Öğrenci Kariyeri
Yüz tanıma teknolojisi “biyometri” adı verilen yöntemin parçalarından birisidir. Peki, biyometri nedir ve hangi biyometri yöntemleri mevcuttur? Biyometri, kişilerin ölçülebilir, fiziksel ve davranışsal özelliklerini tanıyarak, kimlik belirlemek üzere geliştirilmiş otomatik sistemler için kullanılan bir terimdir. Diğer bir tanımla, biyometri, insanların fizikî ve davranışsal özelliklerini inceleyerek birbirinden ayırt edilebilmesini sağlayan bilim dalıdır. Biyometrik sistemleri ise insanların kimliklerini onaylamak amacıyla biyometrik niteliklerini inceleyerek ortaya konmuş sistemler şeklinde açıklamak mümkündür. Bugün bazı akıllı telefon modellerini açabilmek için parmak izini kullanılıyor. Bazı bankalar ise mobil şubelerinde işlem gerçekleştirebilmek için yüz tarama sistemini tercih ediyor. Ülkemizde sağlık sisteminde de diğer bir biyometri yöntemi olan damar görüntüleme kullanılıyor. Böylece sisteme sahtecilik yoluyla girişlerin engellenmesi hedefleniyor.
Biyometrik sistemler, temelde fizikî (pasif) ve davranışsal (aktif) olmak üzere 2 grupta ele alınıyor. Fizikî biyometri için belli başlı şu özellikler kullanılıyor: Yüz, ses, parmak izi, el geometrisi, iris ve retina. Bu özellikler bireylerin diğer insanlardan ayrılmasını sağlayan sabit fizikî özelliklerdir. Davranışsal biyometrik özellikleri de imza, yazı, konuşma sırasındaki dudak hareketleri ve yürüyüş şekli olarak gruplandırmak mümkün. Bu özellikler de belli bir zamanda belli amaçlar için ortaya konarak, herkesin birbirinden farklı şekilde gerçekleştirdiği davranışlara dayalıdır. Yüz tanıma alanındaki yapılan çalışmalarda elde edilen başarıların sonucunda bu teknoloji, son yıllarda hızla yükselişe geçti. Yüz tanıma teknolojisi sayesinde kart kaybetme ve şifre unutma gibi sorunlar büyük ölçüde ortadan kalkıyor ve kullanıcılar için kolaylığı sağlanıyor.
Binalara veya yüksek güvenlik gerektiren alanlara giriş-çıkış kontrolleri için kimlik doğrulama, en çok kullanılan yüz tanıma uygulamalarından biri olarak dikkat çekiyor.
Yüz tanıma sistemleri ayrıca yüksek güvenlik gerektiren alanlara giriş ve çıkışlarda akıllı kartlarla birlikte kullanılıyor. Örneğin, hava alanlarında personel ve hava alanı çalışanlarının değişik kontrol seviyelerinde, kimlik kartı ya da pasaport göstermeden geçişlerini sağlanabiliyor.
Yüz tanımlama suçlu kimlik tespitinde ve halka açık alanlarda suçlu ve terörist aramasında da kullanılıyor. Bununla birlikte, kimlik kartı, sürücü belgesi ve pasaport gibi devlet uygulamalarında da bu teknolojileri görmek mümkündür.
Yüz tanıma bilgisayar-insan etkileşimin bir parçası olarak; örneğin akıllı ev sistemlerinde ev sahiplerini, evdeki kişileri tanıyarak, onların isteklerini yerine getirmede kullanılabiliyor.
Yüz tanıma sistemleri giyilebilir aygıtlarda; örnek olarak Alzheimer hastasının gözlüğüne yerleştirilen küçük bir kamera ve yüz tanıma yazılımı sayesinde, hastanın gördüğü kişinin hatırlamasına yardımcı olabiliyor.
Yüz tanıma sisteminde dijital video kamera ile bir kişinin yüz görüntüleri analiz ediliyor. Gözler, burun, ağız ve çene kenarlarındaki mesafeler de dâhil olmak üzere bütün yüz yapısını ölçülüyor. Bu ölçümler bir veri tabanında muhafaza ediliyor ve kişi, kamera önüne geldiği zaman yapılacak karşılaştırmalar için kullanıyor. Öncelikle her yüzün farklı ayırıcı özelliklere sahip olduğunu belirtelim. Her insan yüzü yaklaşık 80 düğüm noktasına sahiptir. Yüz tanıma teknolojisi sayesinde gözler arasındaki mesafe, burun genişliği, göz çukurlarının derinliği, elmacık kemiklerinin şekli, çene hattının uzunlukları vs. ölçülüyor.
Yüzünüz kimliğinizdir. Önce akıllı telefonunuzu açacak olan bu teknoloji sonraları banka hesaplarına bile girmenizi sağlayacak. Bunun arkasındaki teknoloji bizi sokakta bile takip edebilecek. Artık saklanmak çok zor olacak. Yüzünüzü çok iyi tanıyabilen bir teknoloji sizin hareketlerinizi de algılayabilir. Davranışlarınıza göre sizi kategorize edebilir. Kameraların arkasındaki yapay zekâ ile davranış analizleri yapmaya başlayabilir. Özgürlüğümüzden ve mahremiyetimizden biraz daha ödün vermiş olacağız. O günler geldiğinde daha özgür yaşayabilmenin, anonim bir insan olarak kalabilmenin bir yolu olacak mı?
Özgün İçerik: Enes Eren
Biyometrik sistemler, temelde fizikî (pasif) ve davranışsal (aktif) olmak üzere 2 grupta ele alınıyor. Fizikî biyometri için belli başlı şu özellikler kullanılıyor: Yüz, ses, parmak izi, el geometrisi, iris ve retina. Bu özellikler bireylerin diğer insanlardan ayrılmasını sağlayan sabit fizikî özelliklerdir. Davranışsal biyometrik özellikleri de imza, yazı, konuşma sırasındaki dudak hareketleri ve yürüyüş şekli olarak gruplandırmak mümkün. Bu özellikler de belli bir zamanda belli amaçlar için ortaya konarak, herkesin birbirinden farklı şekilde gerçekleştirdiği davranışlara dayalıdır. Yüz tanıma alanındaki yapılan çalışmalarda elde edilen başarıların sonucunda bu teknoloji, son yıllarda hızla yükselişe geçti. Yüz tanıma teknolojisi sayesinde kart kaybetme ve şifre unutma gibi sorunlar büyük ölçüde ortadan kalkıyor ve kullanıcılar için kolaylığı sağlanıyor.
Binalara veya yüksek güvenlik gerektiren alanlara giriş-çıkış kontrolleri için kimlik doğrulama, en çok kullanılan yüz tanıma uygulamalarından biri olarak dikkat çekiyor.
Yüz tanıma sistemleri ayrıca yüksek güvenlik gerektiren alanlara giriş ve çıkışlarda akıllı kartlarla birlikte kullanılıyor. Örneğin, hava alanlarında personel ve hava alanı çalışanlarının değişik kontrol seviyelerinde, kimlik kartı ya da pasaport göstermeden geçişlerini sağlanabiliyor.
Yüz tanımlama suçlu kimlik tespitinde ve halka açık alanlarda suçlu ve terörist aramasında da kullanılıyor. Bununla birlikte, kimlik kartı, sürücü belgesi ve pasaport gibi devlet uygulamalarında da bu teknolojileri görmek mümkündür.
Yüz tanıma bilgisayar-insan etkileşimin bir parçası olarak; örneğin akıllı ev sistemlerinde ev sahiplerini, evdeki kişileri tanıyarak, onların isteklerini yerine getirmede kullanılabiliyor.
Yüz tanıma sistemleri giyilebilir aygıtlarda; örnek olarak Alzheimer hastasının gözlüğüne yerleştirilen küçük bir kamera ve yüz tanıma yazılımı sayesinde, hastanın gördüğü kişinin hatırlamasına yardımcı olabiliyor.
Yüz tanıma sisteminde dijital video kamera ile bir kişinin yüz görüntüleri analiz ediliyor. Gözler, burun, ağız ve çene kenarlarındaki mesafeler de dâhil olmak üzere bütün yüz yapısını ölçülüyor. Bu ölçümler bir veri tabanında muhafaza ediliyor ve kişi, kamera önüne geldiği zaman yapılacak karşılaştırmalar için kullanıyor. Öncelikle her yüzün farklı ayırıcı özelliklere sahip olduğunu belirtelim. Her insan yüzü yaklaşık 80 düğüm noktasına sahiptir. Yüz tanıma teknolojisi sayesinde gözler arasındaki mesafe, burun genişliği, göz çukurlarının derinliği, elmacık kemiklerinin şekli, çene hattının uzunlukları vs. ölçülüyor.
Yüzünüz kimliğinizdir. Önce akıllı telefonunuzu açacak olan bu teknoloji sonraları banka hesaplarına bile girmenizi sağlayacak. Bunun arkasındaki teknoloji bizi sokakta bile takip edebilecek. Artık saklanmak çok zor olacak. Yüzünüzü çok iyi tanıyabilen bir teknoloji sizin hareketlerinizi de algılayabilir. Davranışlarınıza göre sizi kategorize edebilir. Kameraların arkasındaki yapay zekâ ile davranış analizleri yapmaya başlayabilir. Özgürlüğümüzden ve mahremiyetimizden biraz daha ödün vermiş olacağız. O günler geldiğinde daha özgür yaşayabilmenin, anonim bir insan olarak kalabilmenin bir yolu olacak mı?
Özgün İçerik: Enes Eren
Sıla Tanrıverdi
0 Yorum
Yorum Yap