ÖĞRENCİ ANITI
Buraya bakın, burada, bu kara mermerin altında
Bir teneffüs daha yaşasaydı
Tabiattan tahtaya kalkacak bir çocuk gömülüdür
Devlet dersinde öldürülmüştür
Devletin ve tabiatın ortak ve yanlış sorusu şuydu:
-Maveraünnehir nereye dökülür?
En arka sırada bir parmağın tek ve doğru karşılığı:
-Solgun bir halk çocukları ayaklanmasının kalbine!dir.
Bu ölümü de bastırmak için boynuna mekik oyalı mor
Bir yazma bağlayan eski eskici babası yazmıştır:
Yani ki onu oyuncakları olduğuna inandırmıştım
O günden böyle asker kaputu giyip gizli bir geyik
Yavrusunu emziren gece çamaşırcısı anası yazdırmıştır:
Ah ki oğlumun emeğini eline verdiler
Arkadaşları zakkumlarla örmüşlerdir şu şiiri:
Aldırma 128! İntiharın parasız yatılı küçük zabit okullarında
Her çocuğun kalbinde kendinden daha büyük bir çocuk vardır
Bütün sınıf sana çocuk bayramlarında zarfsız kuşlar gönderecek.
Ece Ayhan
7) Jurnal – Abdülbaki Yavuz
Hangimiz otobüste yeni yeni hayatlar yaratmıyoruz ki? Zihnimizde her birimiz sanatçıyız. Zaten en güzel hikâyeler de içimizden çıkmıyor mu?
Öneri İçerik
Türk Yönetmen Ahmet Atalay’dan Milyon Dolarlık Filmlere Taş Çıkaracak Kısa Film
