Zamansız Yitirdiklerimiz: Oruç Aruoba

Ülkemizin en önemli fikir adamlarından Oruç Aruoba, bugün, 72 yaşında hayata gözlerini yumdu. Bize geriye düşünceleri, felsefi metinleri, harika tarzda yazdığı şiirleri kaldı.

     “Dokunamadığın noktalardan gelir yaşamının anlamı.”

Yazar, şair, felsefeci hatta psikolog... Düşünceye dair ne unvan varsa O'nun adının başına kolayca getirilebilirdi şüphesiz. İnsan ruhuna olan merakı hayli fazla olacaktı ki TED Ankara Kolejinden çıktıktan sonra Hacettepe Üniversitesinde psikoloji lisans ve yüksek lisans programlarını tamamladı. Sonrasında yine Hacettepe'de felsefe bilimi uzmanı oldu.

 “Şunu da iyice biliyorsun, bileceksin, bilmelisin: sen ne denli kendin – bağımsız, özgür – olabilirsen, o da o denli senin – sahici, tam – olacak.” 

1973 ve 1973 yılları arasında öğretim üyeliğine başladı Aruoba. Fikirlerini yeni nesillere aktarmak istedi. Yine bu süre içerisinde felsefe bölümünde doktorasını da tamamladı. Yalnızca ülkemizde değil Almanya ve Yeni Zelanda'da da çeşitli seminerlere katılıp dersler verdi.

“Kendin olmayı yeniden öğrenmen gerek - yıllar yılı unuttun onu yalnızca: Bunu da "koşullar"a, "hayatın akışı"na, "sorumlulukların"a falan bağlamaya kalkışma - bahane bulmaya çalışma: Sendin, sendeki asıl senin anlamını, önemini, değerini gözardı eden: korkaklıkla işin kolayına kaçan...
O işte şimdi hesabını soruyor o sahici senin, senden: ne yaptın sen sana?"

Edebi yönü bir yana, akademi dünyasına da büyük katkılarda bulundu ünlü düşünür.  Etik, bilgi felsefesi gibi konularda araştırmalar yaptı ve Kant, Marx, Heidegger gibi düşünce adamlarının fikirlerine yoğunlaştı. Yine Kant, Hume, Nietzsche, Rainer Maria Rilke, Paul Celan gibi ünlü isimlerin eserlerini Türkçeye kazandırdı. Bunlarla da kalmayıp Wittgenstein'ın eserlerini ilk kez Türkçe'ye çeviren isim oldu.

“Kişi sevdiğini hep sonradan mı anlar?
Dilegetirişin çifteanlamlılığı (Türkçenin bazen inanılmaz olan bağlantısallığı) da yerli yerindeydi:
"Sevdiği'ni" / "Sevdiğini"
Seni de, seni sevdiğimi de , sonradan anlamıştım; sen de, şimdi, gitmiş olduğundan, bu anlamanın da hiçbir önemi kalmamıştı artık.
Bir yitim, bir hiçlik, bir boşluk daha bulmuştum, işte bu anlamla-
Bunu hemen yazmam gerektiğini düşündüm.
Geri döndüm, yazdım"

Felsefeyi, bilgiye ulaşmayı ve bilgiyi ulaştırmayı bu denli seven Aruoba, çeşitli platformlarda konuşmalar da yaptı. Fakat onun edebi kimliği onu özellikle şiire yöneltti.“Şiir, var olan gerçekleri, hayalin hizasına sokan komuttur.” derdi. Japon edebiyatı kökenli "haiku" şiirinin edebiyatımızdaki en önemli temsilcilerindendi.

“Yaşamında kimse paylaşmayacak -paylaşamayacak- senin tutkularını: onları, hep, yaşayıp yaşayıp, unutacaksın.

                                                                                       Yalnız, yaşayacaksın;
                                                                                      yalnız yaşayacaksın...”



Aforizmaları ve şiirleri kolay anlaşılır değildir belki, fakat okurken tam olarak kendinizi bulursunuz dizelerde. Hayatın anlamını ararken size yol gösterir, kendinizi bulmaya çalışırken hiç uğramadığınız diyarlara götürür sizi. Anlattıklarıyla allak bullak olursunuz çoğu zaman. Saklandığınız yerden çekip çıkarır adeta.  Bir de her konuda düşünmeye teşvik eder sizi. Ölüm, özgürlük, yaşam, sevda, ayrılık, dostluk... Hayatın her durağıyla ilgili söyleyecek bir şeyleri vardır elbet. Çünkü O'na göre yol, anlamını durakta kazanırdı.

“En iç, en içten, en içteki sesine bile aykırı düşebilir mi insan? Düşer...” 

Türkiye'nin Nietzsche'si, ardında bıraktığı eserleriyle şüphesiz hep akıllarda kalacak. Tıpkı kendi dediği gibi: "Kalabildiğimiz tek yer, ötekilerin bellekleridir." -Oruç Aruoba.

NOT: Henüz okumadıysanız, yazarın "ile", "tümceler" ve "de ki işte" eserlerine muhakkak şans verin.

KAYNAKÇA

Özgün İçerik: Bu içerik ÖğrenciKariyeri ekibi yazarlarından Ezgi Nur BUDAK tarafından oluşturulmuştur.