Şans nedir gerçekten? İçinizde bütün parayı kırmızıya yatırmanız gerektiğini söyleyen bir his var. Bu his öngörü müdür? Yoksa daha fazlası mı? Kontrol kimde?
Adam Fawer- Olasılıksız 90.Baskı
Bazı insanlar sezgiyi mistik bir güç olarak düşünür. Şüpheciler, bunu şanslı bir tahmin meselesi olarak yazarlar. Ancak bu fenomeni inceleyen bilim adamları, bunun laboratuvar deneylerinde tanımlanabilen ve beyin taramalarında görselleştirilebilen çok gerçek bir yetenek olduğunu söylüyor. Bağırsak duygularınızla ilgili sürükleyici bulguların yanı sıra vücudunuzun sinyallerine uyum sağlamanın ve zihninizin içsel güçlerine dokunmanın şaşırtıcı yolları için okumaya devam edin.
Vücuttan Gelen Uyarılar
Araştırmalar, içgüdülerimizin genellikle ilk önce içgüdüsel düzeyde bizi vurduğunu ve bilincimiz yakalanmadan önce bilmemiz gerekenleri bize söylediğini gösteriyor. İşte sezginiz fizikselleştiğinde ne olacağına birlikte bakalım.
Stres
Kalbiniz çarptığında, ter içinde sırılsıklam olduğunda ve mideniz düğümlerle bağlandığında, bir şeyin ayakta olduğunu söylemek kolaydır. Ancak nabzınızdaki veya terlemenizdeki değişim daha ince olsa bile, sezginiz yine de bir mesaj vermeye çalışıyor olabilir.
Geçen yıl Birleşik Krallık’taki Tıbbi Araştırma Konseyi’nde bilim insanı Barnaby Dunn, deneklerin belirli aralıklarla kalp atışlarını ne kadar doğru sayabildiklerini ölçtüğü bir çalışma gerçekleştirdi. Sonra onlardan bir oyun oynamalarını, dört farklı desteden kartları çevirmelerini ve çektikleri kartlara göre para kazanmalarını veya kaybetmelerini istedi. Bilmedikleri şey destelerin hileli olduğuydu: İkisinin daha yüksek değerli kartları vardı ve ikisi kaybedenlerle doluydu. Denekler oynarken, bir sensör kalp atışlarındaki değişiklikleri kaydetti. Sadece birkaç turdan sonra, monitör belirli destelere yaklaştıklarında oyuncuların kalp atış hızlarında bir düşüş gösterdi. Zihin değil beden, önce destelerdeki farkın farkına vardı ve Dunn, kendi kalp atış hızlarını daha iyi ölçebilen bazı kişilerin oyunda genel olarak daha iyi performans gösterdiğini keşfetti.
Yine, Iowa Üniversitesi’ndeki bilim adamları daha önce benzer bir çalışma yaparak insanların avuçlarındaki terlemeyi ölçtüler. Buldukları şey: Oyuncular, on kart içinde kötü destelere (yani, daha terli avuç içi) stresli tepkiler oluşturmaya başladı. Yine de, yaklaşık 50 kart teslim edene kadar destelerin hileli olduğundan şüphelenmeye başlamadılar ve 80 karta kadar destelerin nasıl istiflendiğini tam olarak açıklayamadılar. Nemli elleri, bilinçli zihinleri bağlantı kurmadan çok önce şüphe sinyali veriyordu.
Pekiştirelim: Meditasyon yaparak kalbinizi (ve ter bezlerinizi) daha iyi takip edebilirsiniz. 2005 yılında yapılan bir araştırma, meditasyon yapanlarda vücudun sinyallerine ve duyusal işlemeye duyarlılıkla ilişkili beyin bölgelerinin daha fazla gri maddeye sahip olduğunu buldu. Meditasyon deneyimi ne kadar büyükse beyin bölgeleri de o kadar gelişmiştir.
Iowa Üniversitesi’ndeki bilim adamları daha önce benzer bir çalışma yaparak insanların avuçlarındaki terlemeyi ölçtüler. Buldukları şey: Oyuncular, on kart içinde kötü destelere (yani, daha terli avuç içi) stresli tepkiler oluşturmaya başladı. Yine de, yaklaşık 50 kart teslim edene kadar destelerin hileli olduğundan şüphelenmeye başlamadılar ve 80 karta kadar destelerin nasıl istiflendiğini tam olarak açıklayamadılar. Nemli elleri, bilinçli zihinleri bağlantı kurmadan çok önce şüphe sinyali veriyordu.
Pekiştirelim: Meditasyon yaparak kalbinizi (ve ter bezlerinizi) daha iyi takip edebilirsiniz. 2005 yılında yapılan bir araştırma, meditasyon yapanlarda vücudun sinyallerine ve duyusal işlemeye duyarlılıkla ilişkili beyin bölgelerinin daha fazla gri maddeye sahip olduğunu buldu. Meditasyon deneyimi ne kadar büyükse beyin bölgeleri de o kadar gelişmiştir.
Çift Görme Duyusu
İnsanın görme yeteneği basit görünebilir: Göz, görüntüleri alır, beyin onları işler. Ama aslında iki görme izimiz var – biri bilinçli, diğeri sezgisel – ve sonuç olarak, göz genel olarak fark ettiğimizden çok daha fazlasını görüyor. Örneğin, kör görme olarak bilinen bir fenomende, beyin hasarı nedeniyle kör olan insanlar, bilinçli olarak göremeseler bile, engelli bir yoldan geçebilir veya bir kişinin yüzündeki duyguyu tanımlayabilir. Sezgisel görme izleri, bilinçli görme izleri olmasa da görsel uyaranlar alıyor; çevrelerinde ne olduğunu biliyorlar – sadece nasıl bildiklerini bilmiyorlar.
Kör görme hastaları uç bir örnektir, ancak herkesin deneyimlediği bir fenomeni gösterirler: Bilinçli zihnimize nüfuz etmeyen görsel bilgileri emer ve saklarız. Columbia Üniversitesi Tıp Merkezi’nde Araştırma Merkezi direktörü olan Dr. Hirsch, “Duygusal işlemede önemli bir rol oynayan amigdala, yalnızca 33 milisaniye – bilinçli farkındalığımıza kaydolmak için çok hızlı – görüntülendiklerinde bile bu resimlere yanıt olarak etkinleşiyor” diyor. Bu tepki, en eski kökenlerimizden kaynaklanıyor: Atalarımız yabancılarla karşılaştıklarında, yeni gelenlerin duygu ve güdülerini çabucak fark edenlerin hayatta kalma olasılığı daha yüksekti.
Pekiştirelim: “Hepimiz bilinçli olarak farkında olmadığımız şeyleri işleriz – bu, daha eski bir beyin yapısını kullanan bir bilme hissidir,” diyor kör görme araştırması yapan sinirbilimci Beatrice de Gelder. Ancak görme duyumuza çok bağımlı olduğumuz için sezgisel görme yolumuza güvenmeye alışkın olmadığımızı söylüyor. Hirsch, “Kendinizi gergin hissetmenize neden olan bir durumda bulursanız, farkında bile olmadan endişelenmek için bir neden görmüş olabilirsiniz” diyor. “Duyguya dikkat edin.”
Öneri Kitap:
Olasılıksız-Adam Fawer
Büyük ısrarla tavsiye ettiğim bu kitabı okuduğunuza asla pişman olmayacak bunu yanında kafanızda bir sürü soruyu cevaplarken başka bir takım sorular uyandıracak.
Özgünleştirilmiş Çeviri İçerik
