Bir GARİP Orhan Veli

Bugün 106. yaşını kutladığımız asıl adı Mehmet Veli olan Orhan Veli Kanık, 13 Nisan 1914 yılında İstanbul Beykoz’da dünyaya gelmiştir. Mehmet Ali Sel mahlası ile yazdığı şiirleri ile edebiyat dünyasında tanınmış ve hece şairi olarak kabul edilmiştir. Daha sonraları arkadaşları Melih Cevdet ve Oktay Rifat ile birlikte şiirin gelenekçi ve kalıplaşmış halini yıkarak kendine has kelimeler kullanmış ve adeta sokak dilini şiire uyarlamıştır. 1941 yılında yayımladığı “Garip “ seçkisi ile Garip akımı bir diğer ismi ile Birinci Yeni’nin öncülerinden olmuştur. 36 yıllık kısa yaşamında yalnızca şiire değil çeşitli makale, hikaye ve  çevirilere de yer vermiştir. En bilinen şiirleri şunlardır:

1-Anlatamıyorum

2-İstanbul’u Dinliyorum

3-Bedava

4-Ben Orhan Veli

5-Dalgacı Mahmut

6-Delikli Şiir

7-Gün Olur

8-Pazar Akşamları

9-Cımbızlı Şiir

10-Dedikodu

 



 

Orhan Veli başlarda farklı şiir tarzı dolayısıyla ağır eleştirilere maruz kalmış fakat daha sonra en sevilen şairlerden biri haline gelmiştir. ”Ben Orhan Veli”  adlı şiirinde kendini şöyle anlatıyor;

”Ben Orhan Veli
"Yazık oldu Süleyman Efendiye"
Mısra-i meşhurunun mübdii..
Duydum ki merak ediyormuşsunuz,
Hususi hayatımı,
Anlatayım:
Evvela adamım, yani
Sirk hayvanı falan değilim.
Burnum var, kulağım var,
Pek biçimli olmamakla beraber.
Bir evde otururum,
Bir işte çalışırım.
Ne başımda bulut gezdiririm,
Ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
Ne İngiliz kralı kadar
Mütevaziyim,
Ne de Celâl Bayar'ın
Sabık ahır usağı gibi aristokrat.
Ispanağı çok severim
Puf böreğine hele
Biterim
Malda mülkte gözüm yoktur.
Vallahi yoktur.
Oktay Rıfat'la Melih Cevdet'tir
En yakın arkadaşlarım.
Bir de sevgilim vardır pek muteber;
İsmini söyleyemem
Edebiyat tarihçisi bulsun.
Ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
Meşgul olmadığım ehemmiyetsiz
Sadece üdeba arasındadır.
Ne bileyim,
Belki daha bin bir huyum vardır.
Amma ne lüzum var hepsini sıralamaya?
Onlar da bunlara benzer.”

En bilinen şiirlerinden bir diğeri olan “İstanbul’u Dinliyorum “ adlı şiiri ile de doğduğu ve öldüğü yer olan İstanbul için şunları söylemiştir;

...

“İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;
Bir yosma geçiyor kaldırımdan;
Küfürler, şarkılar, türküler, laf atmalar.
Birşey düşüyor elinden yere;
Bir gül olmalı;
İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.”

...

Takvimler 14 Kasım 1950 tarihini gösteriyordu saat 23.20’de Cerrahpaşa Hastanesi’nde son kez İstanbul’u dinledi ve bu defa gözleri gerçek anlamda kapalı.

Doğumunun 106.yılında ünlü şair ve düşünce adamı Orhan Veli ‘yı saygı, sevgi, özlem ve minnetle anıyoruz.

**BONUS:

Mor ve Ötesi- Anlatamıyorum

Kaynakça