Depremde Hayat Kurtaran Teknoloji: Sismik İzolatör Nedir?

Tüm Türkiye'yi sarsan Kahramanmaraş depreminin ardından, deprem anında meydana gelen sarsıntıyı en aza indiren ve hayat kurtaran sismik izolatör yeniden gündeme geldi. 

Türkiye, bir deprem ülkesi olduğu ve fay hattı üzerinde yer aldığı gerçeğiyle geçtiğimiz gün bir kez daha karşılaştık. Deprem sırasında en büyük tehlikelerin başında ise dayanıklılığı düşük olan binalar geliyor. Peki, binaların depreme dayanıklılığını artıran sismik izolatör nedir? Gelin birlikte inceleyelim.

Sarsıntıyı Yüzde 80’e Kadar Azaltıyor!

Türkiye, Kahramanmaraş'ta gerçekleşen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki deprem ile büyük yara aldı. Tüm ülkeyi yasa boğan bu felaket sonucunda deprem gerçeğiyle bir kez daha karşı karşıya kaldık. Deprem anında en büyük tehlike ise dayanıklılığı düşük olan binalarda bulunuyor. Ancak sismik izolatör teknolojisi sayesinde yapıların depreme dayanıklılığını artırmak çok kolay.

Sismik izolatör, depremin hasar potansiyelini en az seviyeye indirmek için kullanılan bir araçtır. Yapıya gelen rüzgâr, deprem vb. yüklerin azaltılmasını sağlayan bu sistem, deprem kuvvetlerinin en az seviyeye inmesine olanak sağlıyor.

Sismik izolasyon sistemi, olmayan yapılar kendi ağırlıklarının 1/10’u kadar yük taşıyabiliyor. Bundan daha fazla yük olması durumunda ise yapıda kalıcı deformasyonlar oluşuyor ve kolon-kiriş birleşim yerlerinde kırılmalar yaşanıyor. Ancak sismik izolasyona sahip olan yapılar bu değerin üstüne çıkabiliyor. Bunun nedeni ise sismik izolatörlerin gelen yatay yükü azaltması.

Bu sistem, deprem anında üzerinde yer alan yapının sarkaç gibi küçük salınım yapmasını mümkün kılar. Betonarme perdelerin ve taşıyıcı kolonların altına yerleştirilen sismik izolatörler, deprem anında sağa ve sola kayarak deprem etkisini azaltmaya yarıyor. Bununla birlikte üst katların hissedeceği sarsıntıyı yüzde 80’e kadar azaltabiliyor.

Aynı zamanda sahip olduğu kauçuk tabakalar sayesinde kimyasallar, pas, nem ve zararlı ultraviyole ışınlara karşı da dayanıklılığa sahip. Bu sayede de malzeme bozulmalarının önüne geçiyor ve 60 yıla yakın bir dayanıklılık sağlıyor.

Kaynak