İletişimin Anahtarı: Etkili Dinleme

Bilindiği gibi insanlar sosyal varlıklardır. Sosyalleşmeye, bir gruba dahil olmaya, anlatmaya ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyacı giderebilecek en temel araç ise şüphesiz iletişimdir. İletişim duygu ve düşüncelerin sözlü, sözsüz, yazılı vs. birçok yolla aktarılmasıdır. Vücut diliyle, ses tonuyla bile iletişim kurulabilir, karşıdaki kişiye iletilmek istenen mesaj iletilebilir.  İletişim kurmanın birçok yolu vardır ancak sadece mesajın iletilmesine iletişim diyemeyiz. Bu karşılıklı etkileşim gerektiren bir süreçtir ve kişiler birbirlerini ne demek istediklerini gerçekten anladıklarında etkili iletişim gerçekleşmiş olur. Ancak maalesef etkili iletişimin gerçekleşmesinde bazı engeller vardır. Örneğin;

• Aktarılmak istenen mesajın alıcı tarafından öznel bir şekilde yorumlanması bireylerin birbirini anlamasını zorlaştırır. Aynı şeyden bahsettiklerini düşünen bireyler, birbirlerinden farklı şeylerden bahsediyor olabilir.


• Bireylerin iletişimde bulundukları andaki ruh halleri yine anlatılmak istenenden farklı şeyler anlaşılmasına yol açar.


• İletişimde kullanılan dil de bazen bir engeldir. Kişilerin kelimelere yükledikleri farklı anlamlar, kişilerin birbirlerini yanlış anlamalarına sebep olur.


• Jest ve mimikler söylenenleri desteklemiyorsa iletişim süreci olumsuz etkilenir. Bireyler birbirlerini anlamakta zorlanır.

İletişim engellerinin üstesinden gelebilmek için, kişiler birbirlerini tam ve doğru anladıklarını geri bildirimlerle teyit etmelidir. Duygularının, jest ve mimiklerinin farkında olup iletişim sürecine olan etkisini bilerek hareket etmelidir. Ancak bireylerin birbirini gerçekten anlamasına etki eden en önemli faktör etkili dinlemedir.



Etkili Dinleme Nedir?

Öncelikle dinlemenin duymaktan farklı bir beceri olduğu bilinmelidir. Duymak sesin algılanması ile ilgiliyken dinlemek anlatılanı yorumlama ile ilgilidir.  Bireyler iletişim sürecinde genellikle karşısındakini duymakta ancak kendi düşünceleriyle meşgul olduklarından dinlememektedir. Bu da iletişim sorunlarıyla birlikte pek çok kişilerarası sorunlara neden olmaktadır. Yani etkili dinleme becerisini kazanmak bu sorunları giderek, sağlam ilişkiler kurmak için oldukça önemlidir.

 Etkili Dinlemede Önemli Noktalar

1. Yoğunlaşma

İnsan zihninden sürekli düşünceler geçer ancak etkili dinleyici bu düşünceleri düzenleyip söylenenlere odaklanmalıdır.

2. Alıcıyla Empati Yapma

Aktif dinleyici mesajları öznel yargılamalarla değerlendirmemelidir. Kendisini alıcının yerine koyarak asıl anlatılmak isteneni anlamaya çalışmalıdır.

3. Doğrulama

Mesajı iletenle farklı düşüncede olan alıcı bu düşüncelere katılmadığı için kimi zaman mesajın tamamını dinlemeyip yargılama yapabilmektedir. Ancak mesaj bitinceye kadar dinleme sürdürülmeli ve yargılamalardan kaçınılmalıdır.

4. Sorumluluktan Kaçmama

Alıcı etkin bir dinleme için her türlü sorumluluğu yerine getirmelidir. Bunun için hem mesajı anlamak için çaba göstermeli hem de anlayıp anlamadığını sorularla kontrol etmelidir.

Etkili Dinleme Becerisini Geliştirmek İçin Yapılabilecekler

• Karşımızdakiyle göz teması kurmak.


• Onaylayıcı ve dinlediğini belli eden jest ve mimikler kullanmak.


• Dikkat dağıtmamaya özen göstermek.


• Konuyla ilgili sorular sormak.


• Söylenenleri kendi ifadelerinizle tekrarlamak.


• Konuşmacının sözünü kesmemek.


• Aynı anda konuşmaktan kaçınmak.

 

KAYNAKÇA