Cinsiyetimizin Mesleki Seçimlerimiz Üzerindeki Rolü

Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin son yıllarda kırılmaya çalışıldığı yeni bir döneme daha girerken modellenmiş kadın-erkek tiplemelerinin meslek seçimlerimiz üzerindeki etkisinden söz edelim.

Sabancı Üniversitesi tarafından yapılan araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir ki kız ve erkek çocuklarını gelecekte cinsiyet kavramına göre temelden yönlendirilmiş bir mesleki yaşam bekliyor. Bu demek oluyor ki ailelere de empoze edilmiş bir toplumsal statüleştirme, cinsiyeti her alandaki seçimlerimizde etkin faktör kılıyor. 

Toplumsal cinsiyet önyargıları eğitimdeki tercihlerimizi belirlemeye başlıyor. Genel olarak çocukluktan itibaren hangi alana eğilimimizin daha fazla olduğu sorgulanmadan erkek çocuklarının sayısal, kız çocuklarınınsa sözel alana yönlendirildiği istatistikler sonucu ortaya kondu. Ülkemizi baz alarak konuşacak olursak; Türkiye'de kız çocuklarının eğitime erişimi halen %100 oranına ulaşmadı. Cinsiyet eşitsizliğinin yol açtığı, ekonomik yetersizliğin de zemin yarattığı bu durum kız çocuklarının eğitime tam anlamıyla erişememesine yol açıyor. Ancak üniversite düzeyi eğitimde durum biraz daha iç açıcı. Üniversite öğrencilerinin %43'ü kadınlardan oluşurken %57'lik dilim erkeklere ait.

 Eğitim düzeyi kadınların iş gücüne katılımıyla doğrudan ilişkili. Eğitim düzeyine göre iş gücüne katılım oranına bakıldığında yükseköğretim mezunu kadınlarda %70. Bu oran lise altı eğitimli kadınlarda %22. Bu oranlar aslında kadınların yüksek öğretime devam etmesinin kadın-erkek eşitliğini sağlamak adına ne kadar önemli olduğunun başka bir ispatı. Toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili beklentiler hiçbir zaman hem kadınların hem de erkeklerin yakasını bırakmayacak gibi görünüyor. Çocuklukta, ergenlikte başlayan bu süreç yetişkinlikte de devam ediyor. 

Anne babaların çocuklarını büyütürken başlattıkları iş ayrımı, yani sadece kız çocuklarından mutfakta yardım isteyen anneler ve yalnızca erkek çocuklarını bakkala gönderen babalar ayrımcı tutumu devam ettiriyor. Kadınlar ve erkekler arasındaki beceri düzeyi, geldikleri sosyokültürel düzey, eğitim, vb. değişkenler eşitlendiği zaman yetişkinlerde okuduğunu anlama, liderlik, mutluluk, sorun çözme becerisi ve matematik konularında biyolojik farklar olmadığı bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra görülür ki anne babalar kızlarından matematikte daha az başarı bekliyorlar. Matematik ve fen dersleri için genelde erkek çocukların sırtını sıvazlarlar. Kadınlar daha çok hemşirelik, öğretmenlik, halkla ilişkiler gibi bölümlere yönlendirilirken erkekler; cerrahlık, mühendislik, yöneticilik gibi bölümlere yönlendirilirler. Erkeklerin yönlendirildikleri meslekler, kadınların yönlendirildikleri mesleklere göre daha fazla gelir getirir. Ayrıca Türkiye'de toplumsal cinsiyet ayrımcılığına dayalı ücret farklılığı %20'dir.

Türkiye'de Kadınların En Çok İstihdam Edildiiği 5 Meslek 

• Satış danışmanı 
• Muhasebeci
• Terzilik - dikiş 
• Sekreter
• Temizlik görevlisi

Türkiye'de Erkeklerin En Çok İstihdam Edildiği 5 Meslek

• Şoför
• Satış danışmanı
• İşletmeci
• Polis
• Mühendislik

Kız çocuktan uslu, narin ve sessiz olması beklenirken erkeklerden; atik, güçlü ve aktif olmaları beklenir. İş yaşamında da bireylerin kalıplaşmış bu vasıfları karşılayamaması her iki taraf için de yetersizlik hissine dönüşür. Bu durum hangi mesleği icra ediyor oluyorsak olalım kendimizi ifade edemememize ve hayallerimiz, yatkınlığımız dışındaki mesleklerle istihdam edilmiş olmamıza sebebiyet verir.

Özgün İçerik