Bir Alın Bir Bağışlayın Felsefesi: TOMS

Özellikle son birkaç senedir girişimcilik furyası aldı başını gidiyor. Çoğu gencin aklını çelen ve genellikle desteğini de alan bu furyanın alt dalları da mevcut. Bunlar; iç girişimcilik, sanal girişimcilik, kamu girişimciliği, kadın girişimciliği, sosyal girişimcilik ve ticari girişimcilik olarak sıralanabilir. Bunlar arasından birisi diğerlerine nazaran sıyrılıyor: sosyal girişimcilik. Neden mi? Çünkü bu tür girişimlerde finansal getiriler ikinci plana bırakılıyor, öncelikli hedef ise topluma fayda sağlayabilmek. İşte sosyal girişimciliğin dünyadaki en güzel örneklerinden birisinin hikayesinden bahsedeceğim. TOMS’a merhaba deyin.



Genellikle düşünülenin aksine TOMS’un kurucusunun adı Blake Mycoskie. Kendisi bir Amerikalı girişimci, yazar ve oyuncu. Mycoskie, 2006 senesinde 29 yaşındayken polo ve tango öğrenmek ve biraz da monotonlaşmış iş hayatının stresinden kurtulmak için Arjantin’e gidiyor. Arjantin’de yapmış olduğu gözlemler neticesinde insanların birçoğunun ayağında “alpargata” denilen hafif, gündelik, yumuşak ve Arjantin’e has olan yerel ayakkabılarla karşılaşıyor. Bir an bu tarz ayakkabıların Amerika’da insanlar tarafından sevilebileceği fikri aklına geliyor ancak tatilinin tadını çıkartmaya devam ediyor. Arjantin’deki günlerinin son anlarına doğru bir kafede karşılaşmış olduğu gönüllülük faaliyetlerinde yer alan bir kadın birçok çocuğun ayakkabı sıkıntısı çektiğinden ve kendisinin de bir yardım kuruşunda bu problemin önüne geçmek için çaba sarf ettiğinden bahsediyor. Mycoskie bu kadınla beraber birkaç gün ayakkabıları dahi olmayan çocuklara yardım faaliyetlerinde bulunuyor ve bu konu hakkında bir şeyler yapması gerektiğini düşünüyor.



Mycoskie’nin aklına hayır kurumu kurmak yerine bir iş fikri geliyor: yeni çeşit alpargata üreten bir şirket kurmak ve satılan her çift ayakkabı için ihtiyacı olan bir çocuğa bir çift ayakkabı vermek. Ayakkabı üretimi konusunda hiç tecrübesi olmayan Mycoskie şirket için isim arayışlarına giriyor ve aklına “Tomorrow’s Shoes” (Yarının Ayakkabıları) adı geliyor ve bu ad zamanla “TOMS” a dönüşüyor.

Mycoskie, Arjantin’de kendi kriterlerine göre belli bir miktar alpargata ürettiriyor ve bunları da Los Angeles’a götürüyor. Ayakkabı hakkındaki fikirlerini almak için kadın arkadaşlarını bir partiye davet ediyor. Şirketin konsepti, hikayesi ve ayakkabıları arkadaşları tarafından beğeniliyor. Hatta bazı kişiler ayakkabıların satılması için ayakkabı dükkanı bile tavsiye ediyor. Bu dükkanlardan birisi olan American Rag’e giden Mycoskie, hikayesini anlatıyor ve ilk satış noktasını bulmuş oluyor.



TOMS için önemli kırılma noktalarından birisi de Los Angeles Times gazetesinde bir köşe yazısına konu olması. Böylelikle şirketin hikayesi ülke çapında popülarite kazanıyor ve ilerleyen zamanlarda Vogue, Time, People, Elle gibi yayınlara konu oluyor. Keira Knightley, Scarlett Johansson gibi birçok Hollywood yıldızı TOMS’un ayakkabılarını giyerek destek oluyor.

TOMS bugüne kadar yaklaşık 70 milyon ihtiyaç sahibi çocuğa ayakkabı yardımı yaptı. Sosyal sorumluluk projeleri de düzenleyen şirket gelenekselleşmiş “One Day Without Shoes/Ayakkabısız Birgün Geçirebilir Misiniz” etkinliğini de düzenliyor. Böylelikle ayakkabısız çocuklar hakkında farkındalık yaratmak hedefleniyor.



TOMS hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenler şirketin kurucusu Blake Mycoskie tarafından bizzat yazılan “Start Something That Matters” kitabını inceleyebilirler. Bununla beraber şirketin bez parçası ayakkabılarla milyonlarca çocuğa nasıl temas ettiğini görmek isteyenler  3 dakikalık kısa videoyu izlemek için buraya tıklayabilirler.

Özgün İçerik: Muhammet Salih MEMİŞ