"Kitleler Psikolojisi" Kitabından İlginç Alıntılar

Bir kitleyi tanımak için önce onu tanımak gerekir mi? Peki kitleleri yöneten davranış ve psikolojiler, aynı zamanda kitleleri oluşturan bireyler üzerinde nasıl bir etkiye sahiptir? Kitleler sadece fertlerin ortak bir amaç için bir araya gelmelerinden mi oluşmuştur, yoksa kendilerine has orijinal bir takım özellikleri var mıdır?

Fransız sosyolog Gustave Le Bon, bu soruların cevaplarını bulmaya ve bunları açıklamaya çalışmıştır. Bir kitle neleri başarabilir, neler karşısında çaresizdir? 19.yy'da yazılmış; toplumları ve onları oluşturan bireyleri analiz eden bu kitap hem sosyolojik hem psikolojik bir incelemedir. Bu yazımızda sizlerle kitaptan bir takım çıkarımları ve alıntıları paylaşacağız. Eminiz ki her insan bu kitaptan; hem kendisine ilişkin, hem de içinde bulunduğu çeşitli topluluklara ait şeyler bulacaktır.

 



 

• "Kitleler hiçbir zaman gerçeğe susamamıştır. Hoşlarına gitmeyen mantıksızlıklar karşısında, gerçek dışı eğer kendilerini çekerse, bunu ilahlaştırarak buna yönelmeyi daha üstün tutarlar. onları hayallere çekmesini bilenler onlara hakim olurlar ve hülyalarını ortadan kaldıranlar da onların kurbanı olur."

 

• "Kitleler ancak şişirilmiş ve aşırı duygulardan etkilenip heyecanlandıklarından ve ancak bu şekilde harekete geçtiklerinden, onları tahrik etmek ve onlar üzerinde etkisini artırmak isteyen konuşmacının gerçekten şiddetli iddialara ve ateşli ifadelere başvurması zorunlu olur. Abartılı ifadeler kullanmak, kitleyi etkileyen sözler üzerinde ısrarla durup tekrarlamalar yapmak, bir takım şeyleri kitlenin mantığını kullanarak aklî yorumlarda bulunmak, halk topluluklarına hitap eden hatiplerin alışmış oldukları iddialarını ispat yöntemleridir."

 

• "Duygularla mücadele edileceği zaman yargılamanın yoksunluğunu yakından görmek için ilkel insanlara kadar inmeye gerek bile yok. Mantığa aykırı olan bazı hurafelerin uzun yüzyıllar boyunca ne kadar sağlam, yerinden sökülmesi ne derece güç olduğunu hatırlamak yeter."

 



 

• "İddianın gerçek bir etki meydana getirmesi için mümkün olduğu kadar aynı kelimelerle tekrar edilmesi gerekir. Napolyon 'biricik ciddi söz sanatı tekrardır' demiştir. İddia olunan şey tekrar edilmek suretiyle sonunda kanıtlanmış bir gerçek gibi kabul edilebilecek kadar ruhlara yerleşir."

 

• "Hayvan gibi insanlar da yaradılıştan taklitçidirler. Taklit, insan için bir ihtiyaçtır. şu şartla ki, taklit kolay olsun, mesela modanın yayılması bu ihtiyaçtandır. İster düşünceler, ister sonsuz eserler, yahut sadece kostümler söz konusu olsun, modanın etkisinde kalmamayı başaran kaç kişi vardır?"

 

• "Kitlelerdeki coşkunluk, uyutulan kimsedekinden daha fazladır, çünkü telkin bütün bireyler için aynı olduğundan birbiri üzerine karşılıklı etki coşkunluğu arttırır. Bir kitlenin, telkine karşı direnecek derecede güçlü kişiliğe malik fertleri sayıca pek azdır ve genel akım onları sürükler."

 

• "Eğer geçmiş; edebi, artistik eserlerini bize miras bırakmasaydı onun hakkında gerçek bir şey öğrenemezdik. Herkül, Buda, Hz. İsa gibi insanlık tarihinde önemli roller oynamış olan büyük adamların yaşamı hakkında doğru dürüst tek bir kelime biliyor muyuz ? Büyük olasılıkla hayır. Esas itibariyle onların gerçek yaşamlarının bizim için önemli fazla değildir. İnsanlar üzerinde büyük etkileri olmuş insanlar hakiki kahramanlar değil, efsaneleşmiş kahramanlardır.

 

 

Kaynak kitap: Kitlelerin Psikolojisi, Gustave Le Bon