Öğrenci Kariyeri
Yıllarca 1 doların arkasındaki simgeler hakkında teoriler yapıldı ve Amerika’nın arkasındaki gizli güçlerin simgeleri olduğu söylendi. Peki bunlar doğru mu?
Doların ilk olarak ortaya çıkması 1500’lü yıllara işaret etmektedir ve kökenleri bugün Çek Cumhuriyeti’ne giden bir imparatorluğa kadar uzanıyor. St. Joachimsthal kasabasında ticarette kullanılmaya başlayan gümüş sikkelere, Joachimsthaler kısaltması olan “thaler” ismi verilmiştir. İngilizler bu paraya dolar adını verdiler. Zamanla bu gümüş para tüm avrupada yaygın olarak kullanılmaya başladı.
1776 yılında Kuzey Amerika’da bulunan İngiliz kolonileri bağımsızlığını ilan ettiklerinde kendilerine ait para birimlerini kullanmak istediler. Kullanacakları para birimi ise ya İngiliz para birimi olan sterlin olacaktı ya da birçok vatandaşın kullanmaya başladığı dolar olacaktı.
1 doların ön yüzünde pek tartışma yaratan şekiller veya yazılar yok. Arka tarafına geçtiğimiz de ise işler değişiyor
Gelelim simgelere... İlkin, 1 ABD dolarının sağ arka yüzündeki 'E Pluribus Unum' ile başlayalım... Türkçe söylersek, ABD'nin kuruluşunu simgeleyecek bir biçimde 'çokluktan hayat bulan teklik' manasına gelir ama bunun yalnızca bir milleti simgelemediği, ikincil ve daha güçlü manaları olduğundan söz edilir.
Bu sözün serbest çeviri ile 'seçilmiş halk' manasına geldiğini söyleyenlere kulak verirsek; ABD'nin, kuruluşundan bu yana bütün devletleri himayesi altına almak için ortaya attığı bir motto olduğu neticesine varılır.
1 ABD dolarının barındırdığı ve 13 sayısıyla ilişkilendirilen simgeler oldukça fazla! Mesela kartalın üzerindeki 13 yıldıza ilişkin bir teori... 13 yıldızın konumlarına bakarak iç içe geçmiş iki üçgen ve bu biçimde oluşan bir 'Davut Yıldızı' olduğu söylenir ama bundan ne gibi bir mana çıkarmamız gerektiğini kimse bilmiyor.
13 sayısının banknot üzerinde bu denli sık kullanılmasının altında gizli nedenler aramaya gerek yok gibi görünüyor çünkü temsil ettiği somut bir olay var. Bu sayı üzerinden çok sayıda çıkarım olduğundan, genel bilgilendirme için önce kısa bir özet geçelim... Son Akşam Yemeği freskinde yer alan Yehuda veya mitolojik öbür 'uğursuzluk' atıflarıyla pek ilgisi yok 13'ün.
Kuzey Amerika'da Britanya yönetiminde olan ve bağımsızlık hareketini başlatan kolonilerin sayısıdır, 13. Hatta ABD bayrağındaki çizgilerin sayısının 13 olmasının nedeni de budur.
Şimdi de sol tarafta, üzerine en fazla komplo teorisi üretilen 'tamamlanmamış piramit' figürü ve altındaki MDCCDXXVI ibaresine göz atalım... Roma rakamlarıyla yazılan bu tarih 1776'yı, yani ABD'nin bağımsızlığını simgeliyor. Bu kadar basit.
Üst kısımda Latince yazan 'Annuit cœptis' yaratıcı başlangıcı, yeniliği destekler anlamını taşırken altta yer alan 'Novus ordo seclorum' nedir, biraz detaylandıralım:
ABD'nin bağımsızlığıyla ve yaydığı bu fikirlerle yeni bir dünyanın yaklaşmakta olduğunu simgelemesi için kullanılan bu motto aslında 'yeni dünya düzeni' olarak Türkçe ‘ye çevirilse de çevirinin taşıdığı iddialı anlamı barındırıp barındırmadığı tartışılıyor. Bu mottoyu sömürgeciliğin ve kapitalizmin tehdidi olarak görenler bir yana, özgürlüğün hüküm sürdüğü yeni bir çağı simgelediği söyleniyor.
Latince'nin söyleyiş kuvvetini anlatan 'quidquid latine dictum sit, altum videtur' sözünü duymuşsunuzdur. Anlamı: Her ne söylerseniz söyleyin, Latince söylediyseniz, 'derin' bir manaya sahipmiş gibi görünür.
Kültürel köklerin Roma İmparatorluğu'nda olması Latince kullanımına bir neden teşkil etse de yukarıdaki söze baktığımızda bu mottoların zihinlerde oluşturduğu heyecanları anlamak çok da zor değil.
Kaynakça
Doların ilk olarak ortaya çıkması 1500’lü yıllara işaret etmektedir ve kökenleri bugün Çek Cumhuriyeti’ne giden bir imparatorluğa kadar uzanıyor. St. Joachimsthal kasabasında ticarette kullanılmaya başlayan gümüş sikkelere, Joachimsthaler kısaltması olan “thaler” ismi verilmiştir. İngilizler bu paraya dolar adını verdiler. Zamanla bu gümüş para tüm avrupada yaygın olarak kullanılmaya başladı.
1776 yılında Kuzey Amerika’da bulunan İngiliz kolonileri bağımsızlığını ilan ettiklerinde kendilerine ait para birimlerini kullanmak istediler. Kullanacakları para birimi ise ya İngiliz para birimi olan sterlin olacaktı ya da birçok vatandaşın kullanmaya başladığı dolar olacaktı.
1 doların ön yüzünde pek tartışma yaratan şekiller veya yazılar yok. Arka tarafına geçtiğimiz de ise işler değişiyor
Gelelim simgelere... İlkin, 1 ABD dolarının sağ arka yüzündeki 'E Pluribus Unum' ile başlayalım... Türkçe söylersek, ABD'nin kuruluşunu simgeleyecek bir biçimde 'çokluktan hayat bulan teklik' manasına gelir ama bunun yalnızca bir milleti simgelemediği, ikincil ve daha güçlü manaları olduğundan söz edilir.
Bu sözün serbest çeviri ile 'seçilmiş halk' manasına geldiğini söyleyenlere kulak verirsek; ABD'nin, kuruluşundan bu yana bütün devletleri himayesi altına almak için ortaya attığı bir motto olduğu neticesine varılır.
1 ABD dolarının barındırdığı ve 13 sayısıyla ilişkilendirilen simgeler oldukça fazla! Mesela kartalın üzerindeki 13 yıldıza ilişkin bir teori... 13 yıldızın konumlarına bakarak iç içe geçmiş iki üçgen ve bu biçimde oluşan bir 'Davut Yıldızı' olduğu söylenir ama bundan ne gibi bir mana çıkarmamız gerektiğini kimse bilmiyor.
13 sayısının banknot üzerinde bu denli sık kullanılmasının altında gizli nedenler aramaya gerek yok gibi görünüyor çünkü temsil ettiği somut bir olay var. Bu sayı üzerinden çok sayıda çıkarım olduğundan, genel bilgilendirme için önce kısa bir özet geçelim... Son Akşam Yemeği freskinde yer alan Yehuda veya mitolojik öbür 'uğursuzluk' atıflarıyla pek ilgisi yok 13'ün.
Kuzey Amerika'da Britanya yönetiminde olan ve bağımsızlık hareketini başlatan kolonilerin sayısıdır, 13. Hatta ABD bayrağındaki çizgilerin sayısının 13 olmasının nedeni de budur.
Şimdi de sol tarafta, üzerine en fazla komplo teorisi üretilen 'tamamlanmamış piramit' figürü ve altındaki MDCCDXXVI ibaresine göz atalım... Roma rakamlarıyla yazılan bu tarih 1776'yı, yani ABD'nin bağımsızlığını simgeliyor. Bu kadar basit.
Üst kısımda Latince yazan 'Annuit cœptis' yaratıcı başlangıcı, yeniliği destekler anlamını taşırken altta yer alan 'Novus ordo seclorum' nedir, biraz detaylandıralım:
ABD'nin bağımsızlığıyla ve yaydığı bu fikirlerle yeni bir dünyanın yaklaşmakta olduğunu simgelemesi için kullanılan bu motto aslında 'yeni dünya düzeni' olarak Türkçe ‘ye çevirilse de çevirinin taşıdığı iddialı anlamı barındırıp barındırmadığı tartışılıyor. Bu mottoyu sömürgeciliğin ve kapitalizmin tehdidi olarak görenler bir yana, özgürlüğün hüküm sürdüğü yeni bir çağı simgelediği söyleniyor.
Latince'nin söyleyiş kuvvetini anlatan 'quidquid latine dictum sit, altum videtur' sözünü duymuşsunuzdur. Anlamı: Her ne söylerseniz söyleyin, Latince söylediyseniz, 'derin' bir manaya sahipmiş gibi görünür.
Kültürel köklerin Roma İmparatorluğu'nda olması Latince kullanımına bir neden teşkil etse de yukarıdaki söze baktığımızda bu mottoların zihinlerde oluşturduğu heyecanları anlamak çok da zor değil.
Kaynakça
Sıla Tanrıverdi
0 Yorum
Yorum Yap