İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nün Tübitak’ın da desteğiyle gerçekleştirip neticelendirdiği “Türkiye’de Çalışma Yaşamı ve Mesleklerin İtibarı” konulu araştırma, Türkiye’de ilk kez olarak meslekleri toplumdaki itibarlarına göre sıralamış.
İşte Türkiye’nin en itibarlı 20 mesleği:
Araştırma, 32 ilden 2500 kişiyle yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen verilere dayanıyor.
[ad name=”Google Adsense”]
Kır-Kent örneklemi kapsamında, yaşları 18 ila 66 arasında değişen ve farklı eğitim seviyelerine sahip olan kadın / erkek katılımcılardan, 126 mesleği çeşitli sorulara verdikleri cevaplardan hareketler 1-100 arası olacak şekilde puanlaması isteniyor.
Alınan cevaplar ise, yaş, cinsiyet, gelir, çalışma durumu, işteki konum ve işyerinin statüsü gibi değişkenlerle çapraz analizlere tabi tutularak mesleki itibar sıralaması çıkartılıyor.
Buna göre, Türkiye’nin mesleki itibar skalası şöyle:
20. Astsubay
Skor: 70,73 / 100
Galerinin geri kalanında da görüleceği gibi, askeriye de dahil belirli bir üniforma giymeyi gerektiren meslekler genellikle eğitim ve gelir bakımından kendilerine benzeyen mesleklerden daha fazla itibar görüyor.
19. İnşaat Mühendisi
Skor: 72,69 / 100
Mesleklerin itibar puanlamaları ile ilgili standart sapmalar düşük. Bu da değişik toplum kesimlerinin mesleklerle ilgili görüşünün birbirinden çok fazla uzak olmadığını, mesleklerin sosyal itibarları ile ilgili toplumda genel bir uyumun olduğunu göstermiş.
18. Belediye Başkanı
Skor: 72,78 / 100
Yine listenin geneline bakıldığında resmi kademelerin ve otoritenin de zihinlerdeki itibar algısında etkili olduğu görülüyor.
17. Üniversitede Araştırma Görevlisi / Asistan
Skor: 72,84 / 100
Eğitim alanına giren mesleklerin de itibar katsayısının liste boyunca yükseldiği dikkatlerden kaçmıyor.
16. Avukat
Skor: 72,87 / 100
En yüksek itibarlı meslek ile en düşük itibarlı mesleğe verilen puanlar arasındaki fark kadınlar arasında 64,48 iken erkekler arasında 59.68 olmuş. Bu da kadınların erkeklere nazaran mesleki itibar ve statü konusunda daha duyarlı olduklarına işaret ediyor.
15. Elektrik Mühendisi
Skor: 73,10 / 100
Mesleği elde etmek için nitelikli bir eğitimin gerekmesi, işin kol gücüne dayanmıyor oluşu, topluma faydası ve gündelik hayatta karşılaşılması da mesleki itibarı olumlu etkileyen etkenler arasında yer almış.
14. Genel Müdür (Kamu)
Skor: 73,42 / 100
Mesleklerin itibarları ile kazançları arasında da yakından bir ilişki gözlemlenmiş. Yüksek kazancı olan mesleklerin sıralamada kendine yer bulduğu görülüyor.
13. Makine Mühendisi
Skor: 75,26 / 100
Elektrik ile birlikte ülkede en çok itibar gören bir diğer mühendislik alanı ise makine.
12. Psikolog
Skor: 75,55 / 100
Mesleklerin itibarının puanlaması yerleşim yeri, yaş, cinsiyet, gelir ve eğitim gibi değişkenlere göre anlamlı bir değişim gösterdiği ifade ediliyor.
11. Eczacı
Skor: 75,79 / 100
Sağlık sektöründeki mesleklere listenin birçok noktasında rastlamak mümkün.
10. Mimar
Skor: 76,23 / 100
Anket cevaplarına göre, üzerinde en çok hemfikir olunan bir başka yüksek itibarlı meslek mimarlık.
9. Büyükelçi
Skor: 76,68 / 100
Büyükelçilerin puanlanmasında eğitim seviyelerine göre ciddi farklılıklar görülüyor.
8. Yüzbaşı
Skor: 77,90 / 100
Askeri mesleklerde erkekler rütbeye göre sıralanan puanlar vermiş ancak kadınlar arasında yüzbaşı generalden daha yüksek bir puan almış.
7. Vali
Skor: 78,15 / 100
Valilik de yine, okur yazarlığı olmayan katılımcılardan lisansüstü mezunlara kadar hemen hemen üzerinde konsensüs sağlanmış bir meslek.
6. General
Skor: 78,31 / 100
Sektörler içinde otorite ve kazanca göre cevepların en az farklılık gösterdiği sektör askerlik. Askeri mesleklerin hepsi rütbeye göre artan bir eğilim gösterse de yüksek bir itibara sahip.
5. Diş Hekimi
Skor: 79,5 / 100
Diş hekiminin diğer eğitim düzeylerine göre belirgin olarak daha itibarlı bulunduğu kesim, lise ve üniversite mezunları.
4. Öğretmen
Skor: 80,98 / 100
Öğretmenlik Türkiye’de en çok itibar gören 4. meslek ve özellikle ilk ve ortaokul mezunları tarafından hayli yüksek puanlandığı görülüyor.
3. Hakim
Skor: 82,17 / 100
İlk üçe geldiğimizde üçüncü sırada hakimlerin yine her katılımcı grubu için en üst seviyelerde itibarlı görüldüğü anlaşılıyor.
2. Üniversite Profesörü
Skor: 83,32 / 100
Profesörlük Türkiye’nin en itibarlı ikinci mesleği olarak görülmekte; ancak örneğin lisansüstü mezunları tarafından diğer gruplara kıyasla çok daha düşük puanlanmış. Aynı yorumu öğretmenlik için de yapabiliyoruz.Yani araştırmadan çıkan bir sonuç da şu ki, kişinin eğitim seviyesi arttıkça eğitim ve otoriteye verdiği önemde azalma gerçekleşiyor.
1. Tıp Doktoru
Skor: 88,30 / 100
Tıp doktorluğu ise istisnasız tüm katılımcı gruplarında en çok puanı almış; ve bu araştırmanın sonucuna göre Türkiye’nin en itibarlı mesleği.
