İngiliz edebiyatıyla ilgileniyorsanız, İngiliz Dili ve Edebiyatı okumak istiyorsanız ya da en basitinden film/dizi ve müzik parçalarındaki göndermeleri anlamak istiyorsanız; size yardımcı olabilecek ve tarafınızdan daha kapsamlı araştırabileceğiniz konu başlıklarını bu yazıda bulabilirsiniz.
Shakespeare
İngiliz Edebiyatı denince akla ilk gelen isimlerden biri William Shakespeare. Tabii Shakespeare’i okumak her ne kadar kolay olsa da anlamak biraz yorucu bir süreç. Shakespeare, İngiliz Rönesansı’nda önemli bir şair ve oyun yazarıydı. Her ne kadar yüzyıllar önce eserler vermiş olsa da, eserlerini okudukça kendisinin ne kadar çağdaş, hümanist, eleştirel olduğunu ve inanç sistemlerini nasıl alaşağı ettiğini görüyoruz.
Meraklısına: Doctor Who / The Shakespeare Code (3. Sezon 2. Bölüm)
Genesis
“Yaratılış, doğuş orijin” anlamına gelen Genesis, eski ve yeni ahitin beş bölümünden ilkinin adıdır. İnsanlığın yaratılış hikayesinin detaylarıyla anlatıldığı Genesis, Tanrı’nın insanı nasıl yarattığı, şeytanın nasıl insanları kandırdığını, Düşüş’ü ve devamında olanları konu alır. Birçok edebi metin yaratılış hikayesine göndermede bulunur.
Meraklısına: John Milton/Paradise Lost (1667)
İncil ve Hikayeleri
İngiliz Edebiyatı okurken mutlaka bilmeniz gereken şeylerden biri de İncil ve içinde geçen hikayeler. Özellikle İsa’nın Doğumu (Birth of Jesus Christ), Çarmıha Gerilme – (The Crucifixion), Son Akşam Yemeği (The Last Supper) gibi bilinen hikayeler, sanat dallarına oldukça ilham vermiştir. Bunları bile göz önünde bulundurduğunuzda okuduğunuz eserler size daha da açıklayıcı gelecektir.
Meraklısına: Hz. İsa göndermesi olan birkaç karakter:
Superman – DC Comics (Kendisi insanlığın kurtarıcısı olarak bilinir, tıpkı İsa gibi.)
Anakin Skywalker – Star Wars (Kendisinin doğumu bir İsa göndermesidir, annesi tıpkı Meryem gibi kocası olmadan hamile kalmıştır.)
Neo – Matrix (Kendisi tıpkı İsa gibi (The One) seçilmiş kişidir. Filmin birçok sekansında farklı göndermelerle karşılaşmak mümkün.)
Resim ve heykel gibi sanat dallarına ilginiz varsa mitoloji bilmeniz kaçınılmaz; fakat İngiliz edebiyatına tıpkı İncil gibi ilham veren etkenlerden biri de mitoloji. Başta Yunan mitolojisi olmak üzere Kelt, İskandinav, Pers mitolojilerinden göndermeleri İngiliz eserlerinde bolca bulabilirsiniz. Özellikle Shakespeare oyunlarında mitolojik isimleri sıkça kullanır.
Meraklısına: İlyada ve Odessa- Homeros
Medea – Euripides
Kral Oedipus Hikayesi
Psikoloji ve Felsefe Bilgisi
Bir metinde karakter ve davranış analizi yapmak istiyorsanız size gerekli olan şeylerden biri psikoloji ve felsefe bilgisi. Çoğu metin dönemine göre belirli felsefi tanımlara (varoluşçuluk, materyalizm, realizm, nihilizm vb.) göre yazılırken metinlerdeki çoğu karakterler belirli psikolojik tanımlara göre hareketler sergiler. Özellikle 18. yüzyıl ve sonrası metinleri daha iyi kavramak için genel de olsa psikoloji ve felsefi tanımlara aşina olmanız yararınıza olur.
Meraklısına: Sigmund Freud – Oedipus Sendromu
Platon – Devlet/Mağara Alegorisi
Dünya Tarihi ve Edebi Akımlar
Tarih boyunca olan savaşlar, gelişmeler, ihtilaller vb. edebiyatı etkileyen ana unsurlardan biridir. Bunun için sadece İngiliz tarihini bilmekle sınırlı kalmamalı, dünyanın dönem dönem genel yapısına ve geçirdiği tarihi olaylara göz atmalıyız. Orta Çağ Avrupası, Rönesans ve Reform, Fransız İhtilali, Aydınlanma Çağı şeklinde araştırabileceğiniz konu başlıkları sayesinde edebiyatı etkileyen Klasizm, Romantizm, Rasyonalizm gibi akımların nasıl ve neden oluştuğunu rahatlıkla öğrenebilirsiniz.
Meraklısına: An Essay on Criticism – Alexander Pope (18. YY için.)
English Literature- Anthony Burgess (Tarih ile birlikte edebi bilgi için ideal.)
Pride and Prejudice – Jane Austen (19.YY Romantik bir eser.)
Feminizm ve Ataerkil Düşünce Yapısı
Tarih boyunca süregelen erkek egemen toplumun dayattığı ataerkil düşünce yapısı birçok metnin eleştirisine hedef olmuştur. Kadınların Biblical (İncil bazlı) görevinin sadece erkeğe eş olmak, çocuk doğurmak ve ev işleri yapmak olduğunu göndermelerle eleştiren ya da apaçık karşı gelen metinlere sıkça rastlamak mümkün. Mary Wollstonecraft ve Virginia Woolf gibi kadın yazarların eserlerini okumak, feminizm ve ataerkil düşünce yapısı üzerine olan düşüncelerinizi aydınlatacaktır.
Meraklısına: Henrik Ibsen – Bir Bebek Evi (Bir Bebek Evi)
Virginia Woolf – A Room of One’s Own (Kendine Ait Bir Oda)
Virginia Woolf – Orlando
Mary Wollstonecraft – A Vindication of the Rights of Woman (Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi)
Özel İçerik: Gizem Gençer
