Bazı İnsanlar Neden Tepkilerini Zarar Vererek Gösterir? 5 Maddede Vandalizm

Vandallık veya akım olarak vandalizm, bilerek ve isteyerek, kişiye ya da kamuya ait bir mala zarar verme eylemidir.

Vandal diye tanımlanan kişi; kırma, parçalama, yok etme, kesme, yakıcı madde atma, boya atma yoluyla sonucunu bilerek, kamunun veya bir başkasının sahiplendiği ve değerli bulduğu bir nesneye zarar verir.

Peki ya bunu yapmayı dürtüleyen şeyler neler?

1.İçsel Etkenler

Birçok olumsuz davranışın altında yatan sebep çocukluktan getirdiğimiz, gelişirken etkilendiğimiz psikolojik etmenler vandalizmde de kendini gösteriyor. Araştırmalara göre kişisel problemler, yalnızlık, can sıkıntısı, arkadaş ve mahalle baskısı, kötü alışkanlıklar gibi problemler kişiyi vandalizme itebilen bazı sorunlardandır.

2. Ait Hissetmemek

Sahiplenme duygusu, aidiyetlik hissiyatı bizleri o şeye zarar vermekten kaçınmaya iter ve o şeyi koruruz. Lakin Vandallık yapan kişilerde bu duygu çoğunlukla eksiktir. Özel mülkiyete ait alanların, kamusal alanlara oranla daha az tahrip edildiği bilinir çünkü özel mülkiyetler bir başkasına aittir, lakin kamusal alana bakıldığı zaman sahibi yokmuş algısını oluşturur vandalizme yatkın kişiler. Bu nedenle özel bir mülkiyetin vandalizme uğrama riski, kamusal alanların vandalizme uğrama riskinden çok daha azdır.

3. Sosyo-ekonomik Çevre

Özellikle sosyo-ekonomik düzeyi düşük okul çağındaki gençlerde sık karşılaşılmaktadır. 16 ayrı liseden 7340 öğrenci arasında yapılan bir çalışmada, öğrencilerin % 5'inde vandalist davranışların gözlendiği bildirilmektedir. (1)

Eğitim seviyesinin düşüklüğü bu bağlamda oldukça göze çarpan bir noktadır.

4. Sosyal Denetim

Sosyal denetim kişiyi suça iten veya tam tersi şekilde suçtan alıkoyan bir etmendir. Sosyal denetimin sağlandığı mekânlarda suç ve vandalizmin görülme sıklığı daha azdır. Çünkü bu gibi davranışları gerçekleştirecek kişi görüleceğinden ve cezalandırılacağından korktuğu için bu gibi davranışları rahatça gerçekleştiremez. Yapılan çalışmalarda, denetlenebilir mekân ve görsel kontrol koşullarının sağlanamadığı mekânlarda vandalizm eylemlerine daha sık rastlanıldığı saptanmıştır (Newman, 1972). Denetlenebilir mekân kavramında, gerek kolluk kuvvetlerince gerekse toplum tarafından bir kontrol mekanizmasının oluşturulması söz konusudur. (2)

5. Mekansal Etkiler

Aydınlatma elemanlarının yetersizliği, mekânda yeterli aydınlık düzeyinin oluşmasını engeller. Karanlık mekânlarda vandalizm eylemleri çok kolay gerçekleştirilir. Lakin aydınlık ortamlar birçok yönden insanları olumsuz meyillerden uzak tutar.

Vandalizm belki de dikkat çekme çabası belki de salt zarar verme isteğidir. Lakin her ne sebep olursa olsun şiddetle belirtilen tepkiler bizlere, çevremize ve tüm dünyaya farkındalık oluşturmaz aksine farkındalık oluşturmak istediğimz şeye karşı tepkilerin daha sert ve büyük bir şekilde gelmesine sebep olur... Bunun farkında olup şiddet ve türevlerinden insanlık olarak uzak durabilmek dileğiyle... Şayet insanlık anlayışımız bu ise veyahut insan olabilmek istiyorsak :)

Kaynakça