Fobi ve Dünyadaki İlginç Fobiler

Fobi bir nesne veya olaya karşı olağan dışı güçlü korkudur. Bastırılmış ve bilinçaltına itilmiş bazı korkular yer değiştirerek normal bir durum ya da nesneye aktarılır. Fobi kelimesinin kökeni Yunan mitolojisindeki Dehşet Tanrısı olan Phobos’a dayanmaktadır. Fobi toplumuzda çok sık görülmektedir. Fobilerinden ötürü bir klinikten veya bir hastahaneden destek almak için başvuran kişi sayısı maalesef ki azdır. Fobi sahibi kişilere ‘fobik’ denilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla iki buçuk kat daha fazla görüldüğü saptanmıştır.

Fobilerin gerçek nedenleri bilinememektedir. Çeşitli fobi türleri olduğundan dolayı, bu fobilerde kişiden kişiye değişiklikler göstermektedir. Ruhsal rahatsızlıkların çoğunda olduğu gibi fobilerin de nedeni biyolojik, genetik ve çevreseldir. Fobinin nedenleri farklı kuramcılar tarafından farklı şekillerde açıklanmaya çalışılmıştır. Fobiler anksiyete(kaygı) ve panik atağa neden olabilmektedir. Korku yaratan bir şey ile karşılaşan fobik, anksiyete ve panik atak yaşar. Bu sırada ortaya çıkan belirtilerin bir kısmı şunlardır; çarpıntı, yüz kızarması, yüzde kaşınma ve yanma, titreme, terleme, bulanık görme, yutkunma güçlüğü, mide bulantısı, bayılma vb. gibi.

Fobiler ciddiye alınmalı ve tedavi görülmelidir. Tedavide en etkili yaklaşım akılcı duygusal terapi ve davranışçı terapinin birlikte kullanılmasıdır. Unutulmaması gereken şey ise her kişinin farklı olduğu dolayısıyla da farklı bir tedavi sürecinin olduğudur.

Fobiler genel yapıları itibari ile 2 başlık altında toplanır. Basit fobi ve karmaşık fobi. Basit Fobi; bu tür fobide fobi yaratan durum veya nesne net bir şekilde bilinmektedir. Kedi fobisi gibi. Karmaşık Fobi; karmaşık bir yapısı olan fobik olan bireyi bir değil birden çok uyarıcının aynı anda etkilediği bir türdür. Mesela sosyal fobi bir karmaşık fobidir. Kişi hem çevrenin kendini gözlemesinden hem yanlış yapma korkusundan hemde alaya alınma endişesinden aynı anda etkilenebilir.

Peki bu iki tür nasıl ayrılır?

Basit fobide birey günlük hayatında bu durum ile karşılaşmadığı sürece bir sıkıntı yaşamaz. Ancak karmaşık fobide günlük yaşamda sıkıntılar çıkar. Çünkü bireyin ne zaman hangi uyarıcıdan etkilenebileceği belli olmaz.