Öğrenci Kariyeri Banner

10 Maddede Puslu Kıtalar Atlası

10 Maddede Puslu Kıtalar Atlası
“Ulema, cühela ve ehli dubara; ehli namus, ehli işret ve erbab-ı livata rivayet ve ilan, hikâyet ve beyan etmişlerdir ki, kun-ı Kâinattan 7079, İsa Mesih’ten 1681 ve Hicretten dahi 1092 yıl sonra, adına Kostantiniye derler tarrakası meşhur bir kent vardı.” (s.13)  

diye başlar kitap. Masallardaki gibi öncelikle okuyucuya hitap ederek. Daha en başından bir kurgu ürünü olduğunu hissettirmektir amaç belki de. 


Puslu Kıtalar Atlası

Romanda Osmanlıca soslu bir dil görülmektedir. Öte yandan modern Türkçe de kullanılmaktadır. Farklı dönemlerde konuşulan iki dilin iç içe karışık olması da romandaki genel “kurmaca” vurgusunu öne çıkarmaktadır ve büyük ihtimalle kasıtlı olarak yapılmıştır.

Kitapta zaman kavramıyla da oynandığı son derece barizdir. Tarihte meydana gelen ve herkesçe bilinen bazı olayların tarihleri yine “kurmaca”ya hizmet etmek adına değiştirilmiş ve tek bir lineer zaman kavramı olmadığı, zamanın göreceli olduğu ana fikri de bu teknikle kitaba yansıtılmıştır.

Bu romanda post-modern romanlarda görülen metinler arası tekniği kullanılmıştır. Batı ve Doğu Edebiyatından bir çok farklı metne gönderme vardır. Bunlardan bazıları:

  • Binbir Gece Masalları 

  • Yöntem Üzerine Konuşmalar (René Descartes)

  • Bilgeliğin Yedi Sütunu (T.E. Lawrence)

  • Şehname ( Firdevsi)

  • Budala (Dostoyevski)


Kitabın epigrafında Carl Orff’un Carmina Burana adlı operasından alıntı yapılan şu Latince satırlar yer almaktadır:

           tui lucent oculi                      "Gözlerin parlak"

           sicut solis radii                      "güneş ışığı gibi"

           sicut splendor fulguris        "yıldırım gibi"

           lucem donat tenebris O      "karanlıkta ışık veren"

Kitapta simya ve Albert Einstein’ın görelilik teorisi üzerine oldukça durulmuştur. Nitekim Einstein’ın bu teorisi edebiyatta post-modernizm akımının ortaya çıkışını da etkilemiştir.Kitap adeta daire şeklinde kapanmaktadır. Kitaptaki bir karakter olan Uzun İhsan Efendi kendisinin diğer insanları düşlediğini ve onların bu nedenle var olduklarını savunur. Hatta Uzun İhsan Efendi oğlu Bünyamin’e ona kılavuz olsun diye bir kitap verir ve bu kitapta Bünyamin’in aslında hayatında başına gelecek şeyler yazılıdır.

Kitabın sonlarına doğru Bünyamin kitabın ismine bakar ve okuyucuda tüyler ürperten o yazıyı görür: “Puslu Kıtalar Atlası”. Dahası bu kitabın yazarı İhsan Oktay Anar da uzun boylu bir adamdır ve kitaptaki şu tasvire de aynen uymaktadır:

“Ben de düşünüyorum, dolayısıyla varım, ama kimim? Galata’da, Yelkenci Hanı bitişiğinde ikamet eden Uzun İhsan Efendi mi, yoksa bugünden tam üç yüz sekiz yıl sonra [1989], söz gelimi İzmir’de oturan mahzun ve şaşkın adam mı? Hangimiz düş ve hangimiz gerçek?”

Puslu Kıtalar Atlası, İhsan Oktay Anar’ın 1995 yılında yayınlanan ilk eseridir. Yayınlandığı günden bu yana yirmiden fazla dile çevrilmiş, Kültür Bakanlığı tarafından tanıtılmıştır. 

Kitap René Descartes’in “Cogito ergo sum” (Düşünüyorum öyleyse varım) argümanına bir karşı argümandır adeta. Nitekim Descartes kendi zihninin varlığını kanıtlamayı akla yatkın bir yöntemle başarmış ancak kendisi dışında var olanların varlığını ve bedenin varlığını kanıtlayamamıştır. Kitapta ise Uzun İhsan Efendi bunun tam tersinin doğru olduğunu söyler: 

“ ‘Sizler, hepiniz, içinde yaşadığınız dünya, Kostantiniye, her şey, sadece ve sadece benim düşüncemde varsınız’ dedi, ‘Rendekar [Descartes]  yanılıyor: Düşünüyorum, ama sadece ben var değilim. Düşündüğüm için asıl sizler varsınız; sizler ve içinde yaşadığımız dünya’.”

Romanın yine Puslu Kıtalar Atlası adıyla basılan İlban Ertem tarafından çizilen harika bir çizgi romanı da var.

Bonus: Operayı dinlemek isterseniz

Kaynak: Puslu Kıtalar Atlası-İhsan Oktay Anar

 

Özgün İçerik: Bu içerik Öğrenci Kariyeri yazarlarından Zeynep AKYILDIZ tarafından oluşturulmuştur.

 

Öğrenci Kariyeri

Öğrenci Kariyeri yazarlarından Öğrenci Kariyeri..

0 Yorum

Yorum Yap

😄

Bültenimize kayıt olun!

Güncel haberleri takip etmek için bültenimize kayıt olun, böylece daima güncel bilgilerle donanmanıza yardımcı olabilelim.