2017 yaz tatilinin sonuna gelirken, bu yazımızda birazcık kişisel gelişime yer verelim. Araştırmalara göre, ortalama bir insan hayatının en az %40’ını rutinlere bağlı olarak yaşıyor. Gün içinde kaç farklı aktivite yapıyoruz ki? Zamanımızın çoğu ya ev işlerinde, ya ulaşımda ya da telefon/bilgisayar başında geçiyor. Peki değiştirmek istediğimiz bir alışkanlıktan nasıl vazgeçebiliriz? Kendimize nasıl yeni ve faydalı alışkanlıklar kazandırabiliriz?
Bir teoriye göre, bir alışkanlığı sürekli tekrar etmemizi sağlayan 3 parça bulunuyor.
- Hatırlatma
- Rutin
- Ödül
Mesela, diyelim ki yemek yerken telefonunuzda sosyal medyaya bakma alışkanlığınız var, ve bunu değiştirmek istiyorsunuz. Eğer bunun farkında olmasanız, yemeğinizi alınca hemen aklınıza telefonunuz gelecek (hatırlatma), telefonunuzu eline alacaksınız (rutin), ve sosyal medyaya bakacaksınız (ödül).
Bu işlemi bozmak için yapmanız gereken, ortadaki “rutin” parçasını başka bir eylemle değiştirmek. Mesela, kahve içerken sigara içme alışkanlığınızı bırakmak istiyorsanız, burada yapmanız gereken; kahve içerken aklınıza “hatırlatma” olan sigarayı getirmemeye çalışmak değil. En etkili yöntem, alışkanlığınız aklınıza hatırlatıcıyı getirdikten sonra, bunun yerine başka bir rutin oluşturmaya çalışmak. Mesela kahve içerken dışarı çıkmak yerine içeride kalıp başka bir aktiviteyle meşgul olmak, eğer buna yeterince bağlı kalırsanız, aklınızdaki kahve-sigara içme bağlantısını zayıflatacaktır. Böylece değiştirmek istediğiniz bir alışkanlığı, yerine başka bir alışkanlık koyarak değiştirebilirsiniz. Bu durumda ödül de kendinizi koşulladığınız yeni alışkanlıktan alacağınız fayda olmuş olacak.
Evet, alışkanlıkları kırmak veya değiştirmek zordur, ama bu demek değil ki imkansız. Özveri ve doğru yöntemi kullanırsanız, başarı oranınızın gittikçe arttığını göreceksiniz.
