Siz Bir Dahisiniz!

Merhaba, öncelikle başlığı gördüğünüzde başlığı ne kadar yadırgadıysanız, yazının bitiminde o kadar benimsemiş olacağınızın garantisini vermek istiyorum. Bu yazımda biraz kendimizi keşfetmekten ve zekadan bahsetmek istiyorum (zeka nedir, ne değildir, tabi naçizane düşüncelerimle :) ).

Öncelikle insanların zekalarını ölçme girişimlerini ele alalım. Bu insanın doğasında vardır: ölçülebilirliğe olan tutku ve rakamlar ile bir sonuç elde etme. Çünkü bize o rakamlar bir seviyeyi gösteriyor ve biraz olsun aklımızda bazı şeyleri somutlaştırıyor. Ve tabi zekayı ölçme deyince akıllara tek bir şey geliyor: IQ.

IQ' nun tanımına bakarsak: Zeka katsayısı, zeka bölümü veya İngilizce "intelligence quotient" 'den IQ, zekayı ölçme amaçlı birkaç farklı standartlaştırılmış testten çıkarılan değerdir.

Peki soruyorum, sizce böyle kısıtlayabilir miyiz zekayı? Zeka IQ testlerinde boşluğa gelecek şekli bulmaktan mı ibarettir? IQ testlerinin güvenilirliği tartışılmaya açıktır ve en önemlisi IQ testleri hangi zekayı ölçmektedir? Herkesin zekası ortak alanda mıdır? Bunu savunamayız. Çünkü hepimizin farklı alana yatkın zekaları ve potansiyelleri vardır. Hepimiz matematiği veya hepimiz edebiyatı kavrayamayız ya da hepimiz şahane melodiler yaratamayız. Neden mi? Çok basit, çünkü: FARKLIYIZ!

Eminim hepimiz bu sözü duymuşuzdur. Hatta çoğumuz bu görselle birlikte görmüşüzdür. Ve tabi sonra da: "Einstein ne zeki adam." deyip iç çekmişizdir. Fakat bu söz sadece Einstein'in ne kadar zeki olduğunu veya bunun gibi bir şey çıkarmamız için çok değerli ve anlamlı bir söz. Bu sözden, kendimizin de başka bir konuda (veya onunla aynı konuda), onun fizikte başarılı olduğu kadar başarılı olabileceğimiz, okuldaki derslerde başarısız olduğumuzda "başarısız" bir insan olmadığımız, kendimizi keşfetmemiz gerektiği, başkaları ile aynı alanlarda iyi olmak zorunda olmadığımız gibi çıkarımlarda bulunabiliriz.

Hatta günlük hayattan örneklerle konuyu pekiştirelim. Örneğin: okuldaki derslere yatkın ve okulundaki derslerde başarılı bir doktor düşünün. DOKTOR!

Akıllara gelen kelimeleri siz hiç zahmet etmeyin, ben sayayım: başarı, zeka... Ve diğer insanımızın mesleğini de siz hayal edin, halk tarafından özenilmeyen bir meslek olsun. Şimdi bir öz eleştiri yapalım: hemen doktoru gözümüzde büyütür, belki de hak etmediği değeri veririz, hemen doktorun diğer kişiden daha başarılı olduğunu düşünürüz. Ancak böyle bir durum karşısında sadece şu çıkarımı yapabiliriz: Doktor olan kişi diğer kişiden dersler konusunda başarılıdır. Doktor olan kişi diğer kişinin çok başarılı olduğu bir konuda ondan daha başarısız olabilir. Size bir kaç tane başarılı ve zeki insan profili örneği vereyim: işini iyi yapan doktor, işini iyi yapan garson, eğitimci zekasına sahip öğretmen, yemek yapmaya yetenekli bir aşçı...

Şimdi sizden ricam 5 dakikanızı ayırın ve düşünün: Sizin neye yatkın bir zekanız var? Ne yaptığınızda büyük keyif almış ve kendinize bu konuda güvenmiştiniz? Satranç oynarken mi, odanızı dekore ederken mi, yüzerken mi? Bu sorunun cevabını bulduğunuzda kendinizi de bulmuş olacaksınız.