Dikkat Edin! Sizde De Onyomani Olabilir

İçinde bulunduğumuz pandemi şartlarında mağazalara yönelim azalırken sanal alışverişin yükselişe geçtiğini görüyoruz. Sağlık olarak yüksek risk altında olduğumuz kadar sosyal açıdan da sorunlar yaşıyoruz. Hepimizin bununla mücadele şekli farklı oluyor. Günlerimizi dizi-film izleyerek, kitap-dergi okuyarak, yeni bir dil öğrenmeye çalışarak veya yoga-meditasyon gibi aktivitelere yönelerek geçirmeye çalışıyoruz. Bazen de hiç farkında olmadan kendimizi bir internet sitesinde bir ürüne bakarken buluyoruz. Özellikle son aylarda sosyal medyanın satın alma kararımızdaki gücü giderek artış gösteriyor. Fakat bu satın alma kararının artık bir bağımlılığa dönüşmesi ve kişinin kontrol etmekte zorlandığı dürtülere yol açması alışveriş bağımlılığı olarak tanımlanıyor.

Onyomani Nedir?

Yunanca onyos (satın alma) ve manya (saplantı) kelimelerinden oluşmuştur. İlke kez 1915 yılında tanımlanmıştır. Emil Kraepelin ve Eugen Bleuler 20. Yüzyılda onyomaniden bahsetmiş ve onyomaniyi alıveriş bağımlılığı satın alma çılgınlığı şeklinde tanımlamıştırlar. Kadınlarda daha yaygın gibi görünse de erkeklerde de yaygınlık gösterir. 

Bağımlı Kişinin Yaşadığı Davranışlar Nelerdir?

Alışveriş bağımlısı kişi satın alınan üründen çok satın alma eyleminin kişiye verdiği hazzı sever. Alışveriş sonrasında ise kişinin yaşadığı davranışlar şu şekilde sıralanabilir:

• Yeniden alışveriş yapma isteği
• Kendini mutlu ve huzurlu hissetme
• Alışveriş sonrası pişmanlık
• Suçluluk hissi
• Sosyal izolasyon
• Düşük özsaygı

Alışveriş Bağımlılığının Sebepleri Nelerdir? 

Alışveriş bağımlılığının kişilerin kontrol etmekte güçlük çektiği ve dürtülerine bağlı olan depresyon, anksiyete gibi psikolojik semptomlarla ilişkilendirilen ciddi bir bağımlılıktır. Bağımlılığı tetikleyen baskın faktörler yüksek endişe, mükemmeliyetçilik anlayışı, özgüven eksikliği, dürtüsellik ve depresyon olduğu görülmektedir. Bunların yanında diğer faktörlerin kredi kartı kullanımı, artan reklamlar, sosyal medya, sosyal çevre gibi alışveriş bağımlılığında etkisi bulunmaktadır.