Genç İstihdama Kayıt(dışı)sız Kalma Projesi

Projenin Hedefi Nedir?

Projenin genel amacı, il genelindeki kayıt dışı istihdamın bireylere ve ülke ekonomisine zararları konusunda bilinçlendirme yapılması ve kayıtlı istihdamın özendirilip cazip kılınması olarak belirlenmiştir. Bu genel amacın gerçekleştirilebilmesi için bazı özel amaçlara ulaşması gerekmektedir. Bu özel amaçlardan birincisi, hedef grubunun bilinçlendirilmesi ve kamuoyu oluşturulmasıdır. Diğer özel amaç ise, tüm tarafların çalıştaylarla bir araya getirilerek kayıt dışı istihdam konusunda işbirliği alanlarını belirlenmesi ve istihdamın teşviklerinin bilinilirliğinin arttırılmasıdır. Son olarak Akademik araştırmalar yapılarak Kocaeli’deki mevcut durumun ortaya çıkarılması ve Uluslararası Sempozyumdan elde edilen birikimlerle kayıt dışı istihdamla mücadele konusunda çözüm yollarının belirlenmesidir. 2017 yılı 30 Mart – 1 Nisan tarihlerinde planlanan Uluslararası Sempozyuma yurtiçi ve yurt dışından 200 araştırmacıların bildirileri kabul edilmesi hedeflenmektedir.

Proje Nasıl Uygulanacak?

Projenin hedef kitlesi, örgün öğrenime devam eden öğrenci sayısı itibariyle Türkiye'nin en büyük üçüncü üniversitesi olan Kocaeli Üniversitesi öğrencileridir. Proje kapsamında, öğrenciler ve işverenlerin katılacağı eğitim ve seminerler düzenlenerek, katılımcılara kayıt dışı istihdamın gerek bireysel gerekse tüzel kişi açısında zararları anlatılacak, 1000 öğrenci ve 200 işverene katılım sertifikası verilecektir. Bu bağlamda üniversite öğrencilerine, KOSANO üyelerine ve Komek kursiyerlerine 3 adet seminer 5 adet eğitim, alanında uzman kişiler tarafından verilecek. İlk seminer 25 Ekim 2016’da, ilk eğitim ise 26 Ekim 2016’da Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi olan Doç. Dr. Kamil Orhan tarafından gerçekleştirilecektir.

Ayrıca üniversite öğrencileri ile anket çalışması yapılacak, yerel basın kanallarında kamu spotları yayınlanacak ve biri uluslararası olmak üzere toplamda üç adet Çalıştay düzenlenecektir. Bu çalışmalar ile hem kayıt dışı istihdamın zararları ile ilgili bilinirlik arttırılacak hem de mevcut durum ortaya konularak çözüm önerileri getirilecektir. Anket çalışması, Üniversite öğrencilerinden 8000 bin kişiye uygulanacak ve çalışma sonuçları istatistiksel olarak değerlendirilecektir. Danimarka ve Hollanda’ya konuyla ilgili çalışma ziyaretleri yapılacaktır.

Projenin Önemi Nedir?

Kayıt dışı olarak çalışan farklı grupların kendine has farklı özellikleri olması sebebiyle, bu gruplara ayrı ayrı odaklanmak çalışmanın temel problemi olan kayıt dışı istihdamın azaltılmasında başarıyı arttıracaktır. Bu yüzden, dezavantajlı gruplardan biri olarak nitelendirilen gençler içinde yer alan üniversite öğrencileri bu çalışmanın hedef grubunu oluşturmaktadır.

Uzun yıllara dayanan gözlem, deneyim ve yapılan bilimsel çalışmalarla Kocaeli Üniversitesi’nde okuyan öğrencilerin çeşitli şekillerde emek piyasasının içinde yer aldığı tespit edilmiştir. Ancak, farklı sektörlerde çalışan üniversite öğrencilerinin büyük bir kısmının kayıt dışı çalıştığı görülmüştür. Bu öğrencilerin kayıt dışı çalışmalarının farklı nedenleri olduğu gözlemlenmiştir. Öğrencilerin kayıt dışı olarak çalışmalarının sebepleri iki genel başlık atında toplanabilir. Bu başlıklardan ilki, işverenin kendisine sağlayacağı avantajlardan dolayı kayıt dışı istihdama yönelmesidir. Diğer başlık ise, çalışan üniversite öğrencisinin kendisinin, işveren aksini yapmak istese bile, kayıt dışı çalışmak istemesidir. Kayıtlı istihdamın çalışan için sağladığı çok sayıda avantaja rağmen, çalışan üniversite öğrencilerinin kayıt dışı çalışmak istemesinin temel sebeplerinden biri, öğrenci kayıtlı olarak çalışmaya başladığı zaman öğrenci olmasından kaynaklanan bazı haklardan vazgeçmek zorunda kalması gerekmektedir. Bu hakların en önemli olanlarından biri olan karşılıksız burslardan mahrum olunması, diğeri ise, ebeveynlerinden dolayı sahip oldukları sigorta hakkını kaybetmesidir. Özellikle, yarı zamanlı çalışan bir öğrenci bu haklardan mahrum olmamak adına kayıt dışı çalışmayı tercih etmektedir. Bu projenin bu problemi tüm yönleri ile ortaya çıkararak, bir çözüm yolu üretmesi planlanmaktadır. Böylelikle işgücü piyasasında yer almayan ancak fiili olarak yarı zamanlı ve tam zamanlı çalışan öğrenciler hem kayıtlı hale getirilecek, hem de buradan çıkan sonuçlar Türkiye’de okuyan yaklaşık dört milyon üniversite öğrenci için genelleştirilebilecek ve olası çözüm(ler)den uzun dönemde faydalanması sağlanacaktır. Projenin hem geniş bir kitleye hitap etmesi, hem de yukarıda zararları açık bir şekilde ifade edilen kayıt dışı istihdamı azaltmaya yönelik bir çalışma olması sebebiyle önemlidir.

Yukarıda yer alan hususlara ilave olarak, bu proje faaliyetleri kapsamında yerel düzeyde bulunan istihdamla ilgili kamu ve özel kurum ve kuruluşların katılımlarıyla, dezavantajlı grup olan gençlere kayıtdışı istihdamın zararları ve kayıtlı istihdamın önemi ile ilgili bilinç düzeylerinin arttırılmasına katkı sunulacaktır. Ayrıca kayıt dışı istihdam konusunda yerli ve yabancı uzmanların, akademisyenlerin, bu alanda çalışan uluslararası kuruluşların yöneticilerinin tecrübelerini, Dünya’daki bu alanda ortaya çıkan son gelişmelerini ve görüşlerini aktarabilecekleri uluslararası sempozyum yapılarak yerel paydaşların ve kamuyounun bundan faydalanması sağlanacaktır. Böylelikle kayıtdışı istihdamın azaltılmasına yönelik literatürdeki son gelişmeler yerel düzeyde kayıtlı istihdama yönelik faaliyetlerin yenilikçi bir yaklaşımla ele alınmasını hedeflenecektir.