Fıstık Ezmesi Mi?: Evde Kolayca Covid-19 Testi Yapın!

Şu günlerde medyada daha az yer alsa da hala ana gündemimizi oluşturan Covid19 hastalığına yakalanmamak için elimizden geleni yapıyoruz. Kalabalıkta dikkatliyiz. Hijyene dikkat ediyoruz. Güneşten faydalanıyoruz. En azından bu yaz aylarını sağlıklı beslenme ve yaşam şekline adadık. Ve her yerden doğru bilgi topluyoruz.

Tüm bunları yaparken sizlere yardımcı olmak için bu yazıda basit bir ölçme yöntemiyle, virüsü taşıyıp taşımadığımızı anlamanın bir yolunu paylaşmak isterim. Yöntem çok kolay. Evde yapılabilir. Ve ödülü de lezziz bir yiyecek. : Fıstık ezmesi!!

Fıstık ezmesi testi ve covid19

Test için malzemeler:

·Fıstık ezmesi ( testin Amerikan versiyonu)

·ve ya taze Türk kahvesi ( benim seçtiğim , Türk versiyonu)

·Cetvel

·Tatlı kaşığı

·Not defteri

·Saat

Evet testtin nasıl yapıldığını anlatmadan  önce, konunun medikal ayrıntısına girmek isterim:

Koku azalması ve covid19

Koku ve tad duygusunun azalması Covid19 hastalığında yaygın bir şikayettir. Virüsün zaten burun mukozasına tutunarak girdiğini biliyoruz. Burnun içerisinde burun mukozası epitel hücrelerindeki ACE2 reseptörlerine tutunuyor. Ancak bu reseptörlerin bulunduğu mukoza hücrelerinin bir kısmı koku almamızdan sorumlu olfaktör hücreler. ‘Olfaktör hücreler- olfaktör axonlar- olfaktör sinir ‘ kokuyu algılayıp beyne gönderen sistem. Olfaktör koku reseptörleri burun tavanındaki mukoza hücrelerin silialarında bulunuyor. Virüsün burun mukoza epiteline tutunması ve orada yarattığı inflamasyon sonucu bu sinirler haraplanıyor. Şişme -ödem- nekroz sebepli hücre kaybı viral bulaşmadan sonra koku duygusunun algılanmasını azaltıyor. Koku duygusu azalınca onunla ilgili olan tad duygusunda da kayıp oluyor.

Koku duygusunun azalması çoğu üst yolunum yolu enfeksiyonunda olan bir durum . Ancak Covid19’u erken teşhis edebilmek için koku duygusundaki azalmasının erken tespiti önem taşıyor. Geriye dönük epidemiyolojik istatistiksel analizler, aktif hastalıktan çok önce koku kaybı şikayetinin olduğunu gösterdi. Bu yüzden koku kaybınız var ise bunu ciddiye alın. Pek çok sebepten ateşiniz çıkabilir, yorgun hissedebilirsiniz, öksürebilirsiniz. Ancak koku kaybı, üst solunum yolunda-burunda olan viral bir hasara daha spesifik bir belirti gibi duruyor.  Alerji, sinüzit gibi sebepler de koku azalmasına sebep olabilir. Ancak bu yazıda niyetimiz olabildiğince basit yöntemle virüse karşı uyanık olmaktır.

Pandeminin başlangıcında Covid19’da , akciğer hasarına odaklanılmıştı. Daha sonra Covid19’un nörölojik sistemi de etkileyen bir hastalık olduğu ortaya çıktı. Koku ve tad kaybı en yaygın şikayetlerden biri olarak gözlemlendi. Epidemiyolojik bir çalışma olarak, İngiltere ve Amerikada, telefon aplikasyonu üzerinden toplanan veriler değerlendirildi. 18000 kişinin katılımı sonucunda, bu kişilerden 7198 adedi , Covid19 pozitif çıktı. Bu 7198 pozitif kişiden 4668 inin ise koku kaybı olduğu tespit edildi. Bu oran %65 ile koku kaybı ve test pozitifliği arasındaki yüksek korelasyonu gösterdi.

Daha yeni bir çalışmada, Covid19  PCR testi pozitif çıkanların %87 sinin koku duygusunda azalma şikayetini ‘testin pozitif çıkmasından günler haftalar önce’ verdiğini belirtti.

Bir başka çalışma , koku duygusunda azlamanın Covid19 olma ihtimalini, koku duygusu değişmeyenlere göre 10 kat arttırdığını belirtti.

Koku testinin basitçe de olsa yapılması belki de hayat kurtarıcı olabilir. Teste koku duygusu azalanların; hemen virüs testi yaptırması, ailelerine bulaştırmamak için mesafelerini korumaları, beslenme, yaşam şekli ve tedavi için gereken doğruları bir an önce yapmaları için anlamlı olabilir.

Covid Koku Testi Nasıl Yapılır?

Yukardaki malzemeler tedarik edilir.

1. Cetvel veya mezura, tam uç kısmına burnunuzu denk getirebileceğiniz şekilde ayarlanır.

2. Burnunuz cetvetle temas etmeli

3. Cevtelin diğer ucuna 1 tatlı kaşığı fıstık ezmesi koyun.

4. Burun deliklerinizden birini kapayın.

5. Cetvel üzerinde santim santim kaşığı yaklaştırın.

6. İlk kokuyu aldığını mesafeyi santim olarak not edin.

7. 90 saniye  bekleyin.

8. Diğer burun deliğini kapayıp aynı işlemi yapın.

9. Her iki santimetreyi de not edin.

10. Arada fark  var ise farkı da not edin. Mesela sağ burun ile 20 cm mesafeden kokuyu alırken sol ile 15 santimden mi alıyorsunuz.

11. Bunu 2-3 günde bir aynı saatte yapın.

12. Sabah saati olursa fıstık ezmesini de afiyetle yeyin.

·Koku duygusu aldığınız mesafe kısalıyorsa bu bir sorundur.

·İki burun deliği arası koku duygusu alma mesafesi 2-3 santimden çok ise bu da bir sorundur .(Alzheimer hastalarının çoğunda sağ burun deliği daha uzaktan , sol burun deliği daha yakından koku alır. Bu fark 10 cm ve üzeri olduğunda bu konu ciddidir. alzheimer ev testi olarak da bu test kullanılır. Zaten testin orjinal çıkışı Alzheimer erken tespiti içindir. Yıllar öncesinden ilk Alzheimer bulgusu , hafızada sorunlardan çok önce, koku kaybıdır. )

·Covid19 için fikir verici test olarak kullanabiliriz.

·Tüm üst solunum yolunu tutan viral durumları anlatsa da Covid19 da koku kaybı biraz daha geç düzelmektedir.

·Normalde burun içi mukozasının yenilenme döngüsü 48 gündür. Yani 1,5 ay boyunca koku duygusu düzelmeyebilir veya daha uzun sürebilir.

Videolu anlatım için buraya tıklayınız.   

Hayat boyu en güzel çiçekleri koklamanız dileğiyle..

Kaynak