Sayfalarca Notu Tek Bir Sayfaya Sığdırma Sanatı: Zihin Haritaları

Tony Buzan, üniversite 2. sınıftayken hepimizin bildiği tipik bir öğrenciydi. Akademik çalışma miktarının artmasıyla beyninin yaratıcılık ve verimlilik oranının azaldığını gözlemledi. Ne kadar çok not alıyorsa o kadar az başarılı olduğunu gördü. Bu durumun yansımalarını diğer arkadaşlarında da görünce birgün kütüphaneye gitti ve görevliye, beyin kullanımı hakkında kitap aradığını söyledi. Görevli Buzan’ı tıp bölümüne yönlendirdi. Amacı bir beyin ameliyatı değil, sadece beyinini nasıl kullanacağı ile ilgili bilgi almaktı. Kütüphanede böyle bir kitap olmadığı duyan Buzan hem şok oldu hem de bu sayede temel sorunlara ışık tuttu:

Nasıl öğreneceğimi nasıl öğrenirim?

Düşüncenin ana kaynağı nedir?

Düşünmenin yolları nelerdir ve keşfedilebilecek yeni teknikleri de var mıdır?

Bilgileri aklımda nasıl tutabilirim?

Bunlar üzerine uzun süre araştırmalar yaptı. Not alma sistemini değiştirdi, kelimeleri renklerle bağdaştırdı ve işin içine renkler girince daha çabuk öğrendi ve en önemlisi yaptığı şeyden zevk almaya başladı. Ve uzun uğraşlar sonucunda ortaya zihin haritaları çıktı.

Üniversiteler, okullar ve iş yerlerinde yapılan araştırmalarda insanların not alma ve not üretme biçimleri araştırılmış. İnsanların %95’i notlarını düz ve sıradan cümlelerle oluşturmuş. Bunu yaparken en fazla maddeleme, numerik veya alfabetik sıralama, listeleme yöntemlerinden yararlanmışlar. Görselleştirme, renk ve örüntü gibi öğelerden yararlanmamışlar. Fakat araştırmalara göre insanlar renklerle görsellerle daha iyi öğreniyor. Hepimiz dediği: "Benim görsel hafızam iyidir ya" cümlesinin nedeni de ortaya çıktı.

Peki sayfalarca notu, hatta kitapları nasıl olur da bir tek zihin haritasına sığdırabiliriz? İşte zihin haritası yapmanın püf noktaları:

1- Öncelikle zihin haritasını oluşturacağınız o uzun yazıdan sizin için önemli ve akılda kalıcı çeşitli anahtar kelimeler bulun. Kelimeler fazla uzun olmasın. Hatta olabildiğince kısaltın.

2- Anahtar kelimelerin varsa alt başlıklarını da bulun.

Ve şimdi yaratıcılığınızı ve o güzel hayal gücünüzü kullanma zamanı. A4 kağıdını yan çevirerek zihin haritanız için daha çok yer edinebilirsiniz.

3- Yaptığınız her haritanın bir ana başlığı olmalı. Bu başlığı tam ortaya istediğiniz bir şekilin içine büyük harflerle yazın. (ZİHİN HARİTASININ EN ÖNEMLİ KURALI BÜTÜN HARFLERİN BÜYÜK OLMASIDIR!!)

4- Başlığı yazdıktan sonra bulduğunuz ilk anahtar kelimeleri istediğiniz renklerde kollar çıkartarak yerleştirin. Diğer anahtar kelimeleri de onların içlerinde kollar çıkartarak yerleştirin.

Anahtar kelimeler için çıkardığımız dalların kalınlığı ilk anahtar kelimeden alt başlıklara doğru azalmalı. Aşağıdaki örnekte olduğu gibi.

5- Ve bu anahtar kelimelerin kafanızda çağrıştırdığı, istediğiniz görseli anahtar kelimelerinizin yanına ekleyin.

Görsel illa da anahtar kelimeyle alakalı olacak diye bir kısıtlama yok. Bu konuda tamamen özgürsünüz. İsterseniz çizin isterseniz kesip yapıştırın. Çünkü bu sizin haritanız.

Zihin haritalarınızı hayatınızın her alanında kullanabilirsiniz: Gelecek, seyahat planı yaparken, ders çalışırken, toplantılarınızı yönetirken, hayatınızda önemli kararlar verirken, ders anlatırken ve hatta düğün hazırlıklarızı yaparken bile...

Ben çizmekle uğraşamam, üşengecim derseniz onun da kolayı var. Türkiye'de zihin haritasını iş edinmiş çeşitli kurumların kursları var. Hatta zihin haritaları için yapılmış bir çok program var. Bunların en çok bilineni Tony Buzan'ın yaptığı iMindMap programı. (Hemen hatırlatalım program deneme süresi sonrası maalesef ücretli) Ücretsiz olarak yararlanabileceğiniz diğer programlar da aşağıda. Öğrenci Kariyeri şimdiden herkese vize haftasında başarılar diler.