Sosyal Medya Hafızamızı Köreltir mi?

Akıllı telefonların ve cihazların hayatımıza ilk girdiği yıllardan itibaren kullanım oranları ve sıklıkları incelendiğinde, gençler bazında iki kategoride de zaman içinde büyük artışlar göze çarpıyor. Peki ya kendini akıllı telefonlara ve cihazlara bağımlı hisseden, artık yanında olmadan hayatın günlük akışı içindeki rutin faaliyetleri bile yapamaz gibi düşünen insanlar? Hiç düşündünüz mü, arkadaşlarla buluşulan yerde fotoğraf çekilmenin, tatile gidildiğinde manzara resmi koymanın hayatımızın ne kadar olağan bir parçası olduğunu, bunu hiç yadırgamadan yaptığımızı?

Peki ya bunun en belirgin sebebi ne? Kişiden kişiye değişmekle beraber en popüler sebepler yaşanılan anı ölümsüzleştirmek, o günden somut hatıralar bırakmak, yapılan aktiviteleri arkadaşlarla veya tanıdıklarla paylaşmak olabilir. Princeton Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, karşımıza şaşırtıcı sonuçlarla çıkıyor. Bu araştırmada ele alınan konu, yaşanan deneyimleri sosyal medya veya başka kanallarda paylaşmanın, bu deneyimlerle ilgili anılarımızı nasıl etkilediği. Araştırmacılar bu çalışmayı iki farklı deney olarak gerçekleştirmiş. İlk deneyde katılımcıların katıldıkları bir aktiviteyi anı olarak kalması için kaydetmeleri veya kendi keyifleri için katılıp kaydetmemeleri sağlanmış.



İkinci deneyde katılımcıların, bir binayı kendi kendilerine gezmeleri istenmiş. Burada deney talimatları 3 farklı gruba şu şekilde verilmiş:

Sadece dolaşmak, sosyal medyada paylaşım yapmadan gezerken fotoğraflar çekmek ve Facebook'ta paylaşmak üzere fotoğraflar çekmek.

Bir hafta sonra bu deneyin katılımcılarının yapılan aktiviteleri hatırlama oranlarına bakılınca; sadece gezmiş, herhangi bir kayıt yapmamış olan katılımcıların, deneyimlerini paylaşmak üzere kaydetmiş olanlara kıyasla tecrübelerini %10 oranında daha iyi hatırladıkları görülmüş. İlginç olan ise, bu fotoğrafları çekmiş fakat paylaşmamış olanlarla hem çekip hem paylaşmış olanların unutma oranlarının benzer çıkması.



Geçişken bellek teorisine göre veriler iç hafızada (beyinde) ve dış hafızada (defterler, sosyal medya, başka insanlar) saklanır. Başka bir araştırmada görüldüğü üzere, bilginin kendisini hatırlamak yerine beyin, bilgiye ulaşma yolunu hatırlamaktadır.

Sonuç olarak, eğer bir deneyimi tam anlamıyla yaşamak ve ileride en iyi şekilde hatırlamak istiyorsak, belki de akıllı telefonları arada bir evde bırakmakta fayda var.

Kaynak

Yazar: Pınar Arabacı