Savant sendromu, ağır düzeyde gelişimsel ya da zihinsel yetersizliklerin yanında çoğu insanda bulunmayan sıra dışı zihinsel becerileri olan kişileri tanımlamaktadır. Kişinin genel zekâ düzeyi ortalamanın altında olmasına karşın bir ya da birden fazla alanda aşırı düzeyde bilgi sahibidir.
Savant sendromu doğuştan ya da edinsel olabilir. Birçok savant becerisi doğumda var olan bazı gelişimsel güçlüklerin üzerine eklenerek çocuklukta ortaya çıkmaktadır. Ancak edinsel savant becerileri sağlıklı gelişim gösteren bireylerde bebeklik, çocukluk ya da erişkinlikte geçirilen kafa travması ya da merkezi sinir sistemi travması sonrası gelişebilir.
Savant sendromu olgularının yaklaşık yarısının otistik bozukluğa bağlı, kalan yarısının da diğer tip gelişimsel bozukluklar, zekâ geriliği veya merkezi sinir sistemi hastalıkları ya da yaralanmalarına bağlı olduğu kabul edilmektedir. Ancak savant becerileri için gerekli bilgi işleme mekanizmalarının çoğunun otizmde yetersiz olduğu bildirilmektedir. Erkeklerde kızlara oranla altı kat daha sık görülür.
İnsanda var olan tüm beceriler göz önüne alındığında savant becerilerinin genellikle 5 genel kategori ile sınırlı olması ilginçtir. Bunlar müzik becerileri, sanat becerileri; takvim hesaplama becerisi; matematik becerisi ve mekanik ya da mekânsal becerilerdir. Daha az bildirilen diğer beceriler olağanüstü dil becerisi [çok dil bilme tarzında], koku, dokunma ya da görmede olağandışı duyu ayırım becerisi, saat yardımı olmaksızın geçen zamanı eksiksiz bilme ve nörofizyoloji, istatistik ya da denizcilik gibi özgül alanlarda olağanüstü bilgi sahibi olmadır.
Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’de savant olgularının gereksinimlerine yönelik düzenlenmiş, ayrıca özgül becerilerini de geliştirebilecekleri koşulların olduğu özel okullar açılmaya başlanmıştır. Los Angeles’te 2003 yılında kurulan “Savant Akademisi” savant olgularının dil, matematik, müzik ve sanat alanındaki eğitimlerini desteklemek için kurulmuş ve çalışmalarına devam etmektedir.
BONUS: Rain Man ( Yağmur Adam)
Rain Man filminde Dustin Hoffman tarafından canlandırılan Raymond Babbitt karakterine ilham kaynağı olmuş Laurence Kim Peek beyninde doğuştan gelen bir gelişim bozukluğu sonucu fotografik hafızası aşırı gelişmiş bir savant örneğidir. Kim Peek 8600’den fazla kitabı ezbere bilen, coğrafya, müzik, tarih, spor gibi birçok alanda geniş ansiklopedik bilgiye sahip olan ve 2009 yılında vefat etmiş olan bir otistik savant olgudur.
Detaylı Bilgi için tıklayınız.
