Öğrenci Kariyeri Banner

Bir Osmanlı Kovboyu Amerika'da: Hacı Ali'den Hi Jolly'ye

Bir Osmanlı Kovboyu Amerika'da: Hacı Ali'den Hi Jolly'ye
İslam-Batı ilişkileri tarihinde ilginç bir yeri olan ve bir sigara markasına da ilham kaynağı olmuş Osmanlı kovboyu diyebileceğimiz Hacı Ali’nin çok farklı bir hikayesi var.

1850’li yıllarda henüz Birleşik Devletlerle, Kızılderililer'in savaşı bitmemişti. Coğrafi koşulların elverişsiz olması, arazi şartlarının zorlayıcı olması sebebiyle Amerika ordusunda alternatif arayışı içine girildi. Arizona eyaletinde çöl olduğundan Teğmen George H. Crosman bu bölgeye develerin getirilerek kullanılması fikrini ortaya attı. Develer, susuzluğa ve sıcağa karşı dirençli hayvanlardı ve fazla yük taşıma kapasitesine de sahiplerdi. Ancak Amerika Askeri İşler Komisyonu üyeleri bu fikre sıcak bakmadılar.

cowboy camel_503x307

Aradan geçen 4 yılın ardından Kırım Savaşı’nda develerin göstermiş olduğu başarıları da göz önünde bulunduran komisyon başkanı deve fikrine sıcak bakmaya başladı. Bunun için Amerika’dan Osmanlı’ya elçiler gönderildi. Önce o zamanlar Osmanlı toprakları içerisinde yer alan Tunus’a, oradan da sırasıyla İzmir'e ve İstanbul’a ziyaretler düzenlendi. Sultan Abdülmecid, deve ihracatının yapılmasına izin verir ve iki tane deveyi de elçilere Amerika’ya gönderilmesi için hediye eder. Yaklaşık 30 tane deve alınarak “Supply” adlı gemiye bindirilip Teksas limanına doğru yola çıkılır. Henüz 22 yaşında olan deve birliğinin başındaki Hacı Ali de gemidedir. Kıtaya ayak bastığında ordudakilere develerle alakalı eğitimler verir. Yaklaşık 30 yıl Teksas-Los Angeles arasında posta ve askeri malzeme taşır. Her şey yolunda giderken kongre Hacı Ali’nin develerini fonlamayı sonlandırır. Bunun için farklı gerekçeler öne sürülse de 1865’de Amerika iç savaşının bitmiş olması en önemli sebeptir.

couplee_503x307

Amerikalılar Hacı Ali ismini diyemedikleri için “Hi Jolly” şeklinde telaffuz etmişlerdir. İlerleyen yıllarda Amerikan vatandaşlığına geçer ve burada Meksikalı bir kadınla evlenir. 1935 senesinde Arizona valisi tarafından şehirde “Hi Jolly Anıtı” adında bir anıt yaptırılır ve deveci Hacı Ali’nin kendileri için ne kadar önemli olduğu sembolik olarak gösterilmiş olur. Hatta bu sevgi gösterisi bir adım daha ileri taşınır ve her yıl ocak ayında “Hi Jolly Festivali” adında gösteriler düzenlenir. Adına çok güzel bir beste dahi yapılmıştır. (Buradan dinleyebilirsiniz)

Douglas-the-Camel-Event-Poster-Legal_503x307

Hacı Ali öldükten sonra Amerika’daki en meşhur Türklerden birisi olur. O dönemler Türk tütünü dünya çapında üne sahiptir. 1913 yılında RJ Reynolds firması Hi Jolly ve Osmanlı’yla özdeşleşmiş olan deve figürünü kullanarak “Camel” adlı sigarayı piyasaya sürer. Camel ile büyük başarı elde eden firma Amerikan sigara pazarının büyük çoğunluğunu eline geçirir.

1902 yılında Colarado’da 67 yaşında hayata gözlerini yuman Hacı Ali’nin Mezarlığı Quartzsite bölgesinde yer almaktadır.

Özgün İçerik: Muhammet Salih MEMİŞ

Öğrenci Kariyeri

Öğrenci Kariyeri yazarlarından Öğrenci Kariyeri..

0 Yorum

Yorum Yap

😄

Bültenimize kayıt olun!

Güncel haberleri takip etmek için bültenimize kayıt olun, böylece daima güncel bilgilerle donanmanıza yardımcı olabilelim.