Yaratıcılığını 5 Adımda Besle!

        Yaratıcılık, olmayan bir şeyi hayal edebilme, bir şeyi herkesten farklı yollarla yapabilme ve yeni fikirler geliştirebilme yeteneğidir. Başka bir deyişle yaratıcılık herkesin gördüğü şeyi aynı görüp onunla ilgili farklı şeyler düşünebilmektir. Yaratıcılık günlük olaylara ve nesnelere herkesten farklı bakabilmek ve farklı yaklaşım tarzı geliştirebilmektir. Yaratıcılık, olağan, günlük şeylerin özel olmasını, özel şeylerin de daha çok günlük hayata girip doğal şeyler olmasını sağlar. Eğer hayatınızdaki günlük şeyleri farklı ve yeni yollarla yapıyorsanız bu sizin yaratıcılığınızı gösterir.

        Yaratıcılığın en basit şekli, sosyal faydalılığı olan ürünler veya fikirler yaratabilme yeteneği olarak tanımlanabilir; fakat bu tanım tam bir cevap değildir. Yaratıcılık, “zeka” adı altında toplanan kompleks birçok yetenekle ilişkisi olmasına rağmen, onlardan bağımsız gözükmektedir. Genellikle, yaratıcılık yeteneği olan kişiler zeka testlerinde normal popülasyondan daha yüksek puanlar almaktadır ve objektif gözlemciler tarafından da yaşıtlarından daha zeki olarak değerlendirilmektedirler.

Sözel akıcılık, fikirlerin akıcılığı, yeniden tanımlamalar, yeniliğe açık olmak, bağımsız düşünebilme, birbirinden uzak bağlantıları kurabilme, fikir üretimi için çaba harcamak, zeki insanlarda yaratıcılığı destekleyen yeteneklerdir. Çoğu çalışma, yaratıcılığın ifadesinin sadece bir davranışla; bir soruya cevap vermek gibi, olmadığını ve birçok aşamadan oluşan bir süreç sonunda olduğunu söylemektedir.

     Yazarların görüşlerine dikkat ettiğimizde, yaratıcılık için genellikle; yeni, farklı ve yararlı bir yeti olduğu görüşünde birleşmektedirler. Yazarların görüşlerinden hareket ederek yaratıcılığı kısaca şöyle tanımlayabiliriz: “Yaratıcılık: Özgün buluşlar ortaya koyma becerisidir.”

Büyük ölçekli araştırmalarda en çok kullanılan yöntemler üçüncü kişiler tarafından değerlendirmeler ve biyografik analizleridir. Kişilik testleri veya kişinin düşünce yapısını değerlendiren yöntemler seçilmiş gönüllü örnekle üzerinde sıklıkla kullanılmaktadır.

Bilinç dışının günlük hayattaki beklenmedik şekilde ortaya çıkışı ise ruhsal sorunları olan insanları karakter ize etmektedir. Birçok çalışmanın gösterdiği gibi; yaratıcılık ve ruhsal sıkıntılar arasında kuvvetli bir bağ vardır. Yaratıcı kabiliyeti olan zeki insanlarda ruhsal sorunların oranı genel popülasyona göre oldukça yüksektir.

Yaratıcılık, birey rüya gördüğünde ya da herhangi bir şekilde hayal kurduğunda ortaya çıkar. Çocuklar bunu oyun oynarken, masal dinlerken ya da kumdan bir kale inşa ederken yaparlar. Yetişkinler ise bunu bir kitap okurken, bir seyahat planlarken ya da sadece banka hesaplarında birikmiş parayla ne yapacağını düşünürken yaparlar. Hayal kurmak yaratıcılığı besler.

Yaratıcılık nasıl geliştirilir?

• Hareket edin !

Her türlü algı yarım saatlik aerobik egzersizleriyle geliştirilebilir; yaratıcılık dahil. Egzersizin türü çok da önemli değil; etkisiyse en az 2 saat sürüyor. Fakat bir riski var, bu sadece fiziksel formu iyi olanlar için geçerli. Düzenli egzersiz yapmayanlarda yorgunluk kısa süreli faydalara mani olabilir.

• Ara verin.

Aynı anda iki proje üzerinde çalışamazsınız. İşlerden birine hemen çözüm bulamayacaksanız, kendinizi öteki işe kaydırın. Böylece daha fazla iş vaktinde biter. Makalelerini kafasında olgunlaşmaya bırakan akademisyenlerin daha fazla makale yayınladığını gösteren araştırmaları vardır.

• Diğer kültürleri keşfedin.

Northwestern Üniversitesi’nden Adam Galinsky’nin yaptığı 5 deney, yurt dışında yaşayanları yaratıcı görevlerde daha başarılı olduğunu gösteriyor. Ayrıca birinci veya ikinci nesil göçmenler ve ikinci bir dili anadili kadar iyi konuşanlarda yaratıcılık ortalamadan daha yüksek. Teori, çok kültürlülüğün insanları uyum sağlamaya ve esnek olmaya zorladığı yönündedir. Galinsky’nin laboratuvarında Çin hakkında 45 dakikalık bir sunum izleyen insanların bile yaratıcı faaliyetlerinde bir hafta içinde artış gözlendi.

• Bir tutkunuz olsun.

Yapılan araştırmalar sonucunda kendisini belirli bir alanda geliştirmiş olan bir birey, daha disiplinli ve sorunlar ile baş etme konusunda başarılı oluyor. Aksine birden çok alanda ilgilenen bireylerin ise sorunların üstesinden gelmekte başarılı olamadığı gözlemlenmiştir.

• Doğaçlama Hareket Edin ve Risk Almaktan Korkmayın!

John Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesinden Dr. Charles Limb ise farkında olmasalar bile, herkesin doğuştan gelen bir yaratıcılığı olduğunu iddia ediyor. Limb’in rasyonalist yaklaşımına göre, günlük yaşantımızı göz önüne aldığımızda, çoğu şeyi bir senaryo olmadan ve her saniyeyi planlamadan, doğaçlama olarak gerçekleştiriyoruz.