Öğrenci Kariyeri
Faiz basit anlamıyla paranın kira bedelini demektir. Ödünç alınan paranın geri ödemesi sırasında ödenen ana paraya belirli oranda yüzdesel bir fark eklenerek ödenen ücrettir. İlk olarak Sümerler zamanında M.Ö 3000 yıllarında kullanılan ve ilk kez borç verilen tohumların belli bir yüzde fazlasıyla geri alınması olarak ortaya çıktığı tahmin edilmektedir.
Nominal ve reel olmak üzere faiz oranı, farklı iki şekilde ifade edilir. Nominal faiz, bankalar ve benzeri kurumlar tarafından açıklanan oranlara denir. Bileşik faizin, enflasyonun etkilerinin çıkarılmasıyla reel faiz hesaplanır. Paramızı mevduat hesabına yatırdığımızı ve yıllık %10 faiz alacağımızı düşünelim. Enflasyon oranı da %8 olsun. Bu durumda %10’luk faiz geliri nominal faiz olurken enflasyondan arındırılmış olan reel faiz gelirimiz %2 olur.
Faiz Merkez bankalarının para politikası yönetebilmesi için kullandığı önemli bir araçtır. Merkez bankası uyguladığı faiz politikası ile kurlar ve enflasyonu kontrol etmeye çalışır. Politika faizlerinin artırılması durumunda; TL’ye talep ve tasarruf eğilimi artar böylece yatırım eğilimi azalır, risk primi CDS düşme eğilimine girer, yüksek faizden yararlanmak için ülkeye döviz girişi artar ve kurlarda gerileme başlar, toplam talepte ve tüketimde ki azalma üretimi de azaltır. Sonuçta ekonomik büyüme ve enflasyon düşme eğilimine girerken işsizlik artar. Faizlerin indirilmesi ise tersi durumlar oluşur.
Ülkeler ekonomi politikalarında mali ve para politikalarını kullanarak ekonomi yönetimini sağlarlar. Merkez bankası para politikasını, hükümet ise mali politikaları yönetir. Para politikası ve mali politikalar birbirine uyumlu şekilde yürütülürse ekonomik yönetim sağlıklı olur aksi takdirde ekonomik problemlerle karşılaşılması doğaldır.
Merkez bankasının uyguladığı politika faizi aynı zamanda piyasa faiz oranlarınındı belirlenmesinde önemli bir etkendir. Merkez bankasının belirlediği faiz oranı %10 olsun bankalar ellerindeki parayı gecelik veya haftalık olarak merkez bankasına yatırıyor ve %10’luk bir getirisi sağlıyor veya merkez bankasında kredi alırken yine merkez bankasının belirlediği faiz oranıyla kredi alıyor. Müşterilerine kredi sağlarken de kar edebilmek için bu orandan yüksek bir faiz oranı belirliyor.
Sonuç olarak faiz ekonomik hayatımızın her noktasında karşımıza çıkan veya bizi etkileyen bir unsur. Faiz oranları hem tüketicilerin hem yatırımcıların kısacası ekonomideki tüm tarafların finansal hareketlerini etkilediği gibi ülke ekonomisi içinde önemli bir finansal araç.
Özgün İçerik: Bu içerik Öğrenci Kariyeri yazarlarından Ali Can Semiz tarafından oluşturulmuştur.
Nominal ve reel olmak üzere faiz oranı, farklı iki şekilde ifade edilir. Nominal faiz, bankalar ve benzeri kurumlar tarafından açıklanan oranlara denir. Bileşik faizin, enflasyonun etkilerinin çıkarılmasıyla reel faiz hesaplanır. Paramızı mevduat hesabına yatırdığımızı ve yıllık %10 faiz alacağımızı düşünelim. Enflasyon oranı da %8 olsun. Bu durumda %10’luk faiz geliri nominal faiz olurken enflasyondan arındırılmış olan reel faiz gelirimiz %2 olur.
Faiz Merkez bankalarının para politikası yönetebilmesi için kullandığı önemli bir araçtır. Merkez bankası uyguladığı faiz politikası ile kurlar ve enflasyonu kontrol etmeye çalışır. Politika faizlerinin artırılması durumunda; TL’ye talep ve tasarruf eğilimi artar böylece yatırım eğilimi azalır, risk primi CDS düşme eğilimine girer, yüksek faizden yararlanmak için ülkeye döviz girişi artar ve kurlarda gerileme başlar, toplam talepte ve tüketimde ki azalma üretimi de azaltır. Sonuçta ekonomik büyüme ve enflasyon düşme eğilimine girerken işsizlik artar. Faizlerin indirilmesi ise tersi durumlar oluşur.
Ülkeler ekonomi politikalarında mali ve para politikalarını kullanarak ekonomi yönetimini sağlarlar. Merkez bankası para politikasını, hükümet ise mali politikaları yönetir. Para politikası ve mali politikalar birbirine uyumlu şekilde yürütülürse ekonomik yönetim sağlıklı olur aksi takdirde ekonomik problemlerle karşılaşılması doğaldır.
Merkez bankasının uyguladığı politika faizi aynı zamanda piyasa faiz oranlarınındı belirlenmesinde önemli bir etkendir. Merkez bankasının belirlediği faiz oranı %10 olsun bankalar ellerindeki parayı gecelik veya haftalık olarak merkez bankasına yatırıyor ve %10’luk bir getirisi sağlıyor veya merkez bankasında kredi alırken yine merkez bankasının belirlediği faiz oranıyla kredi alıyor. Müşterilerine kredi sağlarken de kar edebilmek için bu orandan yüksek bir faiz oranı belirliyor.
Sonuç olarak faiz ekonomik hayatımızın her noktasında karşımıza çıkan veya bizi etkileyen bir unsur. Faiz oranları hem tüketicilerin hem yatırımcıların kısacası ekonomideki tüm tarafların finansal hareketlerini etkilediği gibi ülke ekonomisi içinde önemli bir finansal araç.
Özgün İçerik: Bu içerik Öğrenci Kariyeri yazarlarından Ali Can Semiz tarafından oluşturulmuştur.
Sıla Tanrıverdi
0 Yorum
Yorum Yap