Edebiyatımızın ölümsüz çınarı olan Ahmet Hamdi Tanpınar, adını ilk kez “Altın Kitap” dergisinde yayınlanan “Musul Akşamları” şiiriyle duyurdu. 1949’da da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde profesörlük yaptı. Bu görevdeyken 24 Ocak 1962’de İstanbul’da yaşamını yitirdi.
Şiirlerinin yanı sıra öyküleri ve romanlarıyla da dikkat çekmiş, özellikle doğu-batı çatışmasını anlatan denemeleri ile de edebiyatımızda etkili olmuş bir yazardır, Ahmet Hamdi Tanpınar. Özellikle ”zaman” kavramı yazarın hayatında büyük rol oynamıştır. Onun eserlerinde zaman, basit bir süreklilik değil, çok katlı ve karmaşık bir akıştır. ”On dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı”nı şimdi onun dizelerinden izleyelim:
Ne İçindeyim Zamanın
Ne içindeyim zamanın,
Ne de büsbütün dışında;
Yekpare, geniş bir anın
Parçalanmaz akışında.
Bir garip rüya rengiyle
Uyuşmuş gibi her şekil,
Rüzgarda uçan tüy bile
Benim kadar hafif değil.
Başım sükutu öğüten
Uçsuz bucaksız değirmen;
İçim muradına ermiş
Abasız, postsuz bir derviş.
Kökü bende bir sarmaşık
Olmuş dünya sezmekteyim,
Mavi, masmavi bir ışık
Ortasında yüzmekteyim.
Mavi, Maviydi Gökyüzü
Mavi, maviydi gökyüzü
Bulutlar beyaz, beyazdı
Boşluğu ve üzüntüsü
İçinde ne garip yazdı…
Garip, güzel, sonra mahzun
Işıkla yağmur beraber,
Bir türkü ki gamlı, uzun,
Ve sen gülünce açan güller,
Beyaz, beyazdı bulutlar,
Gölgeler buğulu, derin;
Ah o hiç dinmeyen rüzgâr
Ve uykusu çiçeklerin.
Mor aydınlıkta bir çınar
Veya kestane dibinde;
Mahmur süzülen bakışlar
İkindi saatlerinde…
Birden gülümseyen yüzün
Sabahların aynasında
Ve beni çıldırtan hüzün
İki bakış arasında.
3. Hatırlama
Sen akşamlar kadar büyülü, sıcak,
Rüyalarım kadar sade, güzeldin,
Başbaşa uzandık günlerce ıslak
Çimenlerine yaz bahçelerinin.
Ömrün gecesinde sükun, aydınlık
Boşanan bir seldi avuçlarından,
Bir masal meyvası gibi paylaştık
Mehtabı kırılmış dal uçlarından.
Ahmet Hamdi Tanpınar hakkında daha fazlası için: buraya tıklayabilirsiniz.
İmgelerinin derinliği ile bize zaman kavramını daha farklı düşündürten Ahmet Hamdi Tanpınar’ı rahmetle anıyoruz.
Özel İçerik: İrem Yasemin Çetinkaya
