Öğrenci Kariyeri
Araştırmalara göre kötü beslenme alışkanlığı ömrün kısaltmasına sebep oluyor.
The Lancet dergisinde yayımlanan Küresel Hastalık Yükü Çalışması (GBD) verilerinden kötü beslenmeye ilgili rahatsızlıklardan her yıl 11 milyon insan hayatını kaybediyor. Dünya genelinde her beş ölümden biri kötü beslenmeden kaynaklanan rahatsızlıklardan olduğunu gösteriyor ve bu oran sigara içmenin neden olduğu ölümlereden daha fazla. En etkili etkenler ise şunlar; ekmek, soya sosusunda ve işlenmiş gıdalarda bulunan tuz tüketimi ömürü kısaltıyor.
Bunun üzerine araştırmacılar kalp rahatsızlığın ve kanserin yalnızca 'obezitenin değil, kötü beslenme alışkanlıklarının' neden olduğunu söylüyor. Küresel Hastalık Yükü Çalışması dünya genelinde en kapsamlı insanların ölüm sebeplerini nedenlerini incelenecek bir araştırma yaptı. Bu araştırmaya göre ömrün kısalmasına neden olan beslenme biçimleri söyle; tuz tüketimi, tam tahıllı gıdaların tüketilmemesi ve az meyve tüketimi. Diğer ölüm sebepleri ise kabuklu yemişlerin (çerezlerin), tohumların, sebzelerin ve deniz ürünlerindeki omega-3 ile lifli yiyeceklerin az tüketilmesi gösterildi.
BBC'ye konuşan Washington Üniversitesi Sağlık Metrik ve Değerlendirme Ensititüsü Başkanı Prof. Christopher Murray "Beslenme biçiminin dünya genelinde sağlığı etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğu sonucuna vardık" dedi.
Kötü Beslenme Nasıl Ölüme Sebep Oluyor?
Kötü beslenmeye dayalı sorunlardan ölen 11 milyon insan araştırıldı ve 10 milyon ölen insanda kardiyovasküler (kalp, damar) rahatsızları görüldü. Buna en çok tuz tüketimi sebep olduğu gösterildi. Tuz tüketimi hem tansiyonu yükseltiyor hem de kalp krizi ve felç riskini artıyor. Bu durum kalp ve kan damarlarına direkt bir etkisi olabilir ve organların etkili çalışmasını engelleyebilir. Kalbi koruyan besinler yani tam tahıllı ürünler, meyve ve sebzelerin ise tam tersi etkisi oluyor. Bu besinler kalp rahatsızlıklarını azaltıyor.
Kabuklu Yemişler Ve Tohumlar
Dünya genelindeki en büyük eksik araştırmalara göre kabuklu yemişler ve tohumlar. Cambridge Üniversitesi'nden Prof. Nita Forouhi, bu besinlerin neden alışkanlık olmadığını şöyle anlatıyor: "Birçok kişi ana diyetlerinin parçası olarak görmüyor, bir diğer sorun da pahalı olmaları."
Kırmızı Et Ve Şeker Tüketimi
Şu zamanlarda yağ ve şeker tüketiminin vücuda etkisi ve kırmızı işlenmiş et ile kansere etkisi en çok tartışılan konuydu. Prof. Murray, "Bunlar da zararlı olabilir ama tam tahıllı ürünlerin, sebze ve meyvelerin, tahılların ve lifli ürünlerin az tüketilmesiyle ortaya çıkan sorunlara kısayla daha az" dedi. Bu durum üzerine araştırmacılar artık insanlara yağ ve şeker tüketimi konusunda uyarmaktan çok sağlıklı beslenmek için kampanyalar yapmaları gerektiğini söylüyor.
Peki Bu Çözümü Lezzetsiz Ama Sağlıklı Beslenerek Mi Bulacağız
Kötü beslenmek ömürü kısaltığı için Prof. Murray yalnızca rakamların ortalama bir veri olduğunu söylüyor ve Profesöre göre sorulması gereken soru "50li yaşlarımda kalp krizinden mi öleceğim? Yoksa 40larımda beslenmeyle bağlantılı kanserle mi uğraşacağım?"
Ülkeler Nasıl Besleniyor ?
Beslenmeye bağlı bu ölüm olaylarının az yaşandığı ülkeler arasında Türkiye, İspanya ve İsrail var. Bu oranların yüksek olduğu ülkeler ise Güney Doğu Asya, Güney Asya ve Orta Asya Ülkeleri var. Bu isimlerden beslenme dayalı ölümlerin düşük olan ülke İsrail, en yüksek oranlı ülke ise Özbekistan.
Soya sosları ve tuz tüketimine bağlı ölümlerin bağlı olduğu ülke ise Çin. Japonya ise alışılmışın dışında bird beslenme alışkanlığı olduğu görünüyor. Prof. Murray, "Japonya çok ilginç çünkü 30-40 yıl öncesine giderseniz, Çin gibi aşırı tuz tüketimi olduğunu görürsünüz. Tuz onların en birincil sorunu ama giderek azalıyor. Beslenme biçimlerinde ayrıca kalbe yararlı olduğunu düşündüğümüz sebze ve meyve tüketimi de yüksek" diyor.
Tavsiyeler Nedir ?
Prof. Murray, "Doğru beslenme hangi kiloda olursanız olun önemli. Yapılması gereken tam tahıllı ürünlerin, meyvelerin, kabuklu yemişlerin, lifli gıdaların ve sebze tüketiminin artırılması ve mümkünse tuz tüketiminin azaltılması" diyor ama bu beslenme şekli bütçeyi zorluyor. Meyve ve sebze tüketimi, yoksul ülkelerin bütçesini yüzde 52'sini kapsadığını gösteriyor. Prof. Forouhi ise uyarıda bulunuyor: "Halk, maliyetini karşılayabiliyorsa ve bilinçli davranırsa sağlıklı tercihler yapabilir ama raflarda bir alana bir bedava kampanyası varsa bu sağlıksız tercihlere neden olabilir, mesaj yerine ulaşmaz. Sağlıklı ama ucuz seçeneklere ihtiyaç var."
Kaynak
The Lancet dergisinde yayımlanan Küresel Hastalık Yükü Çalışması (GBD) verilerinden kötü beslenmeye ilgili rahatsızlıklardan her yıl 11 milyon insan hayatını kaybediyor. Dünya genelinde her beş ölümden biri kötü beslenmeden kaynaklanan rahatsızlıklardan olduğunu gösteriyor ve bu oran sigara içmenin neden olduğu ölümlereden daha fazla. En etkili etkenler ise şunlar; ekmek, soya sosusunda ve işlenmiş gıdalarda bulunan tuz tüketimi ömürü kısaltıyor.
Bunun üzerine araştırmacılar kalp rahatsızlığın ve kanserin yalnızca 'obezitenin değil, kötü beslenme alışkanlıklarının' neden olduğunu söylüyor. Küresel Hastalık Yükü Çalışması dünya genelinde en kapsamlı insanların ölüm sebeplerini nedenlerini incelenecek bir araştırma yaptı. Bu araştırmaya göre ömrün kısalmasına neden olan beslenme biçimleri söyle; tuz tüketimi, tam tahıllı gıdaların tüketilmemesi ve az meyve tüketimi. Diğer ölüm sebepleri ise kabuklu yemişlerin (çerezlerin), tohumların, sebzelerin ve deniz ürünlerindeki omega-3 ile lifli yiyeceklerin az tüketilmesi gösterildi.
BBC'ye konuşan Washington Üniversitesi Sağlık Metrik ve Değerlendirme Ensititüsü Başkanı Prof. Christopher Murray "Beslenme biçiminin dünya genelinde sağlığı etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğu sonucuna vardık" dedi.
Kötü Beslenme Nasıl Ölüme Sebep Oluyor?
Kötü beslenmeye dayalı sorunlardan ölen 11 milyon insan araştırıldı ve 10 milyon ölen insanda kardiyovasküler (kalp, damar) rahatsızları görüldü. Buna en çok tuz tüketimi sebep olduğu gösterildi. Tuz tüketimi hem tansiyonu yükseltiyor hem de kalp krizi ve felç riskini artıyor. Bu durum kalp ve kan damarlarına direkt bir etkisi olabilir ve organların etkili çalışmasını engelleyebilir. Kalbi koruyan besinler yani tam tahıllı ürünler, meyve ve sebzelerin ise tam tersi etkisi oluyor. Bu besinler kalp rahatsızlıklarını azaltıyor.
Kabuklu Yemişler Ve Tohumlar
Dünya genelindeki en büyük eksik araştırmalara göre kabuklu yemişler ve tohumlar. Cambridge Üniversitesi'nden Prof. Nita Forouhi, bu besinlerin neden alışkanlık olmadığını şöyle anlatıyor: "Birçok kişi ana diyetlerinin parçası olarak görmüyor, bir diğer sorun da pahalı olmaları."
Kırmızı Et Ve Şeker Tüketimi
Şu zamanlarda yağ ve şeker tüketiminin vücuda etkisi ve kırmızı işlenmiş et ile kansere etkisi en çok tartışılan konuydu. Prof. Murray, "Bunlar da zararlı olabilir ama tam tahıllı ürünlerin, sebze ve meyvelerin, tahılların ve lifli ürünlerin az tüketilmesiyle ortaya çıkan sorunlara kısayla daha az" dedi. Bu durum üzerine araştırmacılar artık insanlara yağ ve şeker tüketimi konusunda uyarmaktan çok sağlıklı beslenmek için kampanyalar yapmaları gerektiğini söylüyor.
Peki Bu Çözümü Lezzetsiz Ama Sağlıklı Beslenerek Mi Bulacağız
Kötü beslenmek ömürü kısaltığı için Prof. Murray yalnızca rakamların ortalama bir veri olduğunu söylüyor ve Profesöre göre sorulması gereken soru "50li yaşlarımda kalp krizinden mi öleceğim? Yoksa 40larımda beslenmeyle bağlantılı kanserle mi uğraşacağım?"
Ülkeler Nasıl Besleniyor ?
Beslenmeye bağlı bu ölüm olaylarının az yaşandığı ülkeler arasında Türkiye, İspanya ve İsrail var. Bu oranların yüksek olduğu ülkeler ise Güney Doğu Asya, Güney Asya ve Orta Asya Ülkeleri var. Bu isimlerden beslenme dayalı ölümlerin düşük olan ülke İsrail, en yüksek oranlı ülke ise Özbekistan.
Soya sosları ve tuz tüketimine bağlı ölümlerin bağlı olduğu ülke ise Çin. Japonya ise alışılmışın dışında bird beslenme alışkanlığı olduğu görünüyor. Prof. Murray, "Japonya çok ilginç çünkü 30-40 yıl öncesine giderseniz, Çin gibi aşırı tuz tüketimi olduğunu görürsünüz. Tuz onların en birincil sorunu ama giderek azalıyor. Beslenme biçimlerinde ayrıca kalbe yararlı olduğunu düşündüğümüz sebze ve meyve tüketimi de yüksek" diyor.
Tavsiyeler Nedir ?
Prof. Murray, "Doğru beslenme hangi kiloda olursanız olun önemli. Yapılması gereken tam tahıllı ürünlerin, meyvelerin, kabuklu yemişlerin, lifli gıdaların ve sebze tüketiminin artırılması ve mümkünse tuz tüketiminin azaltılması" diyor ama bu beslenme şekli bütçeyi zorluyor. Meyve ve sebze tüketimi, yoksul ülkelerin bütçesini yüzde 52'sini kapsadığını gösteriyor. Prof. Forouhi ise uyarıda bulunuyor: "Halk, maliyetini karşılayabiliyorsa ve bilinçli davranırsa sağlıklı tercihler yapabilir ama raflarda bir alana bir bedava kampanyası varsa bu sağlıksız tercihlere neden olabilir, mesaj yerine ulaşmaz. Sağlıklı ama ucuz seçeneklere ihtiyaç var."
Kaynak
Sıla Tanrıverdi
0 Yorum
Yorum Yap